Maliye Bakanlığı'nın bu yıla ilişkin GSYİH artışı tahminleri yüzde 2,6 olurken uluslararası kredi derecelendirme kuruluşu Moodys'in tahmini yüzde 2,7. Uluslararası Para Fonu İMF'nin değerlendirmesi ise Bulgar ekonomisinin yıl içinde yüzde 3 oranında artması yönünde olmak üzere en cömerttir. İlk bakışta anılan kuruluşlar tarafından yapılan tahminlerdeki fark küçük görünse de 45 milyar avroluk GSYİH tutarının söz konusu olduğunu düşündüğümüzde büyük önem kazanıyor. Farklılık gösteren bu tahminlerin ortak yanı ise sonbaharda yapılan her üçünün ilkbahardakilere göre daha iyi olmasıdır.

Uzmanların değerlendirmeleri neden farklı sorusu akıllarda beliriyor. Maliye Bakanlığımızın son derece muhafazakar olan değerlendirmesi en şaşırıtıcı, çünkü son aylarda hem Bakan Goranov hem Başbakan Borisov, ikide birde ekonomik büyümenin yüzde 3'ün üzerine çıkacağını ve rekor niteliğinde olacağını öne sürüyorlar hep. Hatta başbakan bir ara kendini iyimserliğe o derece kaptırdı ki yüzde 4'ün üzerine çıkan bir büyümeden bile bahsetmeye başladı. Bakanlık, iyimserliğin şimdi azalmış olmasını, tüketimin yavaşlaması ve özellikle AB sübvansyonlarının gecikmesi ile izah ediyor. Ekonomik büyümenin hız kaybetmeyi sürdürüeceği önümüzdeki yılda ise tablo iç açıcı olmaktan iyice çıkacak.

Bulgar yönetimlerinden farklı olarak Moody's ülke ekonomisindeki duruma hiçbirzaman güllük gülistan gözü ile bakmadı. Ülkemizin kredi derecesi de bu yüzden epey mütevazi ve olası yatırımcılar için daha çok yıldırıcı nitelikte. Tabii, son dönemde Bulgaristan'dan daha gelişmiş ve daha zengin olan birçok devletten farklı olarak ülkemizin kredi derecesinin indirilmediğini, teyit edildiğini de kaydetmek gerekir. Bu bağlamda ajansın temkinli ve ihtiyatlı olan yüzde 2,7'lik tahmini gerek Avrupa’ya, gerekse dünyaya baktığımızda fena görünmüyor.

Bu arada İMF uzmanlarının bundan 20 kadar gün önce gelip incelemelerde bulunduktan sonra tahmini büyüme oranını yüzde 3'e çıkarmaları sürpriz oldu. Bulgar yönetimlerinin iyimserliği mi bulaştı acaba, yoksa arayıp inceleyip ekonomimizin çok özel bazı avantajlarını mı buldurlar belli değil, belli olan bir şey var, o da iyi zamanların sonuna gelindiği ve önümüzdeki yılda soğuma ve yavaşlamanın yaşanacağıdır. Bu durumun yurt dışı sebeplere bağlı olduğu görüşü hakim. Uluslararası çapta ortamın gergin olması, iş çevrelerinde tereddütlere ve uzun vadeli projelere ilişkin temkinliğe neden oluyor. Ayrıca Bulgaristan'da kamu yatırımlarının büyük bir bölümünü oluşturan AB kohezyon fonlarının önemli bir bölümününün azaltılması ve kaynakların göç krizine karşı yönelik önlemlere yönlendirimesi tehlikesi de ortadadır. Oysa bütün bunlar küçük olmakla beraber dışarıya son derece açık ve dolayısıyla dış etkiler karşısında hassas durumda olan, elverişsiz tüm olay ve eğilimlerden nasibini acı bir şekilde alan Bulgar ekonomisine kaçınılmaz olarak yansıyacak.

Çeviri: Tanya Blagova