2018 yılında Kresna -Razlog Ayaklanamsının 140.yıldönümü kutlanıyor. Pirinska Makedonya'da (bugünkü Blagoevgrad bölgesi) özgür Bulgaristan toprakları dışında kalmış olanlar, tarihi bir adalete ulaşmak isterler - özgürlük ve yurttaşlarıyla birleşmek isterler.
1978 yılının başlarında Rus - Osmanlı Kurtuluş savaşı başarıyla sonuçlanıyor. San Stefano Anlaşması imzalanıyor. Ancak Berlin Kongresi’nde Büyük Güçler kendi ceo-politik çıkarlarına uygun bir şekilde Bulgar topraklarını parçalıyorlar. Bulgaristan toparaklarından bir parça olan ( 32 978 km kare) Pirin Makedonya’sı, Osmanlı İmparatorluğu’nda kalır. 1878 yılının son baharında ayaklanma hazırlıkları başlar ve 5 Ekim'de Kresna Geçidi’nde ilk büyük çatışma gerçekleşir.
İşte bu Ayaklanma’nın 140. yıldönümü dolayısıyla "Kiril ve Metodiy" Milli Kütüphanesi', Kresna şehir kütüphanesi ile ortaklaşa bir sergi açtı. Serginin açılışında Cumhurbaşkanı Yardımcısı İliyana Yotova bir konuşma yaptı:
'Kresna -Razlog ayaklanması tarihimizde az tanınan bir olay olarak kalmıştır , bu bir haksızlık. Nisan ve Rus -Osmanlı Kurutuluş savaşlarının gölgesinde kalmıştır. Ancak birleşik Bulgar ulusunun şekillendirilmesi yolunda bu bir ilk adımdır.'
Ayaklanmaya Pirin Makedonya'sından Hıristiyan Bulgar din adamları çok yoğun katılıyor . Nevrokop Mitropoliti Serafim anlattı:
'Sergide de gördüğümüz gibi ayaklanmanın organizasyonunun temelinde din adamları vardır. Onlar ateşli ruhları ile halkı kahramanlığa çağırmışlardır. Bundan dolayı sergiyi örgütleyenleri, hatıralarımızı tazeleyenleri kutlarım' dedi.
Kresna şehri Belediye Başkanı Nikolay Georgiev serginin örgütlenmesinde yardımda bulunanlara teşekkür ederken, 'Kresna belediyesi büyük belediye değil, bütçemiz de sınırlı. Bundan dolayı Ulusal Kütüphane'nin yaptıklarına saygı duyarız,minnettarız.' dedi.
'Kiril ve Metodiy' Ulusal Kütüphane müdürü Krasimira Alkesandrova :‘Kresna Ayaklanması'nın Makedon Bulgarlarının, Berlin Kongresi’nin kararlarına karşı mücadelenin bir doruğu olarak tanımlanması rastlantı değildir. Ayaklanma başarısız olmasına rağmen, Ulusal mücadelenin bir başlangıcıdır..'
Kresna - Razlog Ayaklanması, önce Bulgar Prensliği'nin kurulmasından ilham alır. Pirin Makedonya’sında özgürlük 33 yıl sonra gelir. Balkan Savaşı'nın sonucu olarak. Bulgar halkı bir kez daha Avrupa önünde kahramanlığını kanıtlar.
Fotoğraflar: BGNES
Çeviri: Müjgan Baharova
Cuma öğleden sonra dini konulardaki sohbetimizde Vedat Ahmet ile birliktesiniz.
Ulusal Tarih Müzesi’nin, merkez lobisinde Çar III. Boris’in doğumunun 130. yıldönümüne adanan “Çar III. Boris Şahsiyet ve Devlet Adamı” başlıklı sergi açılac ak. Sergide, Çar Boris’in yaşam yolunu gözler önüne seren, Bulgaristan tarihi için..
Cuma öğleden sonra dini konulardaki sohbetimizde Vedat Ahmet ile birliktesiniz.
105 yıl önce 27 Kasım 1919 tarihinde Paris kenarlarında yer alan Neuilly-sur-Seine’de Bulgaristan’ın I. Dünya savaşına (1914-1918) katılımına son..