Bulgaristan’da siyasi kriz yaşanıyor. Ne zaman ve nasıl sona ereceğini de kimse bilmiyor. Büyük ihtimal gelecek senenin ilk baharında. Bir sözle altı ay kadar siyasi istikrarsızlık var önümüzde. Ekonomi ise büyümektedir. Çoğuna göre doruğa ulaşılmıştır ve bundan sonra ekonomi büyümede durgunluk gözlenecek. Sözün kısası ülke yönetimi ve iş alanının üstündeki kara bulutlar yoğunlaşıyor.

Ve işte tam bu zaman zarfında Maliye Bakanlığı ekonomik büyüme tahminlerini %2.6’dan %3.2’ye büyüttü. Önümüzdeki yıl için tahminler biraz daha mütevazi, gene de iyi %2,9. Bütün bunlar çok cesaret verici gibi duyuluyor. Dahası ülkede iş çevreleri de bu görüşü paylaşmaktadır.  

Sanayi Sermaye Derneği’nin görüşüne bakılırsa, iş alanı siyasi istikrarsızlık şartlarında soğukkanlılığını koruyor, kaygıları, fazla sıkıntı ve endişeye yol açmıyor. Şimdilik dikkat ediliyor. Tabi her şey yağla bal gibi yürümüyor, sorunların çoğu duruyor, hatta bazıları derinleşiyor. Ancak genel olarak ülkemizin iş çevreleri 2017 yılını umutla bekliyor.

Sanayi Sermaye Derneği üyeleri arasında araştırma yaptı. Çoğunun 2017 yılının ekonomi için iyi yıl olacağı görüşünde. Satışların artması, maaşların artması ve ek olarak iş gücünün aranması bekleniyor. İş gücünden bahsederken, bunun ülkemizde sanayicilerin en büyük sıkıntısı olduğunu da altını çizmeliyiz. Sadece sanayi alanında değil, hizmet sektöründe, tarım alanında, turizmde, her yerde hazırlıklı ve motive edilmiş kadro yetersizliği mevcut. İş verenler belki de arz ve talep arasındaki dengesizlikten dolayı gelecek yıl maaşları artırmaya eğilimli. Sorunun çözümü bu olmadığının bilicindedirler. Eğitim sisteminde reformlar gerek, bu sistem iş verenlere gereken işçileri hazırlamalıdır. İşte bundan dolayı iş alanı ‘yarımşar’ reformlardan bahsediyor. Tabi bunlar yeni hükümet, yeni seçim , başka siyasi olayların gelişmesiyle çözüme bağlanmayacak. Sadece dikkatler dağılacak.

İş çevreleri gelecek yıl için ihtiyatlı iyimserliğini ekonomide olumlu enerjinin biriktiği ile izah ediyor. Ülkemiz AB’inde büyüme temposu açısından ikinci yerde. Biznes ne kadar da esnek olsa genelde keskin değişiklikleri sevmez. Biraz gecikmeyle de olsa yeni sosyo - ekonomik ve siyasi koşullara ayak uydurabiliyor. Şirket şefleri işte bundan dolayı 2017 yılı için endişeli değiller.

Acaba %100 haklı mı, değiller mi. Söylemek zor. Uluslararası uzmanların değerlendirmeleri ve tahminleri biraz daha farklı. Farklıklar fakat detaylarda ve nüanslarda. Genelde ekonomik büyüme beklenirken, GSYH artacak, üretim verimliliği artacak, bundan sonuç olarak işçi ve memurların da maaşları artacak. Eninde sonunda olumlu etkenler, olumsuz eğilimlerden üstün gelecek gibi görünüyor. Bütün bunlar Bulgar ekonomisinin gelişmiş ve olgunlaştığının ve çağdaş demokratik toplumlarında görünen her türlü siyasi felaketler karşısında dayanıklı olduğunun kanıtıdır.  

Çeviri: Müjgan Baharova