“Haftaya başlarken” programında 9 Eylül tarihinden bir gün sonra sosyalizme özlem hala var mı, sorusunu iki kişiye yönelteceğiz. Biri 90 yaşında, biri 22 yaşında…
Programımızda bir Besarabyalı Bulgar kızını da size tanıtacağız.
9 Eylül 1944 yılı komünist bir devrimle ülke 45 yıl sürecek olan sosyalizm dönemine girdi. 10 Kasım 1989 tarihinde ülke demokrasiye ve serbest piyasa ekonomisine “merhaba” dedi. Eylül 2018 itibarıyla neler değişti, sosyalizm mi, çoğulcu demokrasi mi derken, insanlar hala “hangi rejim daha iyi idi” tartışması sürüyor.
9 Eylül’den bir günra biz de mikrofonlarımızı iki kişiye uzattık- 90 yaşındaki gazeteci yazar İsmail Cambazov ve 22 yaşına bir genç- Sofya Lozenets BSP Gençlik Kolları Başkanı Gabriel Vıklov.
Bulgaristan Türklerinin önde gelen aydınlarından, 90 yaşındaki Cambazov “9 Eylül 1944 Türklere hak ve hukuk verdi, azınlıklara eğitim ve gelişme imkanı verdi. Ancak Aprilski Plenum- 1956 Nisan Kongresinden sonra durum değişti” dedi. Cambazov’a göre ücretsiz eğitim, sağlık sistemi ve sosyal imkanlarıyla sosyalizm en büyük antikomünistler tarafından bile tercih edilen bir rejimdir…
Gabriel Vılkov 22 yaşında Sofya’lı bir genç. Başkentin en büyük semtlerinden Lozenets’in BSP Partisi Gençlik Kolları Bölge Başkanı. Özel İngiliz kolejinde eğitim görmüş, azımsanmayacak bir özel iş alanınsa sahip, dört yabancı dil bilen eğitimli bir genci sosyalizme iten nedir: “Ben sosyal bir insanım. Genç ve kalbi büyük bir kişiyim. Sosyalizm herkese yemek veriyormuş, herkesin başının üzerinde çatı, iş veriyormuş. Günümüzde birçok insan bu nimetlerden uzak yaşıyor. Bu günümüz açısından büyük bir problem”.
22 yaşındaki genç demokrasiyi şöyle yorumladı:
“Demokrasi bize çok şey kazandırıyor. Serbest seyahat yapabiliyoruz, dünyayı dolaşabiliyoruz, ifade özgürlüğü var. Sosyalizm döneminde insanların hayal bile edemeyeceği kazanımlarımız var. Ancak bizden alıp, götürdükleri de var. Eğitime eşit erişim yok. Eğitime, sağlık sistemine, yüksek kalitedeki okullara, Üniversitelere erişim çok kısıtlandı. Hatta ders kitabı için parası olmayanlar bile var. Yemek için, doktor için para bulamayan vatandaşlar var günümüzde. Bu da demokrasinin büyük sorunlardan biridir”.
Programdaki bu ana başlıkların ayrıntılarını ses linkinden dinleyebilirsiniz.
Fotoğraflar: Sevda Dükkancı
Dünyaca ünlü keman sanatçısı ve Amsterdam Kraliyet Concergebow Orkestrası Baş Kemancısı Vesko Pantaleev – Eschkenazy, Bulgaristan Radyosuna konuşurken “Oy verme hakkımı kullanabiliyor ve bunu yapmamın mümkün olduğu bir yerde bulunuyorsam sandık başına..
Bulgaristan Ulusal Radyosu BNR’nin muhabiri Mariya Petrova, Edirne’de 27 Ekim seçimleri öncesi herhangi bir gerginlik yaşanmadığını ancak Bulgaristan’daki siyasi duruma ilişkin güçlü bir hayal kırıklığı olduğundan bölgede aktif oy kullanma..
Rodoplarda büyük bir köy olan Ribnovo yıllar içinde çok farklı ve değişik olan düğünleriyle gündeme geliyor. Ribnovo geleneksel düğün ve gelin yüzünü boyama ve süsleme tekniği UNESCO dünya miras listesinin “yaşayan insan hazineleri” listesine aday..