Yüksek enflasyon dünya ekonomisi için gerçek bir sınamadır. Son aylardaki fiyat artışı ülkemizde büyük şiddetle hissedildi. Daha Nisan’da temel tüketim mallarındaki enflasyon ülkemizde yüzde 20’ye ulaştı. Bazı fiyatların spekülatif biçimde artırılmasına rağmen, bunların geçen yılki düzeylerine dönmesi gerçekleşmedi. Avro bölgesindeki ortalama yıllık enflasyon yüzde 8.1 iken, Mayıs ayında enflasyon 2021’in Mayıs ayına göre neredeyse ikiye katlanarak yüzde 15.6 oranına ulaştı. Dahası var: enflasyonun yıl sonuna kadar yüzde 20 oranına varması bekleniyor. Bizdeki ekonominin durumu ile ilgili bu önemli sinyal, bizi Avro bölgesine katılan devletlerden uzaklaştırıyor.
„Devletin farklı sosyal ödemeler, ekmek KDV’sinin azaltılması, artan benzin fiyatı için tazminat, emekli aylıklarının artırılması gibi önlemlerle enflasyon baskısına tepki göstermesine rağmen, enflasyon daha hızlı tempo ile ilerliyor ve alınan sosyal tedbirler buna takiben hayata geçirildiğinden tam etkili değildir. Buna bağlı olarak vatandaşlarda yapılan desteklemelerin yeterli olmadığı izlenimi kaldı’ diye yorumunu yapıyor maliye uzmanı Rumen Galabinov.
„Çok daha fazla yatırım bize gereklidir. Avrupa fonlarının önemi olduğu doğrudur, ancak bunlardan başka özel yatırımları, kamu-özel ortaklıkları çekmeliyiz, çünkü bu biçimde ekonomide daha büyük katma değer sağlanacaktır’ diye BNR Blagoevgrad’a belirten Rumen Galabinov şöyle devam ediyor:
„Son 2 haftada petrol piyasasındaki fiyatlar belirli ölçüde durakladı, doğalgaz piyasasında da bir rahatlama görülüyor. Yazın haneler daha az tükettikleri için sezonun olumlu etkisi seziliyor. Yılın ikinci yarısında enflasyon yaklaşık yüzde 20’yi bulabilir.İç talep ve tüketim şu an çok önemlidir. Talep ve tüketimde düşüş olmasına izin vermemeliyiz.“
„Bulgaristan şimdi gerçeğe dönüşebilecek stagflasyon riski ile yüzyüzedir. ‘Stagflasyon’ terimi, GSYİH’nın düşük veya yeterince hızlı olmayan büyümesi, uzun bir vadede yüksek enflasyon anlamındadır. Bu bağlamda finansal politikadaki yaklaşım değiştirilmeli, devlet borcun satın alınması ve yatırımlara başvurmalıdır. Yaşanan fiyat şokunu önlemek için ekonomiye daha büyük yatırımlar sağlamalıyız’ diyor Galabinov ve devamla şunları belirtiyor:
„Devlet daha büyük yatırımlar temin etmek için, altyapıda olsun, ekonominin en önemli sektörlerini belirleyen büyük ulusal projelerle olsun,yardımcı olabilir, bu yolla isdihdamı önemli ölçüde artırabilir, yeni işyerleri sağlayabilir. Bu, vergiler ve sosyal sigorta ödemeleri yoluyla girdilerin artırılmasını sağlayacak. Bütün bunlar ekonomiyi hareketlendirecek. Bütçenin güncellendirilmesi, emekli maaşlarının artırılması, un ve ekmeğe sıfır vergi matrahı uygulanması, araç sürücülerine bir litre benzin başına 25 stotinkalık tazminat ödenmesi gibi kriz karşıtı önlemler tüketicilerin durumunu kolaylaştıracak, belirli bir ölçüde yaşam standardı ile alım gücünün korunmasına yardımcı olacak. Ama aynı zamanda bundan önce bahsettiğim sermaye programları ve yatırımlar olmadan, sosyal programlar ve ödemeler GSYİH’nın büyümesine büyük katkı sağlayamayacak. Alınan tedbirlerin bazıları doğrudan para dolaşımını etkilediği için daha yüksek enflasyona yol açabilir. Demek ki, benzer önlemlerin kriz karşıtı etkisi olacağı yerde enflasyonu yardımlayabilir’ diyor sözlerinin sonunda ekonomi analisti Rumen Galabinov.
Derleyen: Gergana Mançeva
Çeviri: Neli Dimitrova
Foto: Pexels, Ani Petrova27 Ekim erken genel seçimler sonrası, geçici hükümetin 2025 yılı Bütçe taslağını ay sonuna kadar Parlamento’ya sunması gerekmektedir. Bulgaristan’daki bazı ekonomi analistlerine göre, devletin 2024 yılı bütçe planının durumu son on yılın en kötü durumu...
İMF, Uluslararası Para Fonu dünya ekonomileri analizinde 2024’te Bulgaristan’da %2,3 ekonomik büyüme kaydedileceğini bildirdi. Bugün Washington’da tanıtılan rapora göre, 2025’te ülkedeki enflasyonun %2,5 olması bekleniyor. İMF,..
Ulusal İstatistik Enstitüsü’nün nihai verilerine göre, 2023 yılında devlet bütçe açığı GSYİH’nın yüzde 2’si veya 3,7 milyar leva ( 1,9 milyar avro ) oldu . Böylece bütçe açığında 2020’de GSYİH’nın yüzde 3,8’i, 2021’de GSYİH’nın yüzde 3,9’u..