1967'de, o zamanki Sovyetler Birliği ve Bulgaristan arasında Komi Özerk Cumhuriyeti ile ortak ağaç kesimi ve kerestecilik sözleşmesi imzalanır. Bu sözleşme gereğince yüzyılın çeyreği boyunca, yaklaşık 100 000 Bulgaristan vatandaşı Komi'de yaşadı, çalıştı ve eğitim gördü. Bunun sayesinde Komi cumhuriyeti, kalkınır, imar edilir, gelişir, şehirlere, okullara, sinemalara, asfalt yollara, köprülere, sahip olur. Üstelik bu uzak yerlerde kalmaya ve yaşamaya karar veren 500 Bulgaristan vatandaşına yeni bir memleket olur.
Bunlardan biri, Komi'deki Bulgar Ulusal-Kültürel Özerkliğinin başkanı Galina Kostova'nın babasıydı. Kostova’nın babası 1974 yılında Usogorsk şehrine gelir. Amacı sadece “büyük para”” değildir. Orada aşık olur, yerli bir kızla evlenir ve üç kız babası olur. Bu kızların damarlarında Bulgar kanı akıyor mu, bunu hissediyorlar mı?
"Bulgaristan'ı seviyorum ve evet, kendimi bir Bulgar gibi hissediyorum" diye soruyu cevaplıyor Galina, hiç düşünmeden. Babam Bulgar. Bulgar kasabası olan Usogorsk'ta, Bulgarlarla çevrili, Bulgarca konuşmalar, Bulgar müziği, Bulgar kültürü çevresinde doğdum.
Galina Kostova günümüzde, Komi Cumhuriyeti'nin başkenti Siktivkar'daki Devlet Üniversitesi'nde Bulgarca öğretim görevlisidir. Şu ana kadar Bulgarca öğrenmede ciddi zorluklarla karşılaşan tek bir öğrenci ile tanışmadığını söyledi.
Galina Kostova kamu faaliyetlerine aktif olarak katılıyor. On yıl önce, Siktivkar'daki Bulgar diasporasının temsilcileri bir araya gelerek "Bulgaristan Ulusal-Kültürel Özerkliği" ni yaratmaya karar verdiler. Galina Kostova 2019'dan beri kamu kuruluşunun başkanıdır. Görevleri nedir?
Bulgaristan Ulusal-Kültürel Özerkliği başkanı, "Bizim asıl amacımız Komi'de kalan Bulgarlar arasında onların çocukları ve torunlarında Bulgar geleneklerini ve kültürünü korumaktır. Biz Bulgar kültürünü koruyor, muhafaza ediyor ve aynı zamanda yaygınlaştırmaya çalışıyoruz. Ne kadar güzel olduğunu gösteriyoruz, Rus kültürüne benzerliğini öne sürüyoruz."
2010 yılındaki son nüfus sayımına göre, Komi'de yaklaşık 500 etnik Bulgar yaşıyor. Ancak, Galina Kostova'nın açıkladığı gibi, nüfus sayımı istatistikleri, ulus benliği değil vatandaşlık gündeme getiriliyor. "Bence biz çok daha fazlasıyız. Çalışmalarım dolayısıyla Bulgaristan'la bağlantısı olan çok daha fazla insanla tanışıyorum "diyor Galina.
Komi'deki Bulgarlar Bulgaristan'la temaslarını nasıl sürdürüyor?
"Manevi bağlarımız hiç bir zaman kopmadı. Bu da çok doğal. Zaman zaman Bulgaristan'ı ziyaret ediyoruz, Aramızda Bulgarca konuşuyoruz. Gelenekleri unutmamaya takip etmeye çalışıyoruz. 14 Şubat'ta Trifon Zarezan bayramını kutluyoruz.Mart ayında martenitsa takıyor birbirimize hediye ediyoruz. “
Ve yarım yüzyıl önce Rusya'nın kuzeyinde gelip kalan Bulgarların çocukları ve torunları kimliklerini nasıl koruyorlar?
Galina anlatıyor: "Her şey ailedeki duruma bağlıdır. Udor bölgesinde doğup büyüyen çocuklar hakkında şunu söyleyebilirim. Burada hepimiz Bulgarca biliyoruz.Ama elbette herkes konuşamıyor. Bazıları aksandan sıkılıyor.”
Galina Kostova'nın girişimiyle "Bulgaristan – uzak ve yakın", "Bulgar şiiri geceleri” düzenlendi. Kuker maskeleri ve martenitsa yapma atölyeleri yapıldı. “Divma roza” vokal-koreografi topluluğu kuruldu.Hem çocuklar hem yetişkinler katıldı. Topluluk, Bulgar kültürünün yer aldığı çeşitli festivallerde yer alıyor.
Geçenlerde uzak Komi'de, Bulgar Tarih ve Kültür Müzesi açıldı, Galina Kostova gururla anlatıyor:
"Bu müzede mümkün olduğunca çok şey göstermeye çalıştık. Tüm Bulgar topraklarının tarihi, Bulgar el sanatları, nakış, yemekler, martenitsası, kuker maskeleri - herşey. Bulgaristan geleneklerinin zenginliğini gösteriyoruz
Bulgaristan’dan destek var mı?
"Evet, desteği hissediyoruz.Cumhurbaşkanlığından halk kostümleri gönderdiler. Loveç şehri bize lüks Bulgarca ders kitabı, müze için süvenir gönderdi. Geçen yıl 12 Bulgar halk kostümü gönderdiler. Loveç ve Siktivkar kardeş şehirdir.”
Fotoğraflar Galina Kotova tarafından temin edildi.
Türkçesi: Müjgan Baharova
İklim değişikliği küresel bir olay olup dünyanın her köşesinde kendini gösteriyor. Bunun son örneği, İspanya’nın Valencia bölgesini vuran sel felaketi oldu. Avrupa’da son 50 yılın en feci seli olarak değerlendirilen bu doğa afetinde yüzlerce kişi..
Halkı aydınlatanlar, yalnızca şükran ve hayranlık duyulan kişiler değil, tarihimizde milli aidiyet duygumuzu uyandıran en önemli şahsiyetler olarak görürüz. Ancak “halk aydınlatan” kavramının arkasında nasıl bir arketip duruyor ve neden Halk..
Moldova'nın AB üyeliğine ilişkin, ülke Anayasası’na yazılacak stratejik bir hedef olan referandumun sonuçları, her ne kadar Avrupa şüphecilerine “kıl payı” yaklaşsa da, ülkenin Avrupa yanlısı bakış açısını güçlendirdi. Ancak..