Uzmanlar, koronavirüsü ve yarattığı etkileri “ekonomide kara kuğu” olarak tanımlıyor ve buna benzer sürecin öngörülemezliği, bunların ele alınmasını özellikle zorlaştırıyor.

Ekonomi uzmanı Hrtisto Deçev, Şumen Radyosuna yaptığı açıklamada “Şu anda her iş veren için, geleceğe dönük planlarını uyarlayabilmek amacıyla, Avrupa ve Dünya ekonomisinde meydana gelecek değişiklikler çok önemli. Kriz nedeniyle ülke ve Avrupa ekonomisinin daralması bir gerçek” dedi ve devam etti:

"Bulgar ekonomisi için Gayri Safi Yurt içi Hasılanın yüzde 3 oranında ve civarında olması bekleniyordu. Şimdiki tahminler ise yüzde 1-1.5 geçmiyor. Aynı şey Avrupa ekonomisi için de geçerli."

Üretim siparişlerin azalması sonucu küçük ve orta ölçekli işletmelerin personelinin iş yükünü nasıl sağlayacağı sorusu ön plana çıkıyor. Turizm ve ticaret alanında çalışanlar, faaliyetlerini dondurup dondurmama ve bundan sonra nasıl ilerleyecekleri ikilemiyle de karşı karşıya geldiler.

Kuzeydoğu Bulgaristan’da ve özellikle Şumen bölgesinden şirketlerin geleceği söz konusu olunca Hristo Deçev şunları belirtiyor:

"Kepenk kapatan şirketler var. Bunlar, ne iş yaptıkları, cirosunun olup olmadığı belli olmayan küçük şirketlerdir. Büyük şirketler ayakta kalmayı başaracak ve bu sürecin 3-4 ay devam etmesi bekleniyor. Bu söz konusu şirketler, üretim siparişi almakta zorluk çekecek, çünkü salgından sonra da krizin devam etmesi bekleniyor. Başka bir sorun da, onları finansal olarak desteklemek gerekecek, çünkü herkesin yeterli rezervi yok."

Ekonomi uzmanı, işten çıkarmalar ve yeni işçi almayı reddetme gibi tahminlerde bulunuyor. Aynı zamanda halkın yoksullaşması de beklenen bir gerçek. :

"Yüzde 3’e tırmanan bir enflasyon da söz konusu. Temel ihtiyaç maddelerinin kara borsaya düşmesi mümkün. Burada ilaçlarla bir örnek veriyorum, gerçi bu sürecin Sağlık Kasası tarafından takip ediliyor, dense de. Hepimizin de bildiği gibi, her şey Sağlık Kasası tarafından karşılanmıyor. Fark ettiyseniz, mağazalardaki fiyatlarda Ocak ayına göre yaklaşık yüzde 5-6 oranında artış var“

Dünya ekonomisi şöyle dursun, ülke ekonomimizin buna benzer bir durgunluk ile başa çıkması için tavsiyelerde bulunmak hiç de kolay değil. Ekonomi uzmanı Hristo Deçev “hala ürünlerini satabilen işletmeler, her ne pahasına olursa olsun, piyasada kalmalı ve müşterilerinin rakiplerine yönlendirilmesini önlemelidir” diyor..

Kepenk kapayan işletmeler ise, ne zaman aktif hale gelebileceklerini tespit etmek amacıyla masraflarını gözden geçirmeli ve eşi benzeri olmayan kriz bittikten sonra beklentilerinin ne yönde olacağına karar vermeleri gerekiyor.

Bununla birlikte, özellikle bu yönde çok fazla yatırım yapıldıysa, ekibine gösterilen özen, girişimciler için en büyük öncelik olmaya devam etmelidir.

Çeviri: Şevkiye Çakır