13 Mayıs’tan itibaren Bulgaristan vatandaşlarının vergi muafiyeti günü gelmiş sayılır, yani bu tarihten ititbaren vergi, belediyelere ve kurumlara sigorta ve ücret ödemek yerine, kendine çalışmaya başlıyor. Piyasa Ekonomisi Araştırma Enstitüsü uzmanlarının yaptığı hesaplamaya göre, vatandaşlar bu yıl devlet hazinesini doldurmak üzere tam 132 gün çalıştı.

Bulgaristan’da özel ve tüzel kişilerin ödediği dolaylı ve dolaysız vergi oranı Avrupa’da en düşükleri arasında yer alıyor. Örneğin KDV üzerine ödenen düz oranlı vergi, %10 olarak sabitlendi. Şirket vergileri de düz oranlı vergiye tabi tutuluyor. %10 düz oranlı vergi uygulamasına karşı çıkan çevreler, daha yüksek karların daha yüksek vergiye tabi tutulmasını istiyorlar. Şimdilik yönetim bu sabit düz oranlı vergiyi herkes için korumayı başarıyor. Bundan en memnun ise, tek tip vergi düzenlemesiyle çalışan vergi memurları oluyor. Vergi herkes için aynı olunca hesaplaması da kolay oluyor. KDV üzerinden alınan dolaysız vergiler de Avrupa’ya kıyasla yüksek sayılmaz. Ticari sözleşmelerde KDV üzerine %20 dolaysız vergi uygulanıyor.

Bulgaristan’daki ılımlı vergiler devletin GSYH’nın dağılımındaki müdahalesini de azaltıyor. Devlet şu an GSYH kaynaklarının %37’sini elinde tutuyor ve paylaşımını yapıyor. Firmalara ise, kendi görüş ve yükümlülüğüne göre kullanmak üzere, daha fazla kaynak bırakılıyor. Enstitü her gün devletin vergi parası olarak 145 milyon Avroyu kullanıma koyduğunu öne sürdü. Yani bu %37’lik bölüm de az sayılmaz.

Devletin firma ve vatandaşların gelirlerinden böyle soyutlanması iki uçlu bir bıçak sayılır. Vergiyi ödeyenlerden az para alıyor olması iyi. Fakat devletin bu denli zayıf müdahalesi sağlık, eğitim, sosyal yardımlar, emeklilik ücretleri, savunma ve güvenlik gibi anahtar kamu sektörlerinde de devlet kaynağı eksikliğine yol açıyor. Bu sadece vergilerin arttırılması ve devletin aldığı payın yükselmesiyle mümkün olacak. Bu da bir kısırdöngü oluşturuyor.

“Trend” kamuoyu yoklama ajansının yaptığı bir araştırmada vatandaşların %50’ı devletin vergileri düşürmesi gerektiğini söylemişler, %25’i ise sosyal yardımlar ve hizmetlere kaynakların artması için vergilerin yükselmesi gerektiği görüşünü paylaşmış. Anket soruları cevaplayanlardan %37’sine göre, devlet müdahalesi ekonomiye zarar veriyor, %44’üne göre ise yardım ediyor.

Hükümetin şimdilik ana hedefi mali istikrarı korumak ve vergi politikasında ani değişimler yapmamak. Statüko geçerliliğini koruyor ve bu yıl için artık vergiden muaf sayılan Bulgaristan vatandaşları için normal bir olgu olarak algılanıyor.

Çeviri: Sevda Dükkancı