Ekonominin önemli etkenlerinden olan taşımacı ve nakliye şirketlerinin hayatı bu sıralar hiç pembe ve umut verici değil. Bu sektör, Avrupa Birliği yönetimden hayal kırklığına uğratan iki sert tokat aldı. Strasbourg’ta on gün önce AP önünde protestolar yapıldı, Plovdiv’de Hareketlilik Paketine isyan eylemi olarak bütün bir kamyon ateşe verildi.

Bulgaristan’da taşımacılık sektörünü endişelendiren nedir?

Bölgesel Kalkınma ve Bayındırlık Bakanlığı 16 Ağustos 2019 tarihinden itibaren geçerli olacak kamyon ve yolcu otobüsleri için yol ücretleri teklifini duyurdu. Uzmanlara göre bu ücret tutarı sektörü şoke etti. Fiyatlar Avrupa’nın en düşüğü olsa da, Bulgaristan piyasasına göre çok yüksek olarak nitelendirildi. Aynı zamanda Avrupa Parlamentosu asgari bir çoğunlukla “Hareketlilik” paketini ilk okumada kabul etti. Bulgar uluslararası taşımacı ve lojistik şirketleri bu yasayı kabul etmiyor ve çalışmalarını engelleyecek bir düzenleme olarak görüyor. Polonya, Romanya, Macaristan ve Baltık ülkelerinden yük taşımacıları da aynı fikri paylaşıyor.

Ücretli geçişleri belirleyen toll sistemle yol ücretlerinden ve vinyetlerden gelirlerin artması hedefleniyor. Hükümet bu paralarla hazineye daha fazla kaynak girerek, kara yollarının durumunu iyileştirmek ve yeni yolların kurulmasına destek olunmasını istiyor.

Ülkemizde toll sistemi bu alanda ciddi deneyim sahibi Avusturya КарѕсhТrаffісСоm 90 milyon avroya kuracak. Bu sisteme ülkedeki toplan 40 bin km. yoldan 10 800 km. yollar dahil edilecek. Yük kamyonları 3.5 tondan fazla ise, kamyonun ağırlığı, geçtikleri yol mesafesi, yolun teknik durumu ve aracın çevre göstergelerine göre yol ücreti belirlenecek. Hükümet toll ödeneklerinden hazineye 500 milyon avronun girmesini bekliyor. Toll ücretler şimdiye kadar geçerli vinyetlerden daha yüksek. Bu zammı karşılamak için nakliye hizmetleri fiyatlarını yükseltecek, otobüs taşımacılığında da yolcuların ödediği para arttırılacak. Bu yeni yol ücretlerinin fiyatlarına en büyük isyan otobüs şirketlerinden geldi.  

Bulgar taşımacılarına ikinci şok “Hareketlilik” paketinin AP’de birinci okumada onaylanmasından geldi. Kamyon sürücülerinin taşıtları dışında konaklaması, her dört haftada bir ülkelerine geri dönmesi ve nakliyenin yapıldığı ülkenin şartlarına göre iş gezisi ücreti verilmesi istemleri Bulgar sektörünün protestolarına neden oldu. Cumhurbaşkanı Rumen Radev Avrupa Parlamentosu Başkanı Antonio Tajani’ye gönderdiği mektupta “Öngörülen yasal değişiklikler ortak Avrupa piyasasının temellerine aykırı olup, mal, insan, hizmet ve sermayenin serbest dolaşım ilkelerine uygun değildir” dedi.

Konuyla ilgili yazılı açıklama gönderen Ulaştırma Bakanı Rosen Jelyazkov “Avrupa Parlamentosu kısıtlayıcı metinler onayladı. Bu da piyasa payının yeniden bölüşümünün yapıldığı, hiç kimsenin sürücülerin sosyal şartları ve iş koşullarının iyileştirilmesini düşünmediğini gösteriyor” dedi.

“Hareketlilik” Yasası söz konusu olunca, Bulgaristan aslında ilk defa AP’nin bir yasasına itiraz etti ve bu düzenlemenin ulusal menfaatleri zedelediğini öne sürdü. Mayıs sonunda seçimlerden sonra oluşturulacak yeni Avrupa Parlamentosuna büyük umutlar bağlanıyor. Bir ortak tavizin bulunması, Bulgar ve diğer Doğu Avrupa taşımacı sektörüne karşı daha yumuşak ve makul kararların alınması bekleniyor. Avrupa Birliği’nde zenginler ve yoksullar, merkez ve kenar olmak üzere, ayrımların ortadan kaldırılması ve dışlanmanın giderilmesi için yeni parlamentonun gerekli adımları atması umuluyor.

Çeviri: Sevda Dükkancı ​