Günün Programı
Yazı Boyutu
Bulgaristan Ulusal Radyosu © 2024 Tüm hakları saklıdır

Delikli kayalar- sağlık ve şifa dileklerinin esrarengiz geçitleri

Lilyaç köyü yakınındaki megalit tesisin sınırlarında bulunan delikli kaya.Bulgaristan yüz ölçümü olarak küçük bir ülke olsa da, zengin tarihi, cömert doğası, renkli gelenekleri ve esrarengiz hikayelerle dolu bir yerdir. Bu gizemli inanışlardan biri de şifa etkisi olduğuna inanılan delikli kayalardır. Roma ve Osmanlı dönemlerinde Bulgar topraklarında tıp az gelişmiş ve sağlık hizmetleri olmadığı için bu batıl inançlar tıbbın yerini alırmış. Delikli kayalardan geçmek ve bunun şifa gücüne sığınmak bugün de yaygın bir halk inanışıdır.

“Bulgarcada “proviralka”- insanın dar bir yerden sıkışıp, geçerek, karşı tarafa ulaşmak anlamını taşıyor. Başka dillerde bu kelimeye uygun bir tercüme bulmuş değiliz”.

Kostadin Dimov yıllardan beri Bulgaristan’ı dolaşıyor ve kadim kayaların sırrını çözmeye çalışıyor. Kayalarda megalit dönemde oluşan delikler, geçmişten günümüze insanlara umut oluyor ve Bulgar vatandaşları arasında yaygın bir gelenek olmaya devam ediyor.

"Ülkede bilinen delikli kayadan geçme ve dilek tutma adeti Balkan ülkelerinde de yaygın olabilir. Ancak dünyanın başka noktalarında böyle bir ritüel olduğuna dair elimizde kanıt yok" diyor Kostadin Dimov.

Bu sağlık formülünün yaygınlığı Rodop dağlarında Orfe efsanesinde daha başlar. Mistik müzisyen Orfe dağları, kayaları ve onların şifa gücünü iyi tanırmış. Kahin Vanga da onlara inanırmış ve yanına gelen insanları Bulgaristan’da delikli taş ve delikli kayaların bulunduğu farklı yerlere yollarmış.

Popüler olmadan önce Kribul’daki delikli kaya. Foto: Antoaneta Georgieva“Bulgaristan’da bu inanç ve gelenekler hala canlı. On binlerce kişi çareyi bu delikli kayalarda arıyor. İlk başta bana tuhaf gelse de, asırlardan beri inancın sürdüğünü gördüm. Korkuyu aşmak için iyi bir test olan kaya deliklerinden biri Rila Manastırında bir şapele yakın yerde bulunuyor. Sağlık ve kadınların hamile kalması dilekleriyle içinde geçmeye çalışılan bir diğer delikli kaya Kribul’da. Bu kaya deliklerinden geçerken beklentilerde üç ana nokta var- korkulardan sıyrılmak, evladı olmayan kadınlar hamile kalması için dileklerde bulunmak, ki bazı yerlerde delikli kayalara yakın çaylar, çeşmeler de var, oradaki suyun da şifalı olduğuna inanılır. Üçüncü beklenti ise motor sistem hastalıklarına şifa aramak. Örneğin kayadaki dar oymaktan geçen insan, hasta belini taşa ovuyor. Bu taş masajının bedendeki enerjiyi rahatlattığına ve tedavi sürecine yardım ettiğine inanılıyor.

“Az. Marina”  Slivarovska mağara- tapınağında delikli kaya.Çirpan’ın Zlatna Livada köyünde Avrupa’nın en eski manastırı bulunuyor -“Sveti Atanasiy”. Orada küçük bir mağarada Aziz Atanasiy’in yaşadığı rivayet edilir. Bu mağara bugün delikli kayadır ve dilek ve sağlık geçidi olarak kabul ediliyor. Her delikli kayanın bir özelliği var. Deliğin şekli ve kayanın türüne göre değişen şifa özellikleri bulunan bu mucizevi oluşumlar çok eski tarihlerden günümüze ulaşmayı başarmış.

Stalevo köyü yakınında delikli kaya ve şapel(solda, foto:Srebrin Srebrev) ve Zlatna Livada köyünde “Az. Atanasiy” kilisesinde delikli kaya.“Bazı delikli kayalarda taşlar artık giriş- çıkışlardan cilalanmış. Bu da o deliklerden binlerce insanın geçtiğine işaret ediyor. Bu 20, 100, 200 yıllık tarih değil, çok kadim bir inanıştır. Belki Neolit dönemlerden beri bu yerler kutsal sayılmaktaymış. Oradan kristal, su veya gaz olmak üzere, topraktan bir enerji sızdığı aşikardır. Kahin Vanga’nın evine yakın Rupite mevkiinde de böyle bir enerji var. Doğu Rodoplarda Stomantsi köyü kayalıklarında olduğu gibi, bazı delikli taşlar çok zor ulaşılır yerde bulunuyor. Orada delikli kayanın altı, yüksek bir uçurum. Geçidin sonunda uçurumun ucunda iki avuç darlığında bir “balkon” var. Oradan üç defa girip, çıkmayı başaran kadınlar çok cesurdur ve hamile kalma dilekleri yerine getirilir diye rivayet edilir”.

Rupite üzerindeki ünlü Az. Pantaleymon adlı delikli kaya. Fotoğraf: Vanya SubaşevaKostadin Dimov ve bu olayı araştıran arkadaşları şimdiye kadar geleneğin yaşatıldığı 25 delikli kaya buldu. Bulgaristan’da 100’e yakın benzeri yer olduğunu düşünüyorlar. Dimov, böyle yerler bilenler paylaşma çağrısında bulundu.  

Fotoğraflar: özel arşiv

Çeviri: Sevda Dükkancı


Galeri

Kategorideki diğer yazılar

“Albena” deniz tatil beldesi 55’inci yıldönümünü kutladı

BTA’nın aktardığına göre, “Albena” deniz tatil beldesi, 55’inci yıldönümünü ağırladığı 11 bin turistle kutladı. Konukların çoğunluğu İskandinav ülkelerinden olurken Fransız, Çek ve Polonyalıların sayısı da artıyor. Bulgaristan ve..

Eklenme 26.08.2024 12:26

Nancy Schiller: Filipopol Piskoposluk Bazilikası'nın UNESCO Dünya Mirası Listesi'ne alınması son derece faydalı olacak

  Geçici hükümette Turizm Bakanı Evtim Miloshev , "Bulgaristan İ çin Amerika" Vakfı Başkanı Nancy Schiller ile yaptığı görüşmede, “ Filipopol Piskoposluk Bazilikası, Bulgar kültür turizminin gelişiminin nasıl desteklendiğinin canlı bir..

Eklenme 22.08.2024 09:15

Turizm hareketinin 129.yılı “Vitoşa Run” maratonu ile kutlanacak

Turizm Günü'nde ülkemizde organize turizm hareketinin kuruluşunun 129. yıldönümü kutlanacak. Gelenek üzere kutlama, 27 Ağustos 1895'te başkent yakınındaki  1.290 metre rakımlı Çerni vrıh (Kara Tepe) ilk toplu turist tırmanışının..

Eklenme 22.08.2024 08:00