“Yarın için bana hiçbir şey vaad etme, bugün artık her anın kıymetini görüyorum. Bir çiçek istiyorum, ama şimdi... çünkü yarın bugünden başlar”

Bu sözler 20.yüzyılın 90’lı yıllarında popüler olan “Utre zapoçva ot dnes” – “Yarın bugünden başlar” şarkısında yer alıyor.

Bu şarkıyı hatırlamamızın sebebi 10 Kasım Bulgaristan İfade Özgürlüğü günü.

Demokratik değişimlerin başlangıcı ile bağladığımız bu tarih 2003 yılında Bulgaristan Yayıncılar Birliği’nin “Çernorizets Hrabır” yıllık gazetecilik ödüllerinin takdimi sırasında ifade özgürlüğü sembolü oldu.

• İfade özgürlüğü Bulgar demokrasisinin gerçekleşmemiş bir rüyası mı kaldı?

10 Kasım 1989 yılında Bulgaristan Komunist Partisi BKP’nin Merkez Komitesi’nin Kasım toplantısında Todor Jivkov’un görevden alınması kararlaştırılıyor. Bu olay Bulgaristan’ın 45 yıllık Sosyalist yönetimin ardından sonra ülke yeni bir yola adım atıyor.

Müzik ise insanlara ilham veriyor ve onlara gelen zor yıllardan geçmeleri konusunda yardımcı oluyordu. 

• Geçiş döneminin ilk yıllarındaki müzik özgürlük hayallerini yansıtıyordu

O yıllarda mitinglerde yer alan kalabalıkla beraber olan “Şturtsite” grubundan sevilen sanatçı Valti Totev, Bulgaristan Radyosu’na verdiği söyleşide “Sanırım sanat paralel bir dünya. İnsan çevresindekini beğenmediği zamalarda bu dünyaya kaçabilir. O dönemde, sosyalizm yıllarında müzik bir parça özgürlüktü” dedi. 

• Protesto şarkıları Demokratik Geçiş’in başlangıcından 32 sene sonra da güncelliğini yitirmedi

Bu dönemde sözüm ona “protesto şarkıları” da ortaya çıktı. Bu şarkıların sözleri ise günümüzde de hala güncel soruları sormaya devam ediyor. Toplum hastlalıklarından arınabildi mi? Bizi yönetmek için seçtiğimiz insanları doğru yönde mi gitti? Hayal kurduğumuz özgürlüğe ulaştık mı?”

“Diana ekspres” grubundan İliya Angelov’un şarkısında söylediği o ekmek ve sıcak ayakkabı isteyen insanlar bugün daha mı az?

Çeviri: Özlem Tefikova