Rusya Cumhurbaşkanı Vladimir Putin“Güney Akım” projesinin eski şemasındaki haline geri dönüş olmayacağını açıkladı. Macaristan Başbakanı Viktor Orban ile ortak basın toplantısında konuşan Putin, yine de bazı imalarda bulundu. Rus devlet başkanı, AB tarafından destek alırsa, Bulgaristan’a deniz altından bir yeni doğalgaz borusu yönlendirebileceğini vurguladı.  

Bu epey karışık ve pek ayan olmayan açıklama, Bulgaristan’a umut vermeye yetti. Sofya, Avrupa’da Rus gazının dağıtım merkezi olmayı amaçlıyor. Başbakan Boyko Borisov bu açıklamalrda sonra oldukça tedbirli konuştu.  

“Güney akım” projesinin fiyaskosundan sonra, Bulgaristan komşu Balkan ülkelere ve Romanya, Yunanistan, Macaristan, Hırvatistan, Slovenya gibi ülkelere doğalgaz tedariğinde bölgesel tranzit merkez olmayı hedefliyor. Eğer böyle bir tedarik ve dağıtım deposu kurulursa, aslında kime ne verecek Bulgaristan? Sofya’da iktidar iyimser, uzmanlar ihtiyatlı, Brüksel ise diplomatik tarzda başka problemleri öne sürüyor ve konuyu çevreliyor. Yeni Bulgar gaz planı taraftarları ne düşünüyor? İlk olarak onlara göre, yılda 64 milyar metre küp doğalgaz tedariğinin yapılmasını planlayan“Güney akım” projesi tamamen maziye gömülmedi, diyor onlar. Bulgar gaz dağıtım deposu oradan hammadeyle donatılabilir. Vladimir Putin’in Budapeite açıklaması , Bulgaristan’da bu fikri öne sürenlere yeni bir soluk ve umut veriyor. 

Boyko Borisov’un ikinci kabinesinin yeni doğalgaz projesine uygun olarak , ülkenin jeo stratejik konumu öne sürülüyor ve Bulgar gaz borularının Romanya, Yunanistan, Türkiye ve Sırbistan borularıyla bağlanmasını planlıyor.

Gaz konusuna olumlu bakan kesmin üçüncü bir argümanı ise, Bulgaristan’da Karadeniz kara sularında doğalgaz yataklarının bulunduğuna dair tahminlerdir. Sofya, oradan doğalgaz akmasına büyük umut bağlıyor, Eski Bakan ve şimdiki Parlamentoda Enerji Komisyonu Başkanı Delyan Dobrev Londra’da bu konuyu dünyanın en büyük petrol ve gaz arama şirketleri temsilcileriyle görüştü. Bunlar Norveç Statoil, İngiliz British Petroleum ve Hollanda Shell şirketleri temsilcileri. Resmi açıklamalara göre, bütün bu kurumlar Bulgar Karadeniz kıyısında gaz ve petrol arama işlemine büyük ilgi gösterdi. 

Bulgaristan’ın bölgesel doğalgaz tedarikçisi tranzit merkeze dönüştürme taraftarları projenin finansmanı konusunda da hazır. Önemli yatırım için kaynakların AB’den geleceğini, “Junker” planına da başvurma şansı olduğunu öne sürüyorlar. 

Bu fikri eleştiren kesim ise,“Güney akım” projesinin resmen durdurulduğuna dair tebligat gelmemesine rağmen,“Türk akımı” projesinin ilerlediği, çalışmaların yoğunlaştığını hatırlatıyor. Bu proje devam ederse Orta ve Doğu Avrupa gaz deposunun büyük ihtimalle Yunanistan’da kurulacağını iddia eden muhalifler, Atina’nın benzeri alternatiften memnuniyetini gizlemediğini vurguladılar. 

Komşu ülkelerle gaz bağlantıları seçeneğine de sıcak bakmayan kesim, oradan geçen doğalgazın büyük ihtimalle rekabet gücüne uygun olmayacak. Bulgaristan’ın teoride olası gaz ve petrol yatakları ise, meçhul sene sonra işleme alınabilir. 

Çeviri:Sevda Dükkancı