Plovdiv bölge etnografya müzesi 19. yüzyılın başından 20. yüzyılın 30’lu yıllarına kadar Bulgarların günlük yaşamı, maneviyatı ve kültürünü teşhir ediyor.’Sembol ve apotropeik olarak önlük’ sergisini ziyaret edenler, 20 yıl süreyle Prof. Yulia Dilova tarafından toplanıp kızı tarafından müzeye bağışlanan, Bulgaristan’ın farklı bölgelerinden çok güzel halk giysi, gömlek, önlük ve çoraplarından gerçek zevk alabilir.
Plovdiv Bölge Etnografya Müzesi’nden Grozdelina Georgieva şunları anlatıyor:„Sergi koleksiyonu, erkek halk giyimi unsurları sergide hemen hemen yer almadığı için ilgi uyandırıyor. Teşhir edilen giyim sadece toplumun kadın kesimine dönüktür. Bulgar kadınının ürünü olan elbiseler vücudunu korurken, bunların üzerine işlenen motif ve semboller nazardan korunmayı sağlıyormuş. Elbisenin, bunu giyen insanı kötü büyüden tamamiyle koruyucu özelliği var. Bulgarlar nazardan korunmak için birçok koruyucu önlem alırlarmış. Bulgaristan’ın bazı bölgelerinde çorapların ön kısmı ile ökçesi kırmızı veya yeşil olmak üzere, apotropeik (kötü büyüyü etkisiz kılan) renklerdedir. Etek, gömlek kolları ile giysinin koynu üzerindeki renkli nakışların da koruyucu gücü vardır.
Prof. Yulia Dilova’nın tüm yaşamı kadın sorun ve hakları ile sıkı sıkıya bağlıdır.Kendisi Birleşmiş Milletler’de enformasyon sistemleri problemleri uzmanı, Stanford Üniversitesi’nin konuk profesörü olarak çalışmalar yürüttü. Yurda dönünce Bulgar kadınının milli giyiminin güzelliğini gelecek nesiller için korumayı kararlaştırdı.
Sergide gösterilen 540 kadar giyim parçasınıın içinde Bulgaristan’ın bütün etnografya bölgelerinden 200’den fazla önlük çeşidi yer alıyor. Bulgar kadının milli giysisinin bu unsuru neden bu kadar önemlidir acaba?
„Bu giyim unsuru gereklidir. Yalnız Şop bölgesinde günlük yaşamda halk giysisi önlüksüz olasıdır. Bayram ve önemli olaylar sırasında önlük zorunludur. Halk giysisinin bu en önemli unsuru en parlak parçasıdır. Halk kültüründe önlüğün kadın rahmini koruduğuna inanılır. Çünkü kadının evlenip sülaleyi sürdürmesi en önemli görevidir.’
Önlük aynı zamanda etnik köken ve yaşın bir belirtisi olup sosyal ve töresel işlevi var. Günlük hayatta bir çeşidi, bayramda bambaşka bir çeşidi kullanılır.
„Farklı kadın yaşlarında farklı önlükler taşınırmış. Genç kadın ve gelinlerin önlükleri açık renklerdedir. Yaşlı kadınların önlükleri ise daha koyu renklerde olup üzerinde daha az sembol var. ‘
Sergiye eşlik eden ‘Dokunanlara sevgi ile’ (“With Love for the Woven”) başlıklı lüks bir katalog Bulgarca ve İngilizce yayımlandı. Fotoğrafları Çavdar Stoyçev yaptı, kadın halk giysileri ise Prof. Dilova’nın yaşayıp koleksiyonunu topladığı Güneybatı Bulgaristan’ın Dolen köyünün güzel manzaraları arasında yapılan görüntülerle tanıtılıyor.
„Bu katalog, müzemizin en güzel eserlerinden biridir. Prof. Dilova’nın koleksiyonundan bütün halk giyisleri içinde görülebilir. Bu katalogun görevi, yaşamından 20 yılını meçhul halk dehasının yaratıcılığı ve kadın güzelliğini teşhir etmeye adamış bir kişinin tutku dolu çalışmalarını gözler önüne sermektir.
Foto: Plovdiv Bölge Tarih Müzesi
Çeviri: Neli Dimitrova
33. Bulgar Antarktika Bilim Seferi katılımcıları, farklı ülkelerden bilimadamları ile birlikte bilimsel araştırmalara devam etmek üzere Antarktida’ya yol aldı. “Aziz Kiril ile Aziz Metodiy” araştırma gemisine ilk defa Yunanistan ve..
ABD başkanlık seçimleri konusunda heyecanlananlar yalnızca Amerikalılar değil , Avrupalılar da nefeslerini tutarak sonuçları bekliyor – Kamala Harris'in zaferi gerçekten tutarlı bir politika ve öngörülebilirlik getirir mi ,..
İklim değişikliği küresel bir olay olup dünyanın her köşesinde kendini gösteriyor. Bunun son örneği, İspanya’nın Valencia bölgesini vuran sel felaketi oldu. Avrupa’da son 50 yılın en feci seli olarak değerlendirilen bu doğa afetinde yüzlerce kişi..
33. Bulgar Antarktika Bilim Seferi katılımcıları, farklı ülkelerden bilimadamları ile birlikte bilimsel araştırmalara devam etmek üzere..