Geçen yılda ülkemize yapılan doğrudan yabancı yatırımlarda son 6 yılın rekoru konuldu. Yabancı yatırımlar, 6 yıldır ilk defa 1 milyar 575 milyon avroya ulaştı. Bulgaristan Yatırımlar Ajansı Başkanı Stamen Yanev’in sözlerine göre bu durum, her şeyden önce ülkemizin siyasi ve ekonomik istikrarına bağlı olmaktadır. 2015 yılında yüzde 3’lük ekonomik büyüme kaydeden Bulgaristan her çeşit siyasi ve sosyal kriz ve sarsıntıları atlatabildi.

Geçen yılda ülke ekonomisine yatırılan bir buçuk milyar avro az mı çok mu sorusuna gelince ise kriz öncesinde 2007’de sözüm ona inşaat balonuna” yapılan ve neredeyse 9 milyar avroyu bularak rekor rakama ulaşan yatırımlarla kıyaslama yapacak olursak bu tutar cüzi görünüyor. 45 milyar avronun üzerinde olan GSYİH’ya bakıldığında da yabancı sermaye yatırımlarının az görünüyor ve ekonomiye önemli katkı olarak değerlendirilemiyor. Buna rağmen altı yıllık rekor söz konusudur ve bu artış eğilim haline gelirse övgüye değer ve cesaret verici olur.

Bulgaristan ekonomisinin sermayeleşme düzeyinin düşük olduğu hususu göz önüne alındığında doğrudan yabancı yatırımların önemi daha büyük görünüyor. Yani yerli sermaye gerçekten ciddi yatırımların yapılması için yeterli değil ve bu konuda mevcut tek iki çözüm yabancı yatırımlar ve AB fon kaynakları olmaktadır. Bu arada Bulgaristan AB subvabsyonlarının değerlendirilmesi konusunda da iyi sonuçlar sağladı, kohezyon politikası kapsamında ülkemize tahsis edilen kaynakların yüzde 90’lık bölümünden yararlanıldı.

Doğrudan yabancı yatırımlardan bahsederken çok önemli bir husus daha var, o da bu taze paranın hangi sektörlere yönelik olduğudur. Paranın, düşük katma değerli olan, geleceği açık ve piyasa konumları güvenli olmayan iş sektörlerine yatırılması bir, yüksek teknolojik ve kazandıran üretim ile sektörlere yatırılması bambaşkadır. Bu durumda GSYİH artışı ve yeni iş yerlerinin açılması şeklindekki doğrudan etkiye bu tür modern ekonomik çözümlerin dolayı yan etkilerini de hesaba katmak gerekir. Oysa geçen yılda ülkemize yapılan rekor düzeydeki doğrudan yabancı yatırımlar tam bu türdendir. Veriler, en büyük miktarda paranın makina ve otomotiv sanayi, yüksek teknolojiler ve outsorcing dış kaynak kullanımına yatırıldığını gösteriyor.

Uzmanlar, geçen yılda izlenen olumlu eğilimin bu yıl da süreceği görüşündedir. Yatırımlar Ajansından alınan bilgiye göre şu anda sertifika işlemleri süren 14 yeni proje önümüzdeki 2-3 yılda yeni 200 milyon avro getirecek ve 3000 yeni iş yeri sağlayacak. Yabancıların ülkemizdeki bio tarım ve gıda sektörüne, ve Bulgaristan’ın Avrupa’daki rakiplerinin az olduğu sağlık ve SPA turizmine gösterdikleri ilgi de göz önünde bulunduruluyor. Rakiplerimizin az olması çok önemli, çünkü ülkeye yapılan doğrudan yabancı yatırımların kaynağı çoğunlukla Avrupa olurken yakında yatırımcılar grubuna Çinliler’in de katılmaları ümit ediliyor. Aslında onlar günümüz Bulgaristan’da ilk araba fabrikasını artık kurdu.

Çeviri: Tanya Blagova