Loreta Velkova olağanüstü zevk ve sevgiyle Çiprovtsi kilimlerinin geleneksel motiflerini yeni bir yorum ve modern sanat anlayışıyla birleştiriyor. Elle dokuduğu yolluk kilimler, duvar panoları, yastık ve başka dokuma eşyaları bu kilimlere has renklerle ve içine dokunan aşkla parlıyor.
“Çiprovtsi’de doğdum ve annemin dokuma tezgahı çevresinde büyüdüm. Kilim dokumasını izlerdim ve her şey beynime işlemiş. Her şeyi hatırlıyorum. Daha sonraki etapta ben de Çiprovtsi kilimle bağlantılı eserler hazırlamaya karar verdim. Bu kilimler, mesajlar ileten eserlerdir. Kilim sihirli bir masaldır ve onu okumak için özel bilgi sahibi olmak gerekir. Herkes anlamaz ve okuyamaz bu kilimlerin masalını. Bu hikayeler içindeki desenlerden ve sembollerden ortaya çıkar”.
Kilimlerde en çok kullanılan bir motif “kanatitsa” adı verilen “kanatlı” desendir. Bu çok eski bir sembol olup, yalın bir kelebek halinde dokunur. Bu desenin kötü ruhlardan korur, kısmet ve refah getirdiğine inanılır. Eskiden erkekler gurbete giderken, kadınlar onlara kanatlı desenle süsledikleri küçük halılar dokurmuş ve onların erkekler koruduğuna ve sağlıkla gidip, bol kazançla dönmesini dilermiş.
Diğer bir motif kuşlar saflığı, özgürlüğü iyi haberleri sembolize ediyor.
Ahenk, güç ve enerji kaynağı olaran Güneş sembolü "kola" adlandırılıyor
“Şimdi insanlar yanına kilim zor alır, o yüzden kanatlı desenlerle süslü küçük halı panolar revaçta. İnsanlar yurtdışına giderken onları korumak üzere hediye edilecek güzel bir eserdir. Bir diğer sembol da kuşlardır. Çiprovtsi kilimi üzerine dokunan kuş desenleri özgürlük ve güzel haber sembolüdür. Güneş motiflerine de bu kilimlerde rastlamak mümkün. Güneş gücü, yeni enerjiyi ve kuvveti simgeler.
“Makas” adı verilen desenler de bu kilimler geleneksel motifleri arasında. Uçları birbirine değen iki üçgen şeklindeki bu “makaslar” kadın ve erkeği betimler. Makasın üst kısımlarına yeni üçgenler katılırsa, bu da ailenin büyümesi ve çocuk sahibi olmasını simgeler.
“Karakaçka” adı verilen desen şekli ise, verim tanrıçası olarak algılanır. Yıllar içinde bazı simgeler unutulmuş olsa da, Çiprovtsi kilimlerindeki masallar sonsuz sayılır”.
Loreta Velkova 20 yıldır üzerinde çalıştığı dokuma tekniği çok eskidir- yatay tezgah ve doğal malzemeler kullanma yöntemi.
Ustanın olağanüstü güzel eserleri 27- 28 Nisan’da düzenlenecek Çiprovtsi Kilimleri festivalinde görülebilir. Bu iki gün içinde kasabanın konukları kilimcilik, dokuma, semboller, desenlerle ilgili her şeyi öğrenebilir. Orada ziyaretçiler dokuma tezgahlarında ilk denemelerini de yapabilir.
Eserleriyle insanlara vermek istediği mesajları Loreta Velkova şöyle özetledi:
“Gelenekleri koruyup, muhafaza etmeliyiz. Gelecekteki nesillere de bu güzelliği aktarmalıyız. Gelenekleri kıstas alarak, her modern evde ve çağdaş günümüzde kullanabilecek şekilde onu yansıtmalı ve nesilden nesle aktarmalıyız”.
Fotoğraflar: özel arşiv
Çeviri: Sevda Dükkancı
“Sönmekte olan bir ateş, geriye kalan birkaç kor sayesinde yeniden alevlenebilir.” Slav filolojisi profesörü Krasimir Stanchev bu sıcak sözlerle, yurtdışında Bulgar alfabesine, Bulgar diline ve Bulgar kültürüne azalan ilginin bir gün yeniden..
Plovdiv Bölge Etnografya Müzesi’nde sergilenen yünden yapılmış ürünler ziyaretçilere iç huzur ve sıcaklık hissi veriyor. “Bulgar Keçeleri: Kadim Zamanlardan Mesaj” adı ile tertip edilen sergi, Proto-Bulgarlar tarafından topraklarımıza..
Ulusal Edebiyat Müzesinde, Bulgar Edebiyatının Patriği İvan Vazov’un doğumunun 174’ü yılı kaydedilecek. Müzenin sitesinde paylaşılan bilgiye göre, 1894 yılında “T.F. Çipev – 130 yıl” yayınevi tarafından yayımlanan Vazov’un “Boyunduruk..
“Nova” televizyonuna konuşan geçici hükümette Kültür Bakanı Nayden Todorov , Razgrad ve Smolyan’daki tiyatrolarda mali suistimallerin tespit..