Çalışma hayatı, ev işleri derken yaşamın hızına kendimizi kaptırıyor ve çoğu zaman dinlenme ve uykudan mahrum kalıyoruz. Ne yazık ki, çoğu zaman dinlenme eksikliği bir takım sorunların nedeni olabiliyor. Uyku hem günlük koşuşturmaya kendini kaptırmış olan yetişkinler, hem de çocuklar için son derece önemlidir.

Hafife aldığımız uykunun önemini hatırlatmak üzere Dünya Uyku Derneği, Dünya Ruh Sağlığı Federasyonu ve Dünya Sağlık Örgütü’nün desteği ile özel bir gün belirlendi ve 2002 yılından bu yana Mart ayının, üçüncü Cuma günü Dünya Uyku Günü olarak kutlanmaktadır. Global girişimin bu yılki sloganı “Kaliteli uyku, sağlam zihin, mutlu yaşam” oldu.

Çocuk psikoloğu ve aynı zamanda Bulgaristan’da pek tanınmayan çocuk uyku danışmanı mesleğini icra eden Magdalena Doyçinova işi hakkında şunları söyledi:

“Benim işim, tabii ki ebeveynlerin desteği ile çocuklar için uygun uyku koşullarını yaratmak ve uygun rejimi bulmak. Yaptığımız çocukların gerçekten kaliteli ve gerektiği kadar uymalarını sağlamak.”

Uyku danışmanlığının yeni bir meslek olmadığını şöyle ifade etti Magdalena:

“Batı’da bu tür danışmanlık hizmeti yeni bir şey değil ve uzun yıllardır bu mesleği icra eden insanlar var.”

Her ne kadar ülkemiz için yeni bir şey olsa da, uyku uykudur ve dünyanın varoluşundan bu yana olan bir şeydir.

“Eskiden insanlar uyku hakkında bu kadar bilgiye sahip değilmişler. Bu çok büyük bir bilimdir ve bugün sahip olduğumuz bilgiler sayesinde çocuklara yeterli uyku sağlayabiliyoruz.”

Öyle görülüyor ki, her şeye rağmen çocuk bakımında büyükannelerin tavsiyelerine daha çok güveniliyor.

“Bazı tavsiyeler gerçekten son derece yersiz ve onlara uymak yerine bugün sahip olduğumuz bilgiden yararlanmalı ve çocukları gözlemleyerek, ihtiyaçlarına cevap vererek yetiştirmeye odaklanmalıyız. Örneğin, ne yazık ki hala çok yaygın olan bir algı var “bırak ağlasın, yorulunca uykuya dalar zaten.”

Uyku düzeni ve süresinden bahsederken, bunun bireysel bir ihtiyaç olduğunun altını çizmek gerek. Magdalena Doyçinova’ya göre, bazı insanlar için günde 7 saat uyku yeterli olabilir, bazı insanlar için ise bu süre 9 saattir ve 7 saat altındaki uyku düzeni kesinlikle yeterli değildir.

Doyçinova, gelen insanlara yardımcı olmak adına uyku danışmanlarının izledikleri adınları şöyle özetledi:

“Önce bireyin uyku ihtiyacını belirlemeye çalışırız. Bunu yapabilmemiz için kişiyi birkaç gün takip ederiz, ihtiyacı olduğu kadar uyumasını sağlar ve süre olarak ne kadar olduğuna bakarız. Böylece kişisel ihtiyacı ve normu bulmuş oluruz. Ardından sadece uyku miktarına değil, aynı zamanda kaliteye de yoğunlaşırız, çünkü uykuyu bozan, kalitesis yapan birçok etken vardır.”

Magdalena Doichinova, uykuyu olumsuz etkileyen faktörleri şöyle vurguladı:

“Öyle bir dünyada yaşıyoruz ki, zamanımızın çoğunu oturarak, bilgisayar önünde geçiriyor, çok az hareket ediyor, daha az gün ışığı görüyor, daha az dışarıda yürüyüş yapıyor ve spora zaman ayırmıyoruz. Aynı zamanda son derece sağlıksız olan hızlı yiyeceklere erişimimiz var ve gece geç saatlere kadar televizyon karşısında duruyoruz.”

Çoğu zaman günlük hayatımızdaki o koşuşturmadan biraz mola verip, dinlenmeye karar verdiğimizde ve uyku için zaman ayırdığımızda, uyandığımızda kendimizi daha yorgun hissederiz.

“Bunun böyle olması, biyolojik timimizin bozulmasından kaynaklanıyor. Daha uzun süre uyuyorsak bunun bir nedeni var, yani zaman içinde bir yerde birikmiş yorgunluk ve uyku eksikliği var. Bu yüzden biz daha geç saatlere kadar uyuyarak bu eksikliği telafi etmeye çalışırız, ancak biyolojik ritmimize aykırı olduğu için bu en iyi seçenek değildir. Günün erken saatlerinde, gün ışığından ve vücudumuzda meydana gelen bazı süreçlerden dolayı fiziolojik olarak tamamen uyanmaya hazırız. Biolojik saatimizin kurulu olmasından dolayı belli bir saatte kalkarız ve bu bozulduğunda, biz uykuya devam ederiz, ancak vücudumuz bize uyanma zamanının geldiğini söyler” dedi uyku uzmanı.

Magdalena Doyçinova, uyku danışmanlarının bile her zaman yeterince uyuyamadıklarını belirtti:

“Bazen gerçekten uyku sürem yeterli gelmiyor. Akşamları geç yatmak veya erken uyanmak zorunda kaldığımda uyku yetersizliğini hissediyorum ve diğer günler fırsatım oldukça daha erken yatıp, eksikliğini hissettiğim uykuyu telafi etmeye çalışıyorum.”

Uykunun sağlık olduğu söylenir ve çocuk uyku danışmanına göre, bu çok doğru bir bulgudur ve kaliteli uyku düzeninin yaşı yoktur.

Kaynak: BNR-Şumen Radyosu, Yulieta İvanova’nın röportajı

Düzenleme ve çeviri: Bedriye Haliz

Foto: pixabay