Bulgaristan’ın 2007’de Avrupa Birliği’ne katılmasından bu yana ülkemizin Avro Bölgesine girmesi ve ulusal para birimi levayı avro ile değiştirmesinin faydaları ve zararları çok konuşuluyor. Ancak şimdiye kadar Sofya’daki resmi makamlar, avroya geçiş yönünde somut hiçbir şey yapmadan Bulgaristan’ın bütün şartları yerine getirdiğini tekrarlamakla yetiniyordu.

Bundan ancak iki ay önce Maliye Bakanı ve Bulgaristan Merkez Bankası (BNB) Başkanı tarafından ülkemizin Avrupa Merkez Bankası ile sıkı işbirliği kurarak Ortak Denetim Mekanizmasına girmesi ve ülkenin Döviz Kuru Mekanizması’na (ERM II) adaylık niyetlerine dair resmi mektup gönderdiler.

Ayrıca hükümet gelecek yılın Temmuz ayına kadar ülkenin ERM 2 ve Bankacılık Birliği’ne aynı zamanda girmesi için bir Eylem Planı kabul etti.

Belgede, AB hukuki düzenlemelerine uyum amacı ile ulusal mevzuatta düzenlemelerin yapılması, bankacılık sektörünü güçlendirecek ve bankacılık denetimini artıracak, ayrıca da emeklilik fonları ve sigorta şirketlerinin daha sıkı şekilde izlenmesini sağlayacak önlemlerin uygulanması öngörülüyor. .

Devlet işletmelerinde yönetim ve finansların pekiştirilmesi yönünde alınacak tedbirler de yine aynı ölçüde önem taşıyor.

Bütün bu önlemlerin amacı, ülkedeki banka ve finans kuruluşları üzerindeki kontrolü artırmak ve Bulgaristan’ın makroekonomik istikrarını sağlamaktır.

Bulgaristan Parlamentosu, ulaşılması hiç te kolay olmayan bu amaca 2019 yılının ortasına kadar ulaşmalı. Yeterince zaman var, siyasi ve ekonomik sistemler istikrarlı durumda, yani başarılı reform koşulları ortada. Üstelik Avro Bölgesi dışındaki diğer AB ülkelerinden farklı olarak, Bulgaristan’da gerek vatandaşlar arasında gerekse de ekonomik ve siyasi çevrelerde ortak para birimi ile ilgili genel tutum olumlu olmaktadır. Aslında, Bulgaristan bu ülkeler grubunda Avro Bölgesine katılmak yönünde somut adımlar atan tek ülkedir.

Ancak şunu belirtmemiz gerekir ki, Avro Bölgesi ilk kez aday bir ülke hakkında bankacılıkla, finans veya kurla tamamen ilişkili olmayan, daha çok siyasetle ilgili olan yeni şartlar getiriyor. Çünkü Brüksel’den de Frankfurt’tan da ülkedeki yolsuzluğa karşı mücadelede gözle görülür başarıların elde edilmesinin Avro bölgesine girmek için önemli koşul olacağı yönünde sinyaller geldi.

Fakat bu türden bir şarta karşı Bulgar makamları çok duyarlıdır, çünkü on yıldan beri Bulgaristan yasalar ve yönetmeliklere uyum ve iktidarın üst düzeylerindeki yolsuzlukla yürütülen mücadele konusunda Brüksel’in devamlı kontrolü altındadır.

Madem bu izleme artık 10 yıldan beri devam ediyor, demek ki Bulgaristan henüz bu alanda önemli ve gözle görünür bir gelişme kaydetmiş değildir.

Bunun dışında, ilk kez bir Avro bölgesi adayı olan ülkenin daha “bekleme salonuna” girmeden gerekli reformları beklemesi ve yürütmesi gerekecek.

Yöneticilerin eşzamanlı olarak ERM 2 ve Bankacılık Birliği’ne Temmuz 2019 yılında girme planı güven veriyor, şartlar koşuyor, zaman tanıyor ve genel olarak büyük ölçekli finansal ve ekonomik reformlar için bir program olduğu görülüyor. Kesinlikle kolay olmayacaktır, çünkü bütün bunlar nüfuz sahibi lobilerin ve ekonomik çevrelerinin çıkarlarını etkileyecektir. Fakat olur da bu plan başarısız olursa, Bulgaristan hiç kimsenin saygı duymadığı ikinci sınıf bir üye olarak AB’nin kenarında kalması tehlikesi mevcut.

Bu ise ne sıradan vatandaşların ne de resmi makamların hoşuna gidecek bir durum değil.

Çeviri Özlem Tefikova