AB'nin 15 yıl önce Batı Balkan ülkeleriyle yaptığı Selanik toplantısından sonra, dün Sofya'da, aynı formatta bir forum daha düzenlendi. Geçen yıldan bu yana, bazılarının bu toplantıya büyük bir umutla, İspanya, Yunanistan, Kıbrıs, Slovakya ve Romanya tarafından henüz tanınmamış olan Kosova'nın katılımı nedeniyle bir kısmının ise şüpheci yaklaşması bekleniyordu. Sofya'daki görüşmeden sonra birbirine zıt değerlendirmeler yapıldı. İyimserler, Batı Balkanlar entegrasyonunun tekrar AB gündeminde yer alması gerçeğini memnuniyetle karşılıyorlar. Şüpheciler için ise  toplantı hayal kırıklığı yarattı, çünkü 15 yıl önce Selanik toplantısında Batı Balkanlar AB'nin ayrılmaz bir parçası haline geleceğinin açıkça ifade edildiğini, şimdi ise Avrupa perspektifinden belirli parametreler veya tarihler olmadan bahsedildiğini söylüyorlar.

Avusturya Başbakanı Sebastian Kurz, 1 Temmuz tarihi itibariyle devralacağı AB Konseyi Başkanı sıfatıyla, Batı Balkanlar'ın AB’ye dahil edilmesi yönünde Bulgaristan’a destek vereceğini söyledi. Hırvatistan, 2020 'de üstleneceği başkanlık döneminde bölge ile yeni bir toplantı düzenleme sözü verdi. Avrupa Parlamentosu Başkanı Antonio Tajani ise, kurumun AB politikalarında Balkanlar önceliğinin devam edeceğini açıkladı.

Almanya Başbakanı Angela Merkel, dürüstçe "Bugün genişlemeden değil, Avrupa perspektifini Batı Balkanlar'a kazandırmaktan bahsediyoruz," dedi. Geçtiğimiz günlerde Avrupa Komisyonu'nun 2025 olarak açıkladığı katılım tarihinin ise gerçekçi olmadığını söyledi. Merkel, AB aday ülkelerinin şartlarının kolay olmadığını ve uygulamalarının daha uzun süreceğini açıkça belirtti.

AB üyeliği için yerine getirilmesi gereken kriterler temel olarak hukukun üstünlüğü, yargı sisteminin durumu, yolsuzluk ve organize suçlar, bölgedeki farklı ülkeler arasındaki ciddi sorunların ve çözülmemiş anlaşmazlıkların varlığı ile ilgilidir.

Donald Tusk, "Batı Balkanlar için Avrupa harici bir gelecek görünmediğini,” ancak daha fazla çalışmaları gerektiğine dair bir sonuç değerlendirmesinde bulundu. Zirvenin Bulgaristan için doğrudan faydası olduğunu belirten Başbakan Boyko Borisov, Bulgaristan ile Sırbistan arasındaki gaz bağlantısı anlaşması dahil olmak üzere, bir dizi anlaşmaya işaret etti. Başbakana göre AB-Batı Balkanlar görüşmesinin ardından, Avrupa Birliği’nin bugünkü önemli jeopolitik sorunları dikkate alındığında tek çözüm birlik olmaktan geçiyor ve gücünü de burada alıyor.

Çeviri: Ayser Ali