Küresel pandeminin etkili olduğu 2020 yılından sonra hiç birşey eskisi gibi olmayacak. Turizm endüstrisi salgının çığ gibi yayılmasından en çok etkilenen sektör oldu. Ülkede GSYH’nın %12’sini sağlayan turizm endüstrisi kısıtlamalardan ve önlemlerde muazzam bir çöküş yaşadı. Turizm en fazla girdileri yabancı turistlerden sağlıyor. Sınırların kapanması ve salgın riski bu turist akımını durdurdu.

Nisan- Haziran arasında yabancı turistler %96 azaldı, sonbaharda ise hafif canlanma oldu ve yabancı turist sayısında azalma %70 oldu. Bulgaristan turistlerinin yurtdışı turları da tamamen durdu. Uluslararası turizm bitti, oteller kapandı, tatil köyleri ıssızlaştı ve çok büyük turizm acenteleri iflas etti.

Küçük aile konukevleri, butik oteller ve uzak deniz ve dağ güzergahlarında bulunan alternatif turizm yerleri pandemi ortamında tercih edilen noktalar oldu. Salgın başından beri iç turizmde düşüş sadece %27 olarak hesaplandı. Hastalık riski, iptal edilen uçuşlar, kapatılan sınırlar ve uluslararası turizmin durması vatandaşları ülke içi turizm olanaklarını keşfetmeye itti. Beton yığın halindeki ünlü tatil köyleri yerine, Bulgaristan turisti sakin dağ aile konukevlerini, temiz havada spor, eski köylerde etnografik gezileri ve aile tipi küçük otellerin sıcaklığını seçti.  Ev yapımı yemeklerin tadı ve temiz ortamı olan butik oteller rağbet gördü.

Geçen yaz sezonunda Sozopol, Sinemorets ve Güney Karadeniz’in küçük köy ve kasabalarında camping alanları rekor sayıda yerli turist karşıladı. Öyle ki sezon ortasında otellerde ve araç parklarında boş yer bulmak imkansızlaştı. Küçük ölçekli turizm sektörü Covid-19 pandemisinin üstesinde gelmeyi başardı. Güvenli ortam, önlemlere uyma ve yenilikçi yöntemlerle, farkı atraksiyonlar ve alternatif turizm imkanlarıyla bu sektör on binlerce yerli turisti celbeti. Bu süre içinde dev oteller ve  “herşey dahil” sistemiyle yıllarca turist kazanan büyük tesisler boş kaldı. Bu otellerin sahipleri ise, iflasın eşiğinde olduklarına dair sitem etti.

2020 yılını sınır kapılarındaki dev sıra ve kuyruklarla da hatırlayacağız. Yunanistan ve Türkiye sınırında kilometrelik kuyruklar oluştu.

Kuzey Yunanistan’da ise salgın yaygınlaşınca, binlerce Bulgaristan turisti oraya deniz gitmekten vazgeçti.

Buna rağmen sıcak yaz günlerinde Yunanistan’a denize gitmek isteyenler sınırda 15’er kilometrelik uzun araç kuyruklarında bekledi.  

Pandemi insanları artık lüks ve ünlü dev tatil köyleri ve otel zincirleri karşısında, çevreci, dağcı, aile tipi, butik ve samimi, sıcak ortamları olan yerleri tercih etmeyi öğretti. Doğa turizmi, bisiklet turları, köylerde konukevlerinde tatil, camping alanlarında turizm aşırı tüketime dayalı toplu turizm programlarının yerini alacağa benziyor.

2021 yılında bu eğilimin daha belirgin hal alması bekleniyor.

Fotoğraflar: Veneta Nikolova

Çeviri: Sevda Dükkancı

​