Büyük Britanya’nın AB’den çıkma kararı, Birliğin planlarını alt üst etti. Bu kararın getirdiği yeniliklerden bir tanesi de AB’nin dönem başkanlığı ile ilgilidir, ki yenilikler gereğince Bulgaristan Avrupa Birliği Dönem Başkanlığını 1 Temmuz’da değil de 1Ocak 2018’de devralması gerekiyor. Bu durum, beraberinde ek sınamalar getiriken bazı belirsizlikleri de doğuruyor.

AB’nin daha deneyimli ülkeleri, dönem başkanlık görevine hazırlıklara 1-1,5 yıl önce başlıyor. Ülkemizin bu görevi, ilk defa yerine getireceği gerçeğini gözününde bulundurursak Bulgaristan, bu hazırlıklara 3 yıl önce başlamasına rağmen daha Brexit’ten önce kritik bir şekilde geçiktiğine dair eleştirilmişti. Bu yılın Mayıs ayında bazı hükümet kaynakları, geçikmenin dönem başkanlık görevinin yerine getirilmesiyle ilgili merkezin başına kimin geçmesine ilişkin tartışmalardan kaynaklandığını açıklamıştı. Bugün dönem başkanlığının 6 ay öne alınmasının ardından Avrupa konulardan sorumlu Başbakan yardımcısı Miglena Kuneva, ihtiyatlı bir şekilde hazırlık süresinin uygulanmasının “imkansız olarak görülmediğine” dair yorumda bulundu.

Durum gerçekten son derece karmaşık. Herşeyden önce organizasyonla ilgili bir soru ortaya çıkıyor - Bulgaristan, 1 Ocak 2018 tarihinde devralacak Dönem başkanlık göreviyle ilgili altı ay boyunca Sofya’da sürecek toplantılara katılacak yaklaşık 20 bin kişiyi ağırlayabilecek mi? Bu amaçla “Boyana” ve “Lozenets” residanslarının olduğu gibi, eski Parti Evinin ve Ulusal Kültür Sarayı (NDK)’nın tamir edilmesi planlanıyor, fakat süreler kısa, fiyat ise çok daha yüksektir. Durum böyle olunca, şu fikir ortaya çıktı – Bulgaristan’ın dönem başkanlığı “Brüksel usülü” başkanlığı olamaz mı? Söz konusu fikir gereğince, Bulgaristan, Brüksel’deki dönem başkanlıği görevli sayısını artırıp başkanlıkla ilgili etkinliklerin büyük bir çoğunluğunun orada düzenlenmesidir. Bu adım, tasarruflara yol açarken aynı zamanda da Bulgar siyasetçilerinin önemli bulduğu etkinlik sayısının sınırlanmasına da neden olacaktır. Bunlardan biri de örneğin 24 Mayıs- Islav Yazısı ve Kültürü bayramıdır, ki Bulgar tarafı bu bayramın önemini tüm Avrupa’ya duyurmak istiyordur. Aslında dönem başkanlığa hazırlık merkezinin başına geçecek kişinin seçimi de Bulgaristan’ın Dönem başkanlığının “Bulgar” veya “Brüksel” ağırlıklı olmasına bağlıdır.

Anlaşılan bu etapta, yukardaki soru gündemi oluşturmuyor ve tercihler AB dönem başkanlığın merkezinin Sofya olmasından yanadır.

Bulgaristan’ın Dönem başkanlığının başarısı, şu ve bu şekilde AB’nin gündemindeki konulara bağlıdır, yani ekonomik kalkınma, işsizlik oranının azaltılması, insanların sosyal açıdan topluma kazandırılması ve sosyal eşitlik, Avrupa vatandaşlarının güvenliği, göçler, terör vs. Bulgaristan’ın Dönem başkanlığı sırasında Brexit ve AB’nin genişlemesiyle ilgili sorunların da ortaya çıkması ihtimali çok yüksek.

Şimdilik Bulgaristan hükümeti, tam bir seferberlik ortamında meydan okumların üstesinden gelebileceğini söylüyor. Hükümet, iyimserlik gerekçeleri olarak AB’nin yeni program döneminin belirlendiği sırada tüm bakanlıklarda olmak üzere gerekli uzman ekiplerini kurduğunu ve bu söz konusu ekiplerin dönem başkanlığının gündemini meşgül eden konular üzerinde de çalışmaya hazır olduklarını öne sürüyor. Ülkemizin dönem başkanlık görevindeki tarihte meydana gelen değişiklik, iç siyasi “tatında” bir önceliğe de imza atıyor. Bulgaristan’ın 2018 yılının ilk yarısında devralması beklenen dönem başkanlık görevi, 2017 yılında olası olağanüstü Parlamento seçimleri ihtimalini de dışlıyor. Çünkü yeni kurulan bir kabine, bu söz konusu sorumluluğun altından kalkamazken aynı zamanda da “Borisov” hükümetinin görev süresine de başarılı bir final şansı sağlıyor. Bu durum, iktidara yeni meydan okumaların üstesinden gelmek için teşvik oluşturuyor. Yine de iktidardakiler bu imkanlardan yararlanabilecek mi, bunu onların attıkları adımlara göre değerlendireceğiz.

Çeviri:Şevkiye Çakır