Başkent Sofya’da geçen yüzyılın başında inşa edilen ve günümüze kadar ayakta kalan kamu binalarının cephelerinde ve iç dekorasyonunda gösterişli süslemeler, zarafet ve detaylar dikkat çekiyor. Sofya'da ikamet eden herkes, Merkez Haller, Sofya merkez hamamı (bugün bir kısmı Sofya Tarihi Müzesi olarak kullanılıyor), “Az. Nedelya" meydanındaki Konsil sarayı, Prens Aksandır Battenberg'in mozolesi, Başkent Kütüphanesi’nde simgesel dekorasyonları hemen ayırtedebiliyor. Bu mimari dekorasyonların ortak noktası ise yetenekli bir sanatçı olan ressam Haralampi Taçev'in eseri olmalarıdır. Aynı zamanda, bugüne dek başkentin temsil sembolü olan Sofya armasını da yapan kişidir.

Haralampi Taçev, Plovdiv'de doğmasına rağmen yaşamının tamamını Sofya'da geçirmiş ve başkentimizin imajına önemli katkılarda bulunmuştur. Ressam, 20. yüzyılın başlarına özgü bir mimari uslüpla çalışıyor.

Sanat tarihi doktoru ve Haralampi Taçev'in mirasını araştıran az sayıdaki araştırmacıdan biri olan Aleksandır Vaçkov, Bulgaristan Radyosuna şunları söyledi:

„İnsan durup detaylara baktığı zaman renk ve şekillerin çeşitliliğinden hayret edebilir. Bu özellikle son derece detaylara zengin Sofya Merkez hamam binasında görülüyor. Bu detayların Elin Pelin şehrindeki ve artık günümüzde olmayan “İzida” fabrikasında yapılması ilginç bir bilgidir. Fabrika işçileri tarafından büyük sevgi ve profesyonellikle yapılan detaylarda, hamam inşaatı sırasında olağanüstü sanat ve hayal gücü kullanıldı. Bina cephesindeki detay modülleri uyumlu bir şekilde sıralansa da neredeyse tekrarlanan detay yoktur. Yıllar önce, binanın restorasyonu başladığında, zamanla aşınmış bazı detayların restorasyonu ile ilgili sorun neredeyse çözümsüz kalacaktı. Teknoloji artık yok, Elin Pelin şehrindeki fabrikada ise günümüzde fayans üretilmektedir. Eski ustaların becerileri kayboldu, hamam süslemelerinde kullanılan mayolika(fayans) tekniğini bilen insanlar kalmadı”.

Ressamın20. yüzyılın başından itibaren Liege, Milano, Londra ve Paris gibi dünya sergilerine katılımı büyük önem taşımaktadır. Bulgaristan'ın tanıtıldığı pavyonların tasarımında aktif rol aldı.

Haralampi Taçev aynı zamanda arma biliminin öncüleri arasındadır. Yeni yüzyılın başlangıcına kadar, arma bilimi Bulgar sanatçıları ve Bulgaristan'a çalışmak için gelen yabancılar tarafından neredeyse bilinmiyordu:

Aleksandır Vıçkov devamla şunları söylüyor:

"Taçev'in sıfırdan başlaması gerekiyordu. Önce araştırma yapması, ardından katı görüşlere uygun olacak şehrin sembolünü tasarlaması gerekiyor. Belki de Sofya günü, en çok armasının oluşturulmasıyla bağlantılı olmalı. Arma, 1900 yılında Paris'teki Dünya Sergisine katılım hazırlıkları sürerken acil olarak hazırlanıyor. Dönemin yetkilileri, bu işle genç Haralampi Taçev'i vezifelendirdi. O sırada sadece 25 yaşında olmasına rağmen, arma bilimcisi olarak biliniyor ve işini çok iyi yapıyor. Armasının modeliuslüplu bir kalkana uyan 5 unsurdan oluşuyor. Daha sonra aynı şema diğer birçok Bulgar kentinin armalarında farklı bir biçimde tekrarlanacak ve yapımlarında örnek alınacak.”

Foto: arşiv, BGNES, sosofia.com, visitsofia.bg

Tercüme: Ergül Bayraktar