2020 rekoltesi tütün dikimi başladı. Bu yıl toplam 5 600 hektara tütün ekilerek 8 600 ton kadar ürün alınması bekleniyor.

Tütün üreticilerinin iki yıldır süren ısrarlı talebi sonucu Nisan ayından itibaren tütün üretimi, mevsimlik işçilerin bir günlük sözleşmlerle istihdam edilebileceği sektörlerden biri oldu.

Peki tarım üreticileri yeni getirilen bu imkandan nasıl yararlanabilir? Bu konya açıklık getirmek üzere mikrofonumuzu Bulgaristan Tütün Üreticileri Birliği Başkanına uzattık.

İş gücü ihtiyacı tütün ekilirken mi yoksa toplanırken mi daha büyük sorusu üzerine Tsvetan Filev şu cevabı verdi

“Tütün sektöründe de aynen sebze, meyve, lavanta ve gül yetiştiriciliğinde olduğu gibi mevsimlik işçilerin günü birlik sözleşmelerle istihdam edilebilmesi için tarım ve çalışma ile sosyal politika bakanlıkları ile iki yıl zarfında görüşmeler yürüttük. Aynı şekilde ayrımcılık uygulanan diğer sektörlerin de bunu yapmalarında fayda olduğunu düşünüyorum. Daha önce tütün sektöründe olduğu gibi halihazırda işçilerin kayıt dışı şekilde çalıştırıldığı, ücretlerin "masa altında" ödenip sigortalarının yatırılmadığı birçok sektör var. Bu etapta tütün sektörü artık bu kötü uygulamaya karşı sigortalandırıldı. Tütün sektöründe mevsimlik işçilerin çalıştırılması neredeyse yıl boyunca devam etse de kiralık iş gücü en çok tütün dikiminin yapıldığı Mayıs ayında ve Haziran başında gerekli olur. Örnek vermek gerekirse tek bir tütün dikme makinesi için 10-14 işçi gerekli. Bu konuda Ulusal Kriz Masasının koronavirüs ile ilgili uyarıları kapsamında ikiden çok kişiyi bir araya getirmeme şartına riayet etmekte zorlanıyoruz. Bununla birlikte gerekli koruyucu önlemleri alarak, işçilere maske, eldiven ve iş kıyafetleri sağlayarak pandemi ortamında bile Bulgaristan’da yetiştirilen dört cins grubundan tütünün dikim işlerini süresi içinde tamamlayacağımıza inanıyorum. Üstelik kayıt dışı istihdam sıkıntısı kalkınca işçi kayıt işlemlerini usulüne göre yapıp işçileri yasaya uygun şekilde çalıştırmak da artık mümkün" sözlerini kullandı Tsvetan Filev.

Artık rahatsızlık duymadan yasal bir şekilde mevsimlik işçi alabiliyoruz, kayıtlarını yaptırarak çalıştırabiliyoruz” diye konuştu Tütün Üreticileri Birliği Başkanı.

Bir günlük iş sözleşmesi imkanından kimler yararlanabilir? Küçük ölçekli çiftçiler de bu yöntemi kullanabilir mi? Bu sorular üzerine Tsvetan Filev şu cevabı verdi.

“Tabi, küçük, orta veya büyük ölçekli olsun tütün üreten herkes yararlanabilir. Mevsimlik işçi kullanmayı düşünen herkes bunu yapabilir. Konu ile ilgili talimatlar Sofya'dan bölge, il ve belediye düzeyine gönderildi. Bu konuda belediyelerdeki iş edindirme bürolarında çalışan uzmanlara danışmakta fayda var.

İş gücü kiralayan tütün üreticilerinin sicil kaydı bulunması şarttır. Tsvetan Filev, 2020 tütün üreticileri kayıt kampanyasının devam ettiğini, sürenin 29 Mayıs gününe kadar uzatıldığını hatırlattı.

Koronavirüs ile ilgili oluşan durum göz önüne alındığında tütün üreticileri kayıt işlemlerini süresi içinde tamamlayabilecek mi sorusu üzerine Birlik Başkanı şu cevabı verdi:

“Sadece kayıt yaptırmak istemeyen kayıt yaptıramayacak. Dürüst çalışan, tütüncülükle uğraşmak isteyen bütün çiftçilerin mutlaka kayıt yaptırmaları gerekiyor. Aksi takdirde onlar yasadışı faaliyet yürüterek ceza alma tehlikesi ile yüz yüze geliyorlar. Oysa 500 ile 2000 leva arasında değişen tutarda para cezası ve 5000 levaya kadar mal mülk yaptırımları öngörülüyor. Bu cezalar, kayıt yaptırmayan tütün üreticilerine öylesine, sebepsiz uygulansınlar diye düşünülmedi, Bulgaristan mevzuatına uyarak şeffaf bir şekilde çslışalım diye önlem olarak getirildi”. 

Bulgaristan Tütün Üreticileri Birliği, çiftçilere Ulusal Kriz Masası’nın pandemi ile ilgili getirdiği tüm önlem ve kısıtlamalara riayet etmelerini tavsiye etti.

Fotoğraflar: Ulusal Tütün Üreticileri Birliği

Çeviri: Özlem Tefikova