Tam bir ay sonra, 29 Ekim’de Bulgaristan vatandaşları belediye başkanları ve belediye meclis üyelerini seçmek üzere sandık başına gidecek. Belediyeleri 4 yıl süre ile yönetmeye aday olanlar, yerleşim yerlerinin gelişmesine ilişkin fikirlerini 30 gün içinde sözlü veya yazılı olarak, seçim toplantılarında ya da medya hizmeti sunucuları aracılığı ile vatandaşlarla paylaşacak. Seçim kampanyasının gereği olan bilgi kaynaklarına eşit erişim ise yasa ile garanti altına alınmıştır. Sadece Bulgar dilinde yürütülecek kampanya, 27 Ekim 2023 tarihinde saat 24.00’te son bulacak.
Oy hakkı bulunan vatandaşların sayısı 6 milyon 48 binin biraz üzerinde. Genel seçimlerde olduğu gibi şimdi de seçmen sayısının 300’ün üzerinde olduğu yerlerde oy verme hakkı, kağıt pusula ile olduğu gibi makine ile de uygulanabilecek. Vatandaşların oyunu almak için 58 parti ve 9 koalisyonun temsilcileri yarışacak. Büyük şehirlerde ve özellikle de başkentteki mücadele, büyük ilgi uyandırıyor. Sofya’da büyükşehir belediye başkanı koltuğuna oturmak için aday olanların sayısı 21 olurken çoğu profesyonel siyasetçi değil, iş dünyası, müzik çevreleri, medya ve sivil toplum sektörü temsilcisidir. Başkentlilerin daha büyük partilerin teklifleri üzerine standart dışı bir namzet mi, yoksa daha küçük oluşumların ileri sürdüğü parti figürlerinden birini mi seçecekleri bundan bir ay sonra görülecek. Ancak Sofya büyükşehir belediye başkanının yeni olacağı kesindir, çünkü 2009 yılından bu yana başkentin başında bulunan belediye başkanı, oyundan çıkıyor.
Partili adaylara alternatif olan sivil toplum temsilcileri ne derecede başarılıdır sorusu üzerine Varna merkezli bir sivil toplum kuruluşu olan “Bölgesel Kalkınma için Uzmanlar” Örgütü Başkanı Anton Simeonov şöyle konuştu:
„ İtibarının zedelenmesini istemeyen kişilerin çoğu, politikadan uzak durmaya çalışıyor, kendini pek ak pak olmayan bir ortamda bulmaktan korkuyorlar, diyen Simeonov, insanların günlük yaşamlarında siyasi azimden çok daha önemsiz olan şeyleri düşündüklerine dikkat çekti. “Küçük yerleşim birimlerinde durum daha da kötü, insanlar birbirlerini tanır, “derebeylik” düzeni çok daha yaygın olur, halkın oyu ise çoğunlukla azınlıklar tarafından belirlenir. Konuştuğumuz insanların bazıları, dükkanda veresiye yaptıkları alışverişi kim öderse oyunu ona verdiklerini paylaştı.”
Siyasi partilerin bölgelerdeki etkisi açısından ciddi bir gösterge olan yerel seçimler, bir sonraki genel seçimlere yönelik konum pekiştirme imkanını sağlamakta. Büyük partilerin yer yer yaşayabilecekleri pozisyon kaybının koalisyon hükümetinin bundan sonraki çalışmalarına yansıyacak mı konusu da merak uyandırıyor. Bazi analistlere göre gerginliğin olduğu ve seçim sonuçlarının ulusal yönetime de yansıyacağı aşikârdır. Bu arada yerel seçim sonucu ne olursa olsun Bakanlar Kurulu ve çoğunluğun kenetlenmiş vaziyette kalacağını düşünenler de var.
„Çok narin yapılı bir hükümetimiz var. Sözüm ona hükümet ortakları, sık sık ortaklarının tekliflerini eleştiriyorlar. Hiçbir parti, ciddi kayıplara uğramaktan memnuniyet duymaz, çünkü büyük bir şehir, bir sonraki seçimler için muhtaç oldukları konum ve imkanları sağlayan büyük kaynaklar demektir” diyen Anton Simeonov, son 4 erken seçimde izlenen yüzde 40 kadarki düşük katılım oranının yerel seçimlerde de tekerrür etmesi ihtimalinin zayıf olduğuna dikkat çekti:
„Yerel düzeyde çok daha büyük katılım oranı beklentimizin olması, doğaldır. Uzun aday listelerinde yer alan kişilerin seçmenler tarafından kısmen tanınması, motivasyon artırıcı bir durumdur. Vatandaşlar, bu sefer komşusu, hısım akrabası, dostu veya tanıdığı olan adaylara oy verecekler. Tahminimce bizim Varna bölgesinde katılım oranı en az yüzde 40-41 olacak.
Halk Meclisi’nde konuşan Merkez Seçim Kurulu Başkanı Kameliya Neykova, vatandaşların seçim günü 12 837 seçim makinesi ile oy verebileceklerini belirtti. İçişleri Bakanı Kalin Stoyanov ise bakanlığın oy kullanma hakkı ile ile ilgili suç işleme ihtimali bulunan somut gruplar hakkında veri toplamak üzere artık harekete geçtiğini, oy ticareti ve diğer seçim ihlallerinin sınırlandırılacağı bir uygulama üzerinde de çalışıldığını bildirdi.
Başbakan Nikolay Denkov ise usulsüzlüklerin asgariye indirilmesi için vatandaşları seçim kampanyası süresince ve seçim günü ihlal ihbarı konusunda aktif olmaya çağırdı.
Foto: BGNES, BNR, arşiv, özel arşiv
Çeviri :Tanya Blagova
Üç yılda yedinci kez Bulgaristan vatandaşları milletvekili seçimini yaptıktan sonra, seçim neticeleri bazı kulis arkası oyunları da su yüzüne çıkardı. Kesin oy sayımında %4 olan barajı aşmak için %0.01 oyu yetmeyen “Veliçie” partisinin..
27 Ekim’de düzenlenen erken genel seçimlerinde oy kullanan seçmenler daha da renkli bir parlamentonun hatlarını çizdi. İlk tahminler 9 partili bir Halk Meclisi yönündeydi, ancak Merkez Seçim Komisyonu(MSK)’nun sandık kurulu protokollerinin yüzde 100’nün..
Sıradaki erken genel seçimler artık arkada kaldı. Geçen erken seçimlere kıyasla katılım oranın biraz daha yüksek olması dışında, siyasi tahminlerde ve politik yapılaşmaların ne olacağı ve nasıl bir kabine ortaklığı kurulacağı sorularına yanıt bulmak yine..
27 Ekim’de düzenlenen erken seçimlerden 1 ay sonra milletvekilleri eşitler arasında birinciyi seçemedikleri için 51. Halk Meclisi, hala çalışmalara..