Günün Programı
Yazı Boyutu
Bulgaristan Ulusal Radyosu © 2024 Tüm hakları saklıdır

Dimitar Palaşev: “Radyoda herşey mükemmel olmalı”

БНР Новини
Photo: Lübomir Lazarov
Ana kumanda operatörü, sevdiği programları, sunucuları ve konuklarına göre seçen dinleyici için gizli kalıyor. Kumanda masasındaki görevli aslında radyo program ekibinin önemli bir üyesidir.

Ana kumanda operatörünün işi senaryoya göre, farklı ses, sunucu sesini, efektlerin dengesini sağlamaktır – diyor Dimitar Palaşev. Palaşev kendini “dinazor” olarak tanımlıyor, çünkü Bulgaristan Ulusal Radyosu’na (BNR) 40 yılını vermiştir ve kayıt uzmanı, editör, ses mühendisi ve filateli için programlar hazırlayan görevli olarak çalışmıştır. Bugün emekli olmasına rağmen, radyo ile bağlantısını koparmamış, hatta hayatının yeni rölünü de keşfetmiştir- sinemada ve reklamlarda figüran olarak yer alıyor. “Eski Ev” olarak adlandırılan BNR’deki meslektaşları, asil duruşu ve son derece düzgün fiziğinden dolayı, ya da orkestrayı andıran kişiliğinden dolayı kendisini Don Kişot’a benzetiyorlar. 

Andre Matö filminde besteci Sergey Rahmaninov’un arkadaşı rolünde.Radyoda herkes onu tanıyor ve saygı duyuyor. Dimitar Palaiev ise mesleğinin özelliklerini şöyle tanımlıyor:

Ana kumanda operatörü, kumanda masasının başına geçer. Ses provaları yapar. Gerekirse hafif değişiklikler getirir, çünkü aşırı değişiklikler yapmak yasaktır. Çalışma esnasında başka araçlar da kullanılır. Mesela dram kayıtları sırasında ek araçlar, efektler, ses filtreleri kullanılıyor. Stüdyoda bir teneke vardı ve bu teneke ile gerektiği zaman rüzgar sesi yaratıyorduk. Tabii ki, bütün bu sesler rejide karıştırılıp sonunda istenilen ürün ortaya çıkıyor.“

Dimitar Palaşev, 1962 yılında Ulusal Radyoda çalışmaya başladığı günlerde kendisini güzel bir çalışma atmosferin içinde buluyor:

O yılların standartlarına göre, çıhazlar iyi düzeyde idi – Alman, İsviçre ve Rus malı teypler ve kumanda masaları. O dönemde ana kumanda operatörü bantları hazırlayıp montaj yapması gerekiyordu”.

Geçen yüzyılın 70’li yıllarında 7’nci stüdyonun kumanda masasısı arkasında.
Dimitar Palaşev anılarında geri dönüyor:“Yavaş yavaş durum değişmeye başladı. Yeni kumanda masaları ve teypler stüdyolardaki yerini aldılar. 1999 yılında ise çalıştığım Bulgaristan Radyosu – Yabancı Diller Bölümünde bilgisayarlar uygulanmaya başlandı. Şimdi dediğim gibi herşey Çalışırken şarkı söyle! türünden – yani o denli rahat ve kolaydır. Oysa bahtlarla çalışırken işler çok daha farklı idi. Bandın bittiği veya koptuğu zaman aseton tutkal ve cam çırpılarla yapıştırmak zorunda kalıyorduk. Şimdi ise bilgisayar sayesinde herşey çok daha kolay, daha kaliteli ve daha çabuk oluyor Şimdi yeni teknolojiler meslektaşlarıma meydan okuyor. Bir zamanlar göreve yeni başlayan  meslekdaşlarımı eğitiğim günlerde İşiniz olağanüstü, çok üstün olmalı“ derdim. BNRde veya başka radyolarda çalışıp eğittiğim meslektaşlarıma rastladığım zaman hala bu sözleri hatırlatıyorlar.

Besteci ve orkestra şefi Emil Tabakov ile birlikte BNR’nin 1’nci stüdyosu önünde.

Çalışma esnasında Dimitar Palaşev, Milço Leviyev, Tanya Masalitinova, Apostol Karamitev vs ünlü müzisyen ve tiyatro oyuncularıyla tanışıyor, ki bugün bütün bu kayıtlar BNR’nin “Altın fonunda” korunuyor. “Hala Hasan Çinçiri, Angel Georgiyev gibi sanatçıları hatırlıyorum. Onlar çalışmalarında muhteşemdi. Mesela Studyo 1deki kayıtları hala hatırlıyorum. Kayıt sırasında sanatçılar stüdyonun bir köşesine oturuyor ve türkü söyleme sırası geldiğinde yalın ayakla mikrofonlara çıkarlardı, fazla ses ve gürültü olmasın diye. Onlar hepsi son derece sevecen ve kardeş gibiydiler. - diye anlatıyor tatlı sohbetimiz esnasında Dimitar Palaşev.

Konuşma esnasında sıra geldi radyodaki gaflara, ki bu tür olaylar radyo çalışanlar arasında en verimli konulardır.

Stüdyoda Bulgar halk müziğine adanan canlı yayın sürüyor. Sunucu Slaveyko Slavçev ilan ediyor: “Arzu eden dinleyicilerimiz için şimdi “Todorka ağnamıştır“ şarkısı geliyor. Şarkıyı dinlerken dinleyiciler telefon etmeye başladılar: “Todorka nasıl, nereye ağnar ? Bu bir rezilliktir! "


Çeviri: Şevkiye Çakır


Fotoğraflar: özel arşiv


Последвайте ни и в Google News Showcase, за да научите най-важното от деня!

Kategorideki diğer yazılar

Rayna Mancukova

Rayna Mancukova: Savaş, Ukrayna ve Moldova’daki Besarabya Bulgar topluluğunu bölmemeli

Sofya’da 28 Kasım 1938’da yayınlanan “Besarabya Bulgarları” gazetesinin tek sayısında  “Besarabya Bulgarları, Bulgar halk cüssesinin, Bulgar manevi ve kültürel birliğinin ayrılmaz bir parçasıdır ve böyle kalacaklar, zira aramızdaki bağ güçlüdür”..

Eklenme 29.10.2024 06:10

“Hak ve Özgürlükler İttifakı”, Türkiye’deki oyların yaklaşık yüzde 65’ini aldı

“Hak ve Özgürlükler İttifakı” , Türkiye’de Bulgaristan’daki erken Parlamento seçimleri için kullanılan 48 000'den fazla oydan yaklaşık yüzde 65'ini ikna edici bir şekilde kazandı.  Bu, 46495 kişinin oy kullandığı Haziran seçimlerine nazaran biraz..

Eklenme 28.10.2024 18:32

Seçimler bitti… seçimleri bekliyoruz!

Süredurum seçimler. Yarın her şeyin yoluna gireceğini ve dört yıl sonra seçimler vesilesiyle sizinle haberleşeceğimize dair son damla umutla dolu seçimler. Politikacılardan, kendimizden ve oy vermeyen diğer insanlardan gelen üzüntüyle dolu..

Eklenme 28.10.2024 16:27