Ülkemizde ruh sağlığı yerinde olmayan bireylerin yüzde 70’ine herhangi bakım ve hizmet sunulmuyor. Yurdumuzda mevcut 12 akıl hastanesinde tedavi görenlere ondan sonraki tedavi ve bakımın sürdürülmesi sağlanmış değildir.

Bu, Sofya’da Dünya Ruh Sağlığı Günü dolayısıyla düzenlenen depresyon konulu tartışmalar sırasında belli oldu. Dünya Sağlık Örgütü tahminlerine göre, ruhsal bozukluk olarak kabul edilen depresyon 2030 yılına kadar insanların iş becerilerinin kaybetmeleri için 1 numaralı sebebe dönüşecek.

"Koronavirüs salgını ve izolasyon sırasında olduğu gibi, Covid-19’un bir sonucu olarak aşırı endişe, kaygı ve panik duyanların, depresyon geçirenlerin sayısının arttığını kesin olarak söyleyebiliriz. Koronavirüs, merkezi sinir sistemine doğrudan etki yapabilir. Ne mutlu bize, bu bozuklukların çoğu geçicidir."

Prof. Vihra Milanova’ya göre çocuklar da çevrim içi öğretimin ‘kurbanı’ oldu ve yetişmekte olan kuşakta Covid-19 sonrası sendrom olarak bilinen bazı ruh bozuklukları görülür.

2021 yılında yapılan psikiyatrik muayeneler 2019 yılına göre 25 000 daha fazladır. Bunu Ulusal Kamu Sağlığı ve Analizleri Merkezi verileri gösteriyor.

Aile içi şiddet mağdurlarının sıcak telefonlara yönelik yardım çağrıları da yüzde 150 oranında artış gösterdi.

Uzmanlara göre, ağır depresyon geçirenlerin üçte birinin şimdi kullanılan antidepresanlara karşı direnci vardır.

• Depresyon, duygusal tükenmişlik ve stres, ülkemizde bireylerin çoğunlukla yaşadıkları olumsuz durumlardır

Akıl ve ruh bozukluk hallerinin büyük olmasına rağmen, hastane tedavisinden sonra ruh hastalarının bakımı sürdürülemez. Mevcut 12 devlet akıl hastanesi dışında bütün psikiyatrik hizmetler özeldir. Ülkemizdeki yaklaşık 500 ruh doktorunun sadece yüzde 1’inin özel muayenehanesi var ve bu ruh hastalarının erişimini çok güçleştiriyor.

Aleksandrovska’ Hastanesi Ruh Hastalıkları Kliniği başkanı Prof. Vihra Milanova’nın uzman hekim toplantısında doğruladığı gibi, Bulgaristan’da tıp ile sosyal bakım ve hizmetler birbirinden ayrıdır, ruh hastalarının durumu ve ihtiyaçlarını objektif olarak değerlendirecek faal ve etkili bir sistem mevcut değildir.

"Yılların içinde ülkemizde ruh sağlığı önemsenmedi. Son yıllardaki gözlemlerim bunu gösteriyor. Neyin değiştirilmesi gerektiği bana sorulduğunda, problemlerin komple olduğunu, çözümün tek olmadığını, ruh hastalarına ve onlara bakım gerçekleştirenlere acil yardım gösterilmesinin gerekli olduğunu belirtiyorum’ dedi Dünya Ruh Sağlığı Günü vesilesiyle Prof. Milanova BNR’ye açıklamasında.

Mülakat: Gergana Hrisçeva, BNR "Horizont" programı

Çeviri: Neli Dimitrova

Foto: arşiv, freepik.com