Yeni Adalet Bakanı Ekaterina Zaharieva, yargı reformu ile ilgili karmaşık ve çelişkili olan bir ortamda ağır yükümlülükler üstlendi. Zaharieva’nın adaylığı, sadece iktidardaki GERB partisi ve ABV’den tam destek aldı. İktidardaki çoğunlukta ikinci güç olan Reformcu Blok’ta oylar 13 “evet”, 6 “çekimser” ve 1 “hayır” oyu olarak bölündü. Yeni Adalet Bakanı ayrıca Vatansever Cephesi’nin ve Bulgar Demokratik Merkezi’nden kısmi destek aldı, fakat büyük muhalefet güçleri BSP ve DPS, Ekaterina Zaharieva’ya kesinlikle karşı çıktılar. Zaharieva’nın siyasi ve profesyonel çevrelerdeki karşıtlarından bir bölümünün yeni bakanı sert dille eleştiriyorlar ve hukuk mezunu olmakla birlikte zayıf hukukçu, iki geçici hükümette bakan görevini yapmış olmakla birlikte zayıf idareci olduğunu öne sürüyorlar.

Yargu reformu ile ilgili sadece siyasi çevrelerde değil, yargı çevrelerinde de ortam bir hayli karmaşık. Hakimler Birliği, tüm Yüksek Yargı Kurulu üyelerinin istifa etmelerini talep ederken bir dizi tartışmalı karar veren Kurul’un görevlerini sürdüremeyecek derecede itibarsızlaştığını öne sürdü.

Temyiz Mahkemesi Başkanı ise son aylarda statüko ve oligarşinin, gerçek yargı reformu ile bundan önce görülmemiş şekilde savaştıkları açıklamasını yaptı. Yargıçlar tarihte ilk kez Adalet Sarayı önünde protesto gösterisi yaptı, “Herkes için Adalet” adlı sivil toplum örgütü ise yeni bakanın yeni Anayasa değişikliği prosedürünü başlatması ve Meclis’e önceki bakan tarafından hazırlanan yeni Yargı Yasası taslağını sunmasında ısrar etti. Ülke içi baskıya Hollanda ve İngiltere büyükelçileri de katıldı, Fransa büyükelçisi ise daha önce istifa eden adalet bakanına destek vermişti.

Siyasi güçler, kendi meslektaşları ve diplomasi çevrelerinin ateşi altında kalan Zaharieva, ilk döneme ilişkin niyetlerini açıkladı. Zaharieva, Hristo İvanov’un istifasına yol açan tartışmalarda taraf almayacağını, Yargı Yasası yönünde çalışacağını, fakat bu yasanın Anayasa’da yapılan son değişiklikler üzerine yeni hükümlere uygun olması gerekliliğinden dolayı selefinin önerdiği taslaktan farklı olacağını açıkladı. Ekaterina Zaharieva ayrıca zaman kıtlığından dolayı Anayasa’ye yeni değişikliklerin getirilmesi inisyatifinde bulunmauacağı ve yargı reformu yasası üzerinde yoğun bir şekilde çalışacağını belirtti.

Yeni Adalet Bakanı tartışmalı konularda fikir belirtmekten çekinirken gerçeğin ortada bir yerde olduğunu öne sürüyor, hiç bir taraftan yana pozisyon almayacağını ve savaş baltalarının toprağa gömülmesi yönünde çalışacağına dair teminat veriyor.

Zaharieva’nın bu tutumu kimilerine “dişsiz” görünebilir, fakat aslında bakanın ne başka seçeneği ne de yeterince zamanı vardır. Anayasa reformlarının sürdürülmesi aylarca hatta yıllarca uzayabilen tartışmalara yol açacak. Oysa Ocak ayının sonunda AB Komisyonu tarafından yargı reformundaki ilerlemeye ilişkin değerlendirme açıklanacak. Bu durumda yarım yamalak olsa bile bir çeşit reformların olması, hiç reform olmamasından yeğdir. Daha azimli hedeflere ulaşılması için gereken istikrarlı siyasi ve parlamenter çoğunluk şu an mevcut değildir.

Çeviri: Tanya Blagova