Geçtiğimiz yıl, neredeyse tüm Aralık ayı boyunca hava kalitesi hakkında paylaşılan bilgilere göre ince toz parçacıklarının konsantrasyonu izin verilen seviyenin üzerindeydi. Bu oran Orta ve Doğu Avrupa’nın büyük bir bölümü ve özellikle büyük şehirler için geçerliydi.

Hava kalitesi sağlığımızı nasıl etkiliyor? Havadaki ince toz parçacıklarının seviyeleri ile acil sağlık sonuçları arasında ilişki var mı? Uzmanlar, kısa süreli olsa bile kirlilik seviyelerinin sağlık değişiklikleriyle ilişkilendirilebileceği konusunda hemfikir. Doktorlar kirli havanın sadece solunum sistemini değil, aynı zamanda kardiyovasküler sistem ve merkezi sinir sistemini de etkilediği, hatta diyabet ve nefrolojik hastalıkların seviyesini de arttırdığı konusunda uyarıyor.

Bulgaristan Ulusal Radyosu BNR’ye konuşan göğüs hastalıkları uzmanı Dr. Aleksandır Simidçiev, Kirli hava ile solunum yolu enfeksiyonlarının sıklığı arasında bağlantı olduğunun altını çizdi ve virüsler ile bakterilerin ince toz parçacıklarının yüzeyine yapıştığını ve böylece havayla taşındığını belirtti ve şöyle devam etti:

“Bu kirleticiler solunum sistemimize girdiğinde yerel bağışıklık üzerine baskı uygular ve savunmamız azalır, bunun sonucunda solunum sistemine giren bakteriler daha iyi ve daha hızlı gelişir. Hava kirli olunca hem kirlilik sonucu daha iyi yayılıyor hem de daha kolay bulaşıyor ve daha ağır hasta oluyoruz” dedi.

Dr. Simidçiev, her birimizin kirli hava hakkında yapabileceği şeyler olduğuna ve küçük adımlarla büyük ilerlemeler kaydedilebileceğine inanıyor. Uzman sosyal psikolojiyi kullanan mekanizmalar olduğunu belirtti ve örnek olarak otobüs şeritlerini gösterdi. Ona göre otobüs şeritleri sayesinde trafik sıkışıklığında toplu taşıma araçlarının binek araçlardan daha hızlı hareket etmesinden dolayı çok sayıda insan toplu taşımayı tercih etti. Doktora göre sağlığımızı korumanın yollarından biri bisiklet yollarının ve otobüs şeritlerinin olması. Her geçen gün artan trafikten dolayı insanlar farklı ulaşıma yönelecek.

Dr. Aleksandır Simidçiev, son 10-15 yılda alınan önlemlerin işe yaradığını belirtti ve “Kirlilik skalasını biraz aşağı çekiyoruz” dedi.

“Dünya Sağlık Örgütü’nün belirttiği izin verilen kirlilik seviyelerine ulaşmayı başardık ve onlar seviyeleri daha da aşağı çekti. Kirliliğin her bir mikrogramı, ölüm oranını yüzde 1 oranında artırıyor” dedi doktor.

Göğüs hastalıkları uzmanı, kapalı alanlarda insanların hava temizleyicileri kullanmasını ve hava kirli olduğunda daha az dışarı çıkmasını tavsiye etti.

Kaynak: BNR Horizont Programı

Düzenleme ve çeviri: Bedriye Haliz

Foto: pıxabay, freepik.com, özel arşiv