BM Mülteciler Ajansı’nın “Global eğilimler” isimli yıllık raporunda 2018 yılında dünya çapında mültecilerin sayısı 25, 9 milyona çıktığı belirtiliyor. Bulgaristan’daki istatistikler 2018 yılında 2 536 kişinin koruma aradığını, bu yılın sadece Nisan ayına kadar ise sayılarının 416 olduğunu gösteriyor. Ancak her rakamın ardında bir insan hayatı, kaderi, hayalleri bulunuyor.

BM Mülteciler Ajansı’nın Bulgaristan Ofisi’nden Borislav Grozdanov anlatıyor: “Bulgaristan toplumunda mültecilerle ilgili farklı srteryotiplere ve hatta mitlere neden olan korkular var. Her yıl Bulgaristan toplumunda mültecilere ve koruma arayan insanlara yönelik tutumlar hakkında anket düzenliyoruz. 2018 yılında düzenlediğimiz ankete dayanarak temel korkulardan birinin suç ve terörizm ile ilgili olduğunu söyleyebilirim, ancak son beş yılda Bulgaristan’da bu tür olaylara karışan mülteci olmamıştır.”

Mülteciler ne ile karşılaşıyor ve adaptasyonlarının daha kolay olması için nasıl çabalar sarf ediyorlar?

Bakanlar Kurulu’na bağlı Devlet Mülteci Ajansı’nın “Sosyal Hizmet ve Adaptasyon” Ofisi Müdürü Yanita Manolova şöyle konuştu: “Koruma arayan herkesin önünde bir zorluk var: dilimizi bilmiyor, devlet yapısını tanımıyor. Biz koruma arayan insanların doğru adapte olması yönünde çalışıyoruz. Ülkeye kabul edilenlerin dillerine de tercüme edilen filmler hazırladık, bu filmlerde ülkemiz hakkında bilinmesi gereken şeyler, kültürel yönelim, geçtikleri prosedürler gösteriliyor. Kendilerine Bulgarca eğitimi de sağlıyoruz. Prosedür 3 ile 6 ay arası bir zaman sürüyor. Üçüncü aydan sonra kendilerine iş piyasasına girebilecekleri bir belge veriliyor. Yetkinliklerine, eğitimlerine, profesyonel deneyimlerine ve bir alanda çalışma isteklerine bağlı olarak iş fırsatları hakkında onları bilgilendiriyoruz.”

Devlet Mülteci Ajansı’nın önceliklerinden biri çocuklara yönelik çalışmalardır. “Bizim için çocukların Bulgarca bilmesi ve eğitim almaları son derece önemlidir” diye vurguluyor Yanita Manolova.

Devlet Mülteci Ajansı merkezlerinde özel odalar bulunuyor, burada çocuklar sıkıntılarını ve isteklerini paylaşabiliyor. Aynı şekilde 7/24 psikolojik destek sağlanan, pedagogların ve sosyal hizmetler görevlilerinin olduğu “emin bölgeler” bulunuyor.

Yanita sözlerine şöyle devam ediyor: “Başka kurumlar ve STK’larla ortaklaşa çalışıyoruz. Her yıl Başkent “Yangın Güvenliği” Müdürlüğü’nün “Afeti gözlerimle gördüm” yarışmasına katılıyoruz. Sofya Üniversitesi ve NBU (Nov Bılgarski Unuversitet) ile sözleşmemiz var. Mülteciler, daha güzel bir yaşam arayarak silahlı çatışmalar veya başka bir sebepten dolayı kaçan insanlardır. Ve bizler misafirperverliğimizi ve hoşgörümüzü göstermek için elimizden gelen her şeyi yapıyoruz.”

“Karitas” Sivil Toplum Kuruluşu’ndan Martina Rayçinova şöyle konuşuyor:“Bizim amacımız bu günü anmak ve ihtiyaç sahibi insanlara karşı empati göstermek, yurtlarını bırakarak bir bilinmeze doğru yola çıkma cesaretini gösterdiklerinden dolayı onlara karşı saygımızı göstermektir. Biz bu güne bayram demiyoruz, çünkü insanların mülteci olduğu için ve dünyada mülteci olduğu için kutlama yapmıyoruz. Bugün bu zor anlarda çocukların cesaretini de göstermek istiyoruz, başardıkları ile gurur duymalarını sağlamak istiyoruz. Artık Bulgaristan’da entegre olmuş kişileri tanıtan birkaç video da hazırladık”.

BM Mülteci Ajansı da ilginç etkinlikler hazırlamış bulunuyor. Borislav Grozdanov anlatıyor: “Mültecilerle ilgili bilgi ve enteresan gerçekleri tanıtacak bir kampanya başlatıyoruz. Resmi olarak Nikolay Stoyanov ve Fani Bıçvarova’nın Suriye, Irak, Afganistan, İran ve Mali’den 10 mülteci ve koruma arayan kişiyi tanıtan “Samoliçnost” (Identity) isimli sergisinin açılışı yapılacak. Mobil uygulama sayesinde fotoğraflar video hikayede canlanıyor ve fotoğraftaki insanın kim olduğunu, nerden geldiğini ve neden Bulgaristan’da kalmak istediğini, hayalleri ve hedeflerinin ne olduğunu anlatıyor. Bu insanların hikayelerine baktığında bizler ve savaştan ve çatışmalardan kaçan bu insanlar arasında çok ortak şeyin olduğunun farkına varıyoruz.”

Sergi 20 Haziran’dan 4 Temmuz’a kadar Sofya Han Krum sokağı No 4 adresinde “Rakursi” galerisinde ziyarete açık olacaktır. Giriş ücretsizdir.

Fotoğraflar: Bakanlar Kurulu’na bağlı Devlet Mülteci Ajansı

Çeviri: Özlem Tefikova