Kuzeyden, Gora ve Golo Brdo'nun dağlık bölgelerinden yola çıkıp Arnavutluk'un en güneydoğu noktası olan Vrabnik'e vardğınızda Bulgarca konuşan insanları duyacaksınız. Ne yazık ki bazı yerlerdeki okul ve öğretmen eksikliği nedeniyle insanlar Bulgarca yazmayı ve okumayı öğrenememişler. Son yıllarda bu yönde yoğun çalışmalar yürütülmektedir, öyle ki Arnavutluk'ta mümkün olduğunca daha çok Bulgar'ın Bulgarca eğitiminden yararlanabilsin. Bulgar etnik azınlığından küçük çocukların anadillerinde eğitim gördükleri şehirlerden biri de Elbasan’dır.
Bulgaristan Radyosu ekibi (Kostandina Belo ve Krasimir Martynov) Elbasan’da şirin bir kahvede “Arnavutluk’taki Bulgarlar“ Derneği Başkanı Ahmet Bala görüştü. Ahmet Bala, Gora bölgesindeki Shishtavets köyünden. Köydeki liseyi bitirdikten sonra Tiran Üniversitesi'nden mezun oluyor. Yıllar boyunca Arnavutluk'un çeşitli yerlerinde çalıştıktan ve birçok Bulgarı tanıdıktan sonra, sayın Bala önemli bir adım atmaya karar veriyor.
Ahmet Bala şunları paylaşıyor: “2017 senesinde işimden ayrıldım ve Arnavutluk’taki Bulgar topluluğuna yardım etme ihtiyacını ve gerekliliğini gördüm. Topluluğumuz büyük ve insanların büyük kısmı örgütlenmemiş ve yeterince bilgilendirilmemiş. Bundan dolayı “Arnavutluk’taki Bulgarlar” Derneği’ni kurudk.
Dernek başta Tiran’da faaliyet göstererek 2018 yılında kuruldu. Daha sonra çok sayıda Bulgar kökenli Arnavutluk vatandaşlarının yaşadığı Elbasan’a taşınıyor. Bu insanlardan bir kısmı Bulgaristan mezunudur
ve Elbasan üniversitesinde ders veriyorlar. Hepsi Bulgar topluluğunu destekleme konusunda aktifler ve farklı proje ve girişimler gerçekleştiriyorlar. Bulgaristan Eğitim ve Bilim Bakanlığı’nın katkılarıyla “Zora” Bulgar Pazar okulu açılıyor. Okul faaliyetleri, anadilinde okuma yazama öğrenen Bulgar çocukların ilgisini bugün de çekmeye devam ediyor.
Ahmet Bala sözlerine şöyle devam ediyor: “Akabinde Duras’ta bir Pazar okulu daha açtık. İlk yıllarda, öğretmenlerin Elbasan’dan gelmesi gerektiği için zorluk çektik. Günümüzde Duras’tan öğretmenler bulduğumuz için çalışmalarımız daha organize bir şekilde yğrüyor. Aynı zamanda 20 öğrencinin eğitim gördüğü Libraj’da da bir okul açtık. Gora ve Golo Bırdo bölgelerinde de okullar açmak istiyoruz. Gora’da 3 okul açmayı planlıyoruz ve şu anda ders verecek öğretmenleri temin etmeye çalışıyoruz.”
Gora bölgesindeki köylerden biri- Borie’de okulun kısmi bir onarım yapıldı ve ısınma sorunu çözüldü. Eğitim sürecinin daha iyi koşullarda sürdürülebilmesi için çalışmalarımız sürüyor. Ahmet Bala bu bölgelerde Bulgar nüfusun yaşamı hiç de kolay olmadığını dile getiriyor ve devamla:
“Bu bölgeler, yoksul bölgeler olduğu için burada yaşayan topluluğun da ihtiyaçları fazladır. Yolların durumu çok kötü ve zor alanlar için uygun araç olmadan oraya ulaşılması zordur. Bu durum insanların cesaretini kırıyor. Yakın yerleşim yerleriyle, daha büyük şehirlerle ve başkent Tiran ile normal bir ulaşım bağlantıları yok. Bu yerlerde hastanelerin durumu vahim, tüm okulların ise tamamen yenilemesi gerekiyor. Bundan dolayı farklı projeler üzerinde çalışıyoruz ve yardım etmeye gayret ediyoruz.”
Ahmet Bala Bulgar devletinin sağladığı yardımdan dolayı minnettar. Ona göre iki ülkenin hükümetleri, ortak çalışarak daha fazlası yapılabilir. Böylece yolların durumu, hastaneler ve okullardaki kötü koşullar gibi başlıca sorunlar çözülebilir.
Elbasan şehrinde “Arnavutluk’taki Bulgarlar” Derneği Başkanı Ahmet Bala ile görüşmemizi burukluk ve aynı zamanda Gora ve Golo Bırdo’daki Bulgar köylerinde yaşayan insanları daha iyi bir gelecek beklediği inancıyla sonlandırdık.
Yazı: Kostandina Belo
Çeviri: Ergül Bayraktar
Foto: Kostandina Belo, Krasimir Martinov
Moldova'nın AB üyeliğine ilişkin, ülke Anayasası’na yazılacak stratejik bir hedef olan referandumun sonuçları, her ne kadar Avrupa şüphecilerine “kıl payı” yaklaşsa da, ülkenin Avrupa yanlısı bakış açısını güçlendirdi. Ancak..
Sofya’da 28 Kasım 1938’da yayınlanan “Besarabya Bulgarları” gazetesinin tek sayısında “Besarabya Bulgarları, Bulgar halk cüssesinin, Bulgar manevi ve kültürel birliğinin ayrılmaz bir parçasıdır ve böyle kalacaklar, zira aramızdaki bağ güçlüdür”..
“Hak ve Özgürlükler İttifakı” , Türkiye’de Bulgaristan’daki erken Parlamento seçimleri için kullanılan 48 000'den fazla oydan yaklaşık yüzde 65'ini ikna edici bir şekilde kazandı. Bu, 46495 kişinin oy kullandığı Haziran seçimlerine nazaran biraz..