Bulgaristan ekonomisi nereye gidiyor? Dünya Bankası, İMF, Avrupa Komisyonu, Bulgaristan Merkez Bankası /BNB/ gibi yerli ve yabancı kurumlar da bu sorunun cevabını vermeye çalışıyor. İlkbaharda yapılan ön tahminlere kıyasla, sonbahar analizleri çok daha gerçekçi ve doğru oluyor.  

Bulgaristan Maliye Bakanlığı bu yıl ekonomik büyümenin %3.4 olacağını duyurdu. BNB biraz daha iyimser analizlerle çıktı ve ekonomik artış oranını %3.7 olarak tahmin etti. Dünya Bankası Bulgaristan’da ekonomi % 3.2 büyüyecek derken, Avrupa Komisyonu %3.6 tahminlerinde odaklandı. Hangi tahmin gerçeklere en yakın olacak şimdilik söylemek zor, ancak Maliye Bakanlığı’nın verdiği rakam daha makul gibi görünüyor. Ekonomi yönetiminde ve ekonomik göstergelerin içinde olan bir kurum olarak Maliye Bakanlığı göstergeleri gerçekçi sayılabilir.  

Bakanlık Cuma günü 2020 devlet bütçesi taslağında “Ekonomik büyüme 2020’de %3.3 olacak, tüketim ve yatırımlar artışı tetikleyecek” dedi.  Ekonomik büyümenin düşmesi, dünya ekonomisinde gözlenen genel düşüşe de bağlı olabilir. Uluslararası Para Fonu İMF bu öngörülerde bulunurken, Almanya gibi en büyük Avrupa ticari ortaklarımızda bile gerileme yaşandı.

Gerileme yine de Sofya’da yönetimin devlet bütçesinde daha fazla kamu harcamaları öngörmesine mani olmuyor. Bu yıl 22.4 milyar euro olan bütçe kamu harcamaları, 2020’de 24 milyar euro olarak tasarlandı.  Kamu harcamalarında artış %7 olacak. Kamu sektöründe çalışanların maailarına %10 zam üzerinde de yönetim kararlı görünüyor.  Sağlık alanında bütçe harcamalarını arttırmak, 2020 yılı ortasından emeklilerin maaşlarına %6.7 zam uygulamak, orta okul ve liselerde öğretmenlerin aylık ücretlerini yükseltmek ve NATO’nun istemleri doğrultusunda silahlanma ve askeri bütçenin de GSYH’nın %2’sine ulaştırmak hedefleniyor.

Gelirler alanında da yönetim iddialı görünüyor ve 1 Ocak 2020 tarihinden itibaren asgari maaşa %8 zam uygulayarak, 312 euro yapmayı öngörüyor.

2020 yılında vergiler arttırılmayacak, enflasyon ise %2’lerde kalacak.

Bulgaristan’ın tüketim alanında epey yol katetmesi gerekecek. İktisat Odası analizlerine göre, Bulgaristan vatandaşlarının tüketim imkanları Avrupa ortalamasının %50’sine tekabül ediyor. Vatandaşların geliri de AB ortalamasının çok altında bulunuyor. Bu yıl AB’de vatandaşların ortalama yıllık geliri kişi başı 14 739 euro olarak açıklandı. Hükümet okumayan ve çalışmayan 200 bin yetişkin vatandaşı ekonomiye çekerse,  iş gücü yetersizliği çeken ekonomiye bu kişiler kazandırılırsa, tüketim ve ekonomi büyümeye de olumlu tesir etmesi beklenebilir.

Çeviri: Sevda Dükkancı