London Kraliyet Koleji yakınlarda halkların son yüz yıl içindeki boyları konusunda ilginç veriler yayınladı. Araştırmayı gerçekleştiren 800 bilimadamı, Hollandalı ve Letonyalıların dünyanın en uzun insanları olduğunu, İranlı ve Güney Korelilerin boylarının ise bir yüzyıl içinde sırasıyla rekor sayılan 16.5 ve 20.2 cm uzadığını gösteriyor.
Bulgarlar bu bakımdan hangi sıradadır ve bu araştırmaya neden önem veriliyor? sorusuyla Sofya Tıp Üniversitesi Genom Teşhisleri Laboratuvarı’nda milli danışman olan Prof. İvo Kremenski’ye başvurduk. Şöyle dedi:
‘Bu, 200’den fazla devletin katıldığı ilk araştırmadır. İnsan boyu, belirli bir devletin, bir popülasyonun gelişmesi için güçlü bir göstergedir. Söz konusu araştırmada bir popülasyonun yaş tavanı ve bunun son yüz yılda nasıl artmış olduğu gözden geçiriliyor. Boy göstergesi daha önemlidir ve genetik etkenlerin değil, beslenme tarzı, çevre, sosyal ortam ve sağlık çalışmalarının gelişmesinin bir yansımasıdır. İnceleme sırasında 19 milyondan fazla kişi araştırılmıştır.
10 Avrupa ülkesi insan boyunun en hızlı uzaması bakımından ilk on sırada bulunuyor. Bu, sosyal devletin en iyi gelişme kaydettiğini gösteriyor. Bu sıralamada Bulgar kadınlarının bir yüzyıl içinde 83’üncü sıradan şu an boyları bakımından dünyada 30’uncu sırayı işgal ettiklerine dikkat çekiliyor. Erkeklerimizde bu değişiklik 38’inci yerden 30’uncu sıraya kadar olmuştur. Bulgaristan, insan boyunun belirgin biçimde arttığı ilk 30 devlet arasındadır. Büyüme hızı gen özelliklerini yansıtıyor. Daha uzun insanlarda kalp-damar hastalıkları riski daha sınırlıyken profikalsi erkeklerde kolon kanserine, kadınlarda meme ve yumurtalık kanserine yönelik olmalı.
Prof. Kremenski, Bulgaristan’ın daha 35 yıl öncesi şu an 7 binden fazla olan genetik hastalıkların profilaksisine yönelik ulusal programı olduğunu vurguladı. Böyle bir programın önemini belitirken Prof. Kremenski şunları paylaştı:
‘Şimdi böyle program mevcut olmadığından yılda 65 -70 bin hamile kadından sadece 25 bini genetik hastalıklar testine tabi tutuluyor. Şu an bu faaliyeti denetimsiz biçimde gerçekleştiren 30’dan fazla laboratuvar var. Bu konuda bir hata yapılırsa sonuçları çok ağır oluyor. Demek istediğim, Bulgar sağlık hizmetlerinin acil düzenleme çalışmalarına ihtiyacı var. Baş gösteren genetik mutasyonların nasıl olduğunun bilinmesi önem taşıyor. Herkesin elektronik dosyası olması söz konusudur. Son yıllarda ülkemizde 15 yeni genetik hastalık ve kas distrofisi ve atrofisi gibi hastalıklarda 350 yeni mutasyon ortaya çıkarılmıştır.’
Çeviri: Neli Dimitrova
Uzun yıllar yurt dışında çalışan ve şu anda Fransa’da yaşayan psikiyatrist Dr. Vladimir Simov’a göre , ülkemizdeki emekliler, daha gelişmiş ülkelerdeki yaşıtlarının aksine yaşlılığını dolu dolu yaşamalarına izin vermeyen koşullarda yaşıyorlar. Dr...
Boyana bataklığı, Sofya bölgesinde tek doğal sulak alandır ve halen koruma altındaki bir çok su bitkisi, amfibi ve sürüngen türüne ev sahipliği yapmaktadır. Ancak ülkemizdeki pek çok benzer alan gibi Boyana bataklığı da insan faaliyetleri nedeniyle..
N eredeyse iki ay dır devam eden sıcaklar, yıkıcı yangınlar ve hemen hemen tüm ülkeyi etkisi altına alan kuraklık , 2024 yazı na damgasını vurdu. Avrupa Orman Yangını Bilgi Sistemi’nin uydu görüntülerine dayanan verilerine göre, 2024..
Mısırlı “Antica world” şirketi Sofya’nın merkezinde bulunan ve sosyalizm döneminde başkentin de, ülkenin de simge yapılarından olan TZUM mağazasının..
Yeni eğitim ve öğretim yılının başlaması ile okullarda cep telefonu kullanımının tamamen yasaklanması teklifi gündeme geldi. Öğrencilerin okul..
Geçtiğimiz yıl, Avrupa Birliği ekonomisi dörtnala giden enflasyon ve durgun büyümeden muzdaripken, Avrupa Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen, eski..