Nisan Ayaklanmasında Birinci Tırnovo İhtilal Eyaletinin çete önderi Tsanko Düstabanov, kısa süre sonra asılacağı 15 Haziran 1876 tarihinde Türk Mahkemesi önüne çıktığında: “Bütün Avrupa sizin yöntemlerinizi öfkeyle izlediğini bilin ve o yakında gelip, sizi buradan kovacak...Sizin işiniz artık bitti” der.
Bu ihtilalcinin sözleri günümüz haber akışından bir alıntı değil, 146 yıl önce sarf ettiği cümlelerdir. Saatler sonra Düstabanov asılarak, idam edilir.
Onun sözleri ayaklanmanın ve yüzlerce Bulgarın kanıyla kendini özgürlük uğruna feda etmenin anlamını taşıyor.
O zaman Avrupa diplomasi haritasına Bulgar sorunu yatırılmış ve 1877- 78 Rus- Türk Harbinden önce bağımsızlık kıvılcımlarını müjdelenmiş olur.
Bu yıl Bir Mayıs’ta Nisan Ayaklanmasının 146. yılı anılacak. Gelenek üzerine Klisura, Koprivştitsa ve Panagürişte gibi Orta Bulgaristan’dan kasabalar daha 30 Nisan’da başlayacak anma törenleri düzenlemekte.
Koprivştitsa müze ve mimari kompleks müdürü Kunka Nedeleva program hakkında bilgi verdi.
“Program Bir Mayıs Koprivştitsa Günü Bayramında da devam edecek. İhtilalci Todor Kableşkov’un mezarına çiçekler konulacak ve “İlk tüfek patladı” adlı tiyatro gösterisi yapılacak.
Nisan Ayaklanmasını canlandıran gösteri, kalplere dokunan bir program oluyor. Ayaklanmadan farklı sahneleri canladıran gösteriyi Koprivştitsa’dan 200 kişi gerçekleştiriyor. Katılımcıların aralarındaki farkı yüz yaşına kadar varabiliyor. Farklı yaş grubundan oyuncularımız bu sahnelerde yer alıyor”.
Tarihi canlandırma gösterileri ilk olarak 1926 yılında oynandı. O zamandan beri sadece pandemi dolayısıyla 2020 yılında program gerçekleşmedi.
Kunka Nedeleva tarihin sadece kasabanın görünüşünde ve kaldırım sokaklarında değil, Kopivştitsa’daki her insanın kalbinde de yaşatıldığını kaydetti:
“Koprivştitsalı bir kişi için bu hayatında sembol önem taşıyan bir olaydır. Bu tarihi canlandırma gösterilerinde bütün rollerden geçen kişiler var- çocuk, genç ve yetişkin ihtilalciye kadar roller farklı yıllarda üstlenenler var. Özellikle çocuklar büyük ilgi gösteriyor ve roller bir yıl öncesinden ayırtılıyor. Gösteride yer alacaklarına emin olmak için rollerin önceden ayırıyorlar”.
Bugün 146 yıl öncesinin hatıraları ve barut kokusu sadece bir ulusal gurur kaynağı değil, aynı zamanda 21. yüzyılda Ukrayna’da savaştan kaçanların ve milyonlarca insanın dehşet ve acısının da bir korkusu haline geldi.
“Bütün Bulgarlara dileğim- kökenlerimize sağlam bağlı kalalım, o bağı kaybetmeyelim, tarihimizi bilelim, atalarımıza saygılı olalım ve çocuklarımıza bu sevgiyi aşılayalım”.
Foto: BGNES, Radoslav Pırvanov
Bulgarların, (1877-1878) Rus-Türk Savaşı sonrası Bulgaristan'ın Kurtuluşu ’ndan ve etnik sınırlara tekrar kavuşmasından duydukları sevinci kısa sürdü - 3 Mart tarihinden Büyük Güçler’in, Berlin Kongresi' nde Bulgaristan topraklarını..
Bulgaristan Sosyalist Parti (BSP) ve Hak ve Özgürlükler Hareketi (DPS) olmak üzere, Bulgaristan'ın geleneksel siyasi güçlerinden ikisinde yaşanan derin parti krizi bağlamında Başbakan Dimitar Glavchev'in ilk geçici hükümetinin ikinci hükümetle..
“Kuzey Makedonya Cumhuriyeti topraklarından göçeden mültecilerin ve muhacirlerin torunları ve arkadaşlar” Derneği tarafından Kuzey Makedonya’daki Arnavut topluluğu ve Kuzey Makedonya Cumhuriyeti ve Bulgaristan’da akredite edilen diplomatik..