ABD Dışişleri Bakanlığı'nın Avrupa ve Avrasya işlerinden sorumlu Müsteşar Yardımcısı Victoria Nuland Litvanya, Rusya ve Romanya ziyaretlerini kapsayan Avrupa turunda Bulgaristan’da çalışma ziyaretinde bulundu. Avrupa ve Avrasya Politikalarından Sorumlu Müsteşar Yardımcısı bir yılda üç kez Bulgaristan’a gelmiş oldu. Bu ziyarette yeni bir şey oldu mu?

Nuland’ın ziyareti ABD’nin bölgede stratejik çıkarlarla bağlantılıdır. ABD’nin menfaatleri ise, bölgedeki devletlerle ikili ilişkilerine de yön veriyor. Başbakan JohnKerry’nin Sofya gezisinde iki ülke arasındaki stratejik partnerliğin gelişmesi için dört çalışma grubu oluşturuldu- güvenlik, enerji kaynaklarının çeşitlendirilmesi, yasaların üstünlüğü ve kültürel ilişkiler grubu. Nuland’ın ziyaretinde bu çalışma yönteminin etkili olduğu ortaya çıktı. Terörizmle mücadele konulu oluşturulan 5. bir gruba da yüksek değer verildi.

Enerji sorunları ve Yunanistan ile doğalgaz bağlantılarını oluşturma projelerine de büyük dikkat çevrildi. ABD bu projede yatırım anlaşmasının imzalanması için ısrar eden taraftı, çünkü bu gaz bağlantısı kurulunca, Amerikan şirketleri bölgenin doğalgaz pazarına erişime ulaşacaktır. ABD Bulgar enerji piyasasında birkaç etkili projeye sahip. “Maritsa İztok” Termik Santralinde A&S şirketi ve Amerikan Contur Global bulunuyor.

Nuland, Bulgar Enerji Holdingi’nin, NEK kurumunun Amerikan şirketlerine borçlarını ödeyeceği 650 milyon euro kredi istişarelerini yakından takip etti. Nuland’ın ziyaret gününde Bulgaristan’da gerçek enerji pazarı da faaliyete geçmiş oldu. Bu anlamda Amerikan konuğa, milli enerji piyasasının liberalleşmesiyle, Amerikan şirketleriyle sözleşmeleri yeniden gözden geçirtecek yeni şartların oluşacağı anlatıldı.

Konuyla ilgili Bulgaristan Başbakanlığı Basın Merkezi'nden yapılan açıklamada, Borisov ile Nuland görüşmesinde, göç krizinin kontrol altına alınması ve Bulgaristan ile ABD arasındaki savunma ve terörle mücadele konularının ele alındığı belirtildi.

Kozloduy Atom Santrali’nin 7.ünitesi görüşmelerde gündeme alınmadı. Dolayısıyla bu projenin mali engellerden dolayı Amerikan “Westinghouse” firmasına devredilmeyeceği anlaşıldı. Bu şirketle irtibatların kesildiği anlamına gelmiyor. Başbakan Borisov Bulgar nükleer enerjisinin geleceğinde Westinghouse şirketinin yeri olduğunu, Kozloduy’da yeni ünite için ise, Amerikan şirketinin sunmuş olduğu Çinli yatırımcılarla müzakere edildiğini duyurdu. Rus yakıtıyla çalışan ve Rus now-how ile çalışan proje, Amerikan katılımıyla olmayınca, geleceğini Çin ile sürdürmek istiyor.

Öte yandan Nuland, temasları kapsamında, Bulgaristan Dışişleri Bakanı Daniel Mitov ve Savunma Bakanı Nikolay Nençev ile de ayrı ayrı görüştü.

Nuland'ın, Nençev ile görüşmesinde, bakandan ülkenin silahlı kuvvetlerinin modernizasyon çalışmaları, bütçe düzenlemeleri ve Karadeniz bölgesinde savunma işbirliği konularında bilgi aldığı öğrenildi. Görüşmede Nençev, ayrıca, Rusya'ya teknolojik bağımlılığın azaltılması için yeni savaş uçaklarının alımı noktasında ülkenin hava kuvvetlerinin çalışmaları konusunda Nuland'a bilgi verdi. Rus MiG 29 jetlerinin Polonya’da tamirine dair anlaşma da ele alındı. Bulgar tarafı Rusya’nın itirazlarına rağmen projeden vazgeçmedi. Sofya, bir şekilde Amerikan F 16 jetlerine sahip olma niyetlerinden de vazgeçmiyor.

Rusya ile güncel ilişkiler de ele alındı. Beş yıllık aradan sonra bu ay sonunda Bulgaristan-Rusya ekonomik ve bilimsel- teknik işbirliği hükümetlar arası komisyonun çalışamaya başlaması bekleniyor. Bulgaristan’ın Rusya ile diyaloğunda özellikle enerji sektöründeki tavrında Amerika’ya danışması da beklenilebilir.

Çeviri: Sevda Dükkancı