Ay sonunda yapılacak erken parlamento seçimlere ait seçim önü kampanyası tam hızla devam ediyor. Katılan tüm 13 parti, 9 koalisyon ve 21 girişim komitesi seçmenlerin güvenini birbirinden güzel şeyler vaat ederek kazanmak çabasında. Bulgaristan vatandaşı cebi söz konusu olunca çok hassastır. Yani milletvekili adaylarının ekonomik ve sosyal platformlarını ilgiyle izler.

Milletvekili adayları da seçim önü programların ekonomik yönlerine özel dikkat çevirmesi çok doğaldır. Çünkü vatandaşlarımızın üçte biri yaşam standardının altında yaşıyor,  %50’si kendini fakir olarak tanımlıyor ve bütün bu insanlar eninde sonunda normal gelirli Avrupalı olarak yaşamak ister. Tamam ama iktidardakilerden başka bunu kim sağlayabilir? Bu aslında tam böyle değildir, hayat kalitesi her zaman sadece ve bir tek hükümetin izlediği politikaya bağlı değildir. Ancak sıradan seçmen iktidardan başka onun sorunlarını çözebilecek başka kimsenin bulunmadığına içten inanmaktadır.

Sunulan ekonomik platformlardan edinen genel sonuç şu: pek profesyonel yazılmamış, biraz üstün körü hazırlanmış, ancak güncel ve günümüzde dünya siyasetinde de moda olan popülizm havasına çok uygun yazılmışlar.

Ülkemizin yakına gelene kadar ekonomik politikasının merkezinde sınırlayıcı finansal politika ve büyük altyapı projelerinin finansmanı yer alıyordu. Şimdi işler değişti ve büyük yatırım projelerden ayrı ayrı insanın, ailenin, hanenin ekonomik problemleri üzerinde odaklanma var. Burada gelirler söz konusu – maaş,  emekli maaşı, sosyal yardımlar. Kişisel gelire odaklanmayan parti veya koalisyon yok şu anda. Ve tümü bir ağızdan  gelirleri kat kat artıracağını vaat etmektedir. Birileri görev süresince ülkede ortalama maaşı 750 Avro’ya getirecek (şimdiki 500 Avro’dan). İş gücü pazarında gerginlik yaratmadan azgari maaş 330 Avro’ya varacak(şimdiki 230 Avro). Bir başkaları şu anda yoksulluk sınırı olan 155 Avro altında hiçbir Bulgar vatandaşın yaşamayacağı sözü veriyor. Üçüncüsü , eğer önümüzdeki dört yıl iktidara geçerse gelirleri %50  artıracağını söylüyor. E nasıl olacak bu? Gizem veya net olmayan gerekçelere dayanan üstün körü laflar. Bu vergilerin artırılması ile katiyen olmaz. Çünkü bu sorun üzerinde vergilerin şimdiki düzeyde korunması konusunda tümü hemfikir. Belki de milletvekili adaylarının tümünün belgelerine çizilen aşırı büyük ekonomik büyüme sayesinde olur? Ancak burada bu istikrarlıl büyümeye nasıl gidileceğe ait detaylar yok. Bazıları enstrümanlardan birinin yolsuzluklarla ve yasadışı ekonomi ile mücadele ile olacağını anlatıyor. İyi ancak milli ve kişisel refahın artması için bu yeterli değildir.

Seçim önü sosyo - ekonomik platformlarda ya hiç yok, ya da sadece bir iki sözle geçiştirilen enflasyon, dış borç, yabancı yatırımlar, ödeme bilançosu , dış ticaret gibi önemli konulara değinilmiyor. Bunu anlayabiliriz , çünkü seçim önü programlar uzman ekonomistler için değil, geniş kitleler için yazılmıştır. Bunda dolayı bu programlar bize reel görüş açısını da sunmuyor. İktidara gelecek olanlara acaba nasıl bir politika izleyecek ve acaba vaatlerini yerine getirecek mi?

Çeviri: Müjgan Baharova