O sadece 12 yaşında fakat “Okyanusları ve deniz kaynaklarını koruma” adlı denemesi ile bilim adamlarını şaşırtmayı başardı. Aleksandır Paskalev başkentin “Albert Einstein” lisesinde öğrenci. Şiirler yazıyor, kitap okumayı seviyor, en çok da çağdaş bilim kurgu konulu kitaplardan hoşlanıyor. Çevreyi koruma konuları ile ilgileniyor ve kirlilik ile başa çıkabilmenin yollarını araştırıyor. Bunlar onu Milli Eğitim Bakanlığı’nın programı kapsamındaki yetenekli öğrenciler kulübüne yönlendiriyor, burda BM’nin Küresel Sürdürülebilir Kalkınma Hedefleri konusunda çok öğrenci eğitim görüyor. Orada öğretmen olan Desislava Ognyanova bu hedeflere adanmış uluslararası İngiliz dilinde deneme yazısı yarışmasına hazırlıyor öğrencileri.
Daha gelişmiş dil seviyeleri nedeniyle İngilizce öğretmeni Desislava Ognyanova genellikle daha üst sınıftaki öğrencilerle ilgileniyor, fakat bu yıldan itibaren aralarından Aleks’in de bulunduğu daha küçük çocuklarla da çalışıyor. Şu anda geliştirdikleri konu su altı dünyası ile ilgili. Aleks bu bağlamda okyanusları, denizleri ve deniz kaynaklarını koruma ve yönetme planını yazıyor.
“Beni çeken Aleks’in bir asteroit sakini olarak uzaydan okyanuslar ve denizler hakkındaki görüşünü sergilediği ve dünyalılara kirlilik sorunu ile nasıl başa çıkabileceıkleri ile ilgili şifreli mesajlar göndermesi oldu. Daha küçük çocukların şaşırtıcı fikirleri var ve onları dikkate alırsak tam da orda çözümü bulabiliriz” diyor öğretmen Desislava Ognyanova.
54 ülkeden 700 öğrencinin arasından Bulgar öğrencinin denemesi jüriyi etkilemeyi başarıyor ve kendisi finalistlerin (birinci ve onuncu yeri kazanan çocuklar) katıldığı okul münazarasına katılması için Seyşeller’in Viktoria şehrine davet ediliyor. Münazaranın yönü genelde küresel sürdürülebilirlik hedefi ile ilgili. 2018’in uluslararası resifler yılı ilan edildiğinden dolayı seçim Seyşeller üzerine düşüyor. Çocuk konferansında katılımcılar hükümeti, halkı, iş dünyasını ve bilim adamlarını temsilen dört gruba ayrılmış. Aleks ilginç ve pratik fikirler sunduğu bilimadamları grubuna düşer:
“İlki balık avının engellenmesi için sahilde farklı balıklar için deniz çiftliği hakkında. İkincisi yasa düzenlemesi ile okyanusların temizliğini korumak ile ilgili. Teklif ettiğim diğer önemli şey de karbondioksidin azaltılması, çünkü onun üçte biri denizlere düşüyor. Nehirler aracılığı ile denizlere akan suni gübrelerin yasaklanması. Ve son olarak da güneş enerjisi makinelerinin benzin fiyatlarından daha ucuz olmaları, bu şekilde daha sürdürülebilir bir hayat yaşayabilmemiz” diye paylaşıyor Aleks.
Konferanstaki mükemmel performansından sonra Aleksandır çocuklar, bilim adamları, iş dünyası mensupları ve yöneticiler arasından gerçek temsilciler ile münazara görüşmesinde elçi seçildi. Burda yaratıcı fikirleri ile öne çıkmayı başarıyor: ozon tabakasını değiştirebilecek ozon bulutları, atıkları yiyen balık, plastnet – plastik için mıknatıs, farklı kirleticiler için sonar tekneler. Aleks’e göre okyanuslar için en tehlikeli olan şey plastiktir, çünkü yavaş çözülüyor ve denize düştüğünde hayvanlar onu yiyecek ile karıştırıyor ve onun yüzünden ölüyorlar. Şeyşeller’de Aleks tabiattan ve akşam vakitlerinde binaların üzerinden uçan devasa yarasa sürülerinden etkilenmiş. Dünyanın değişik yerlerinden farklı çocuklar ile de görüşüyor:
“Çok çocuk ile tanıştım ve en çok da Lübnanlı iki çocuk ile kaynaştık Diğer çocukların fikirleri arasında en çok su altındaki atıkları temizleyen robotlar ve plajlarda atık izlemesi yapan dronları ve aynı şekilde bir teknenin fazla balık yüklediğinde devreye geçen sirenleri beğendim” diyor Aleks.
“Bu yarışmanın iyi tarafı şu ki, ödül almış en yaratıcı denemeler 2030 yılına kadar Sürdürülebilir Kalkınma Hedefleri doğrultusunda çocukların sesinin bir parçası olarak Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri’ne gönderiliyor” diye ekliyor Desislava Ognyanova.
Peki 2030 yılından sonra Aleksandır ne olacak? Bilim adamı veya gerçeğe dönüşen bilim kurgu romanları yazarı? Henüz karar vermiş değil, o zamana daha vakit var.
Fotoğraflar:özel arşiv
Çeviri: Özlem Tefikova
Dünyanın farklı ülkelerindeki Bulgar topluluklarından soydaşlarımızın, ülkemizdeki memurların "Bulgar olduğunu söylüyorsun, ancak Bulgarca bilmiyorsun” azarlamasıyla karşılaşması alışılmadık bir durum değil. Bunlardan biri Arnavutluk’tan Bledar..
Pleven’de Noel köyü kuruldu . Şehir sakinlerinin 2024 yılını uğurlama ve yeni 2025 yılını karşılama heyecanı ve neşesini artırmak için belediye tarafından hazırlanan kutlama programı, 2 Aralık’ta “Vazrajdane” meydanında düzenlenecek olan Noel ağacı..
Burgas Tam Teşekkülü Eğitim ve Araştırma Hastanesi tarafından yapılan açıklamada diyabetik ayak tedavisinde hastanın kendi dokusu kullanılarak yapay zeka destekli inovasyon un uygulandığı bildirildi. Bulgaristan’ın Avrupa’da bu teknolojiyi..
Dünyanın farklı ülkelerindeki Bulgar topluluklarından soydaşlarımızın, ülkemizdeki memurların "Bulgar olduğunu söylüyorsun, ancak Bulgarca bilmiyorsun”..