Bulgaristan işgücü piyasası son iki yılda çok hızlı değişiyor ve bu nedenle uzun vadeli plan veya stratejilere yer yok. İş sektörü gelişme potansiyeline sahip ve oturmuş çalışma alışkanlıkları olan kalifiye personel bulmada büyük sıkıntı yaşıyor. Net bir şekilde hissedilen işgücü eksikliğinin nedenleri arasında sadece yaşanan Covid krizi değil, aynı zamanda Bulgaristan’daki nüfusun kalıcı olarak azalması ve halkın yaşlanması da var. Bulgaristan İstihdam Konfederasyonu BKZ’nin ortakları olan, önde gelen şirketlerin görüşüne göre, kadro sıkıntısı ülkemizin tüm ekonomisini yavaşlatabilir, bu yüzden önümüzdeki 6 ay içinde hissedilebilir sonuçlar verecek, hızlı ve kararlı önlemlerin alınması gerekiyor. 2014 yılında kurulan BKZ sivil toplum kuruluşudur ve İnsan Kaynakları alanında Bulgaristan şirketlerine hizmet vermektedir.

Geçtiğimiz günlerde kuruluş tarafından yapılan bir anket Bulgaristan’ın işgücü piyasası eğilimleri hakkında önemli bilgiler sağlıyor. BKZ, Bulgaristan’ın 12 sanayi sektöründe yer alan, 5 bölgeden 826 işverene, önümüzdeki 6 ayda iş gücünü arttırmayı yada azaltmayı düşünüp düşünmediklerini sordu.

BKZ Başkanı Nadya Vasileva anket sonuçlarını şöyle özetledi:

Anket sonuçlarına göre, işverenlerin % 71 oranı ihtiyaç duydukları çalışanları bulamıyor. Bu oran sadece 9 yıl önce % 42 olarak kaydedilmişti. Aynı şekilde devam edersek durumun düzelmeyeceği açık. Ancak neden sadece koronavirüs salgınında aranmamalı, demografik yapının da dikkate alınması gerek. Nüfusun azalma ve yaşlanma eğilimi bu konuda yardımcı olmuyor. İşgücü piyasasına yeni soluk getirecek genç kadrolar yok. İstatistiklere bakıldığında, salgın koşullarında olup olmadığımıza bakılmaksızın ortaya çıkan tabloya göre, Bulgaristan nüfusunun istikrarlı bir şekilde eridiğini görüyoruz. Bulgaristan’ın her saat 6 kişi ile azaldığını (12 kişi ölüyor ve 6 doğuyor) net bir şekilde söyleyebiliriz. Çözüm bulunması gerektiği çok açık. Piyasanın ihtiyaç duyduğu uzmanları buraya çekmenin yolu bulunmalı. Tüm işverenlere şu anda ve bir yıl sonra en çok ihtiyaç duyacakları şeyler sorulmalı ve daha ayrıntılı bir değerlendirme yapılmalı“ dedi.

Şu anda işsizlik oranı oldukça düşük, % 5 oranının altında ve bu durum şirketlerin yaşadığı personel sıkıntısını karşılayabilecek yeni kadrolar olmadığını gösteriyor. Şu anda en çok arananlar, üretimde çalışacak işçiler, ancak işverenlerin şikayetleri, bu kişileri bulmakta zorlandıklarını gösteriyor. En çok aranan personel listesinde ikinci sırada ticaret ve lojistik alanında çalışacak uzmanlar yer alıyor. Onların ardından ülkemizdeki yabancı müşterilere hizmet verebilecek, yabancı dil bilen nitelikli personel geliyor. Dördüncü sırada IT uzmanları ve mühendisleri, beşinci sırada ise İnsan Kaynakları alanındaki uzmanlar yer alıyor.

"İşgücü piyasasında yer alan gençlerin büyük bir kısmı, sorumluluk ve disiplin niteliklerine sahip değil. Ayrıca uyum sağlamak, hoşgörü olmak, strese dayanıklılık, ekip halinde çalışabilmek, inisiyatif üstlenmek, karmaşık problemleri çözmek, yeni bilgi öğrenmeye istekli ve hazır olmak gibi nitelikler son derece önemlidir. Geleceği güvence altına almak istiyorsak, özellikle son iki niteliğe daha da önem vermemiz gerek. Birçok insan yönetici olmak için gereken özelliklere sahip olduğuna inanıyor, ancak bir ekibin başına geçtiğinde işlerin pek de öyle olmadığı anlaşılıyor“ dedi Nadya Vasileva.

Bulgaristan’da iş arayanların profili hakkında çok az araştırma yapıldığı ortaya çıktı. Bulgaristan İstihdam Konfederasyonu Başkanı, “Bu kişilerin sesi çok nadir duyuluyor. Çok yakında böyle bir çalışma yapacağız” açıklamasında bulundu.

Çeviri: Bedriye Haliz