Bizim yüksek öğrenim sistemimizde paraların üniversitelilerin sayısına göre sağlanması, finanse etme sistemi 'çürük elma' çıktı. Eğitim Bakanlığında bu sonuca vardılar. Günümüzde yüksek okullar daha fazla öğrenci çekmek üzerinde odaklanmış bulunuyor. Eğitim bakan yardımcısı prof. Nikolay Denkov'a göre aslında esas hedefin yüksek okulu bitirenin iyi uygun bir iş bulması olmalıdır. Bundan dolayı Yüksek Öğrenim yasasında yapılacak değişikliklerden en önemlisi paraları kaliteye ve sonuca bağlamak.

'Finans alanında yapmak istediğimiz değişikliklere gelince , paraların miktarı ve konkre sonuçlar arasındaki bağların net ve açık olması. Üniversitelilerin sübvansiyonundan bahsederken niceliğe değil, kalite ve realize edilmelerine odaklanacağız. Bilim çalışmalarının finanse edilmesine gelince bunu reel bilimsel sonuçlar, objektif göstergelere bağlamalıyız.'

Eğitim Bakanlığında bilimsel örgütlerin başarılarının değerlendirilmesine ait metodoloji hazırlanıyor, üniversitelerin de dahil. Ve bu yüksek öğrenimin finanse edilme sisteminin bir parçası olacak. Yasadaki değişikliklere göre yüksek okullar iki tip olacak: Araştırmacı ve eğitimci. Günümüzde yaklaşık 10 yüksek okul bilimsel çalışmalar yapıyor, daha 15-20 bu yönde çalışıyor ve araştırmacı grubuna girebilirler. Bu grup devlet bütçesinden olduğu gibi Avrupa programlarınca da ek finans alacaktır. Prof. Denkov izah ediyor:

'Fikir finanse etmenin bilimsel çalışmalara net bir şekilde bağlanması ve yüksek okulların bu çalışmalarının yerini bir kez daha düşünüp belirlemesidir. Yüksek öğrenim Stratejisinde yer alan ek finansmanı öğretim üyelerinin maaşlarına katması da mümkün. Bu bilimin daha geniş yer almasının da motivasyonunu artıracak'.

Çalışma ve sosyal bakanlığının, ekonomi bakanlığının ve iş verenler örgütlerinin iş pazarının ihtiyaçlarına ait bir tahminini hazırlamalı. Böylece üniversiteler de öğrenci kabulünü planlayacak. İş alanı mühendis ve bilişim teknoloji alanında uzman arıyor. Büyük ilgi olmayan, fakat devlet için önem taşıyan sözüm ona koruma altında meslekler için de para ayrılacak. Prof. Denkov örnek olarak öğretmen mesleğini verdi. ve 'Önümüzdeki 10 yıl içinde öğretmenlerin yaklaşık %50'si emeklilik yaşına gelecek. Devlet daha şimdiden bu sorunu çözmek için aktif olmalıdır' dedi. Koruma altında olan bazı egzotik dallar ad olacak, mesela Arapça , Doğu Asyalı diller.

Günümüzde devlet ve özel üniversitelerde 240 bin öğrenci eğitim görüyor. 1990 yılına kıyasla sayı üç kat arttı. İyi haber de var, yüksek eğitimliler arasında işsizlik en az - yaklaşık %4,5.Kötü haber de var, yüksek eğitimlilerin yarısı fakat yüksek tahsil gerektirmeyen işlerde çalışmaktadırlar.

Türkçesi: M. Baharova