Cuma günü kabul edilen emeklilik reformu öngörülen sürede yürürlüğe girmeyecek. Pazar günü Başbakan Boyko Borisov ile görüşen Reformcu Blok eşbaşkanı Radan Kınev bu koşulu öne sürdü. Aksi taktirde hükümet ortaklığının tehlikeye gireceğini, dolayısıyla kabinenin ömrünün de sorun yaratacağı belirtildi. Bir hata önce onaylanan emeklilik reformuna karşı baskı her yerden devam etti. Emeklilik reformuna yeni noktalar ve yeni modeller getiren değişiklikler ağır eleştirilere maruz kaldı.

Pazar görüşmesi sonrasında sendikalarla varılan uzlaşıya göre, tüm partiler bu emeklilik yasasına karşı çıktı, sadece muhalefetteki HÖH değişiklikleri onayladı. Sendikalar, mesleki gruplar, iş sektörü, sıradan vatandaşlar da buna karşı çıktı ve sokaklara yayıldı. İktidarın sunduğu değişiklikler karşıtı çıktı tüm kesimler. İkinci zorunlu emeklilik için özel ve devlet fonları arasında seçim hakkı mevzusu tepkiye yol açtı. Şimdiye kadar “emeklilik için ikinci alternatif” sistemi tamamen özel fonlardan karşılanıyordu.

Ek sigortaların kaynakları 4 milyar euroya ulaşıyordu. Bu yeni karara karşı çıkanlar, emeklilik sisteminin devlet tarafından devletleştirilmesi denemesini sezdi. Devlet tekeline karşı çıkacak rekabet gücü kalmayan özel sektörün öldürülmesini amaçlayan bir reform girişiminden endişe ediliyor. Siyasi analizatörler, bakanlar, hatta Cumhurbaşkanı Plevneliev bile, değişikliklerin iyi düşünülmediğini, acelecei davranıldığını, sonuçların meçhul olacağını ve emeklilik sistemindeki yeni reformların toplumda “patlayıcı etki” yaratacağı kaygılarını dile getirdiler. Bu yeni düzenlemeler, ileride emekli olacak vatandaşların çıkarlarını gözlemediği görüşü hakim. Şimdi de en yüksek emekli maaşı 450 euro. Emekliler şimdi de mutlu değil. Yeni reformlar ülkede devamlı açıkta olan emeklilik sistemini daha büyük bir sarsıntıya bırakıyor.

Kağıt üzerinde kabul edilen ve parlamentoda “nihai onaydan” geçen emeklilik sistemi değişikliklerine karşı gelen en büyük düşmanlar GERB’in ortakları sağ Reformcu Blok oldu. Hükümeti destekleyen milliyetçiler ve sol merkeziyetçi ABV de yeni düzenlemeleri istemiyor. Sol BSP ise, yen, düzenlemeleri Anayasaya karşı oldukları gerekçesiyle Anayasa Mahkemesine başvuracağı tehditini iletti. Muhalefette Lütvi Mestan başkanlığındaki Hak ve Özgürlükler Hareketi yasayı destekledi. Bütün bu olaylar ciddi bir kriz ve yönetim ortakları arasında büyük bir sarsıntıya yol açtı. Zaten hassas olan hükümet çoğunluğu tehlikeye girdi.

Başbakan Boyko Borisov, hükümet ve meclis krizi olasılığı karşısında, olaylarda büyük tehlike sezdi, son zamanlarda tavizkar ve devamlı diyalog yanlısı göstermelik bir ifadeyle, koalisyon uzlaşıya varma pahasına, reformları şimdilik askıya aldı. Reformcu Blok ittifağına göre, Ocak ayı sonuna kadar kararlar durdurulmalı. O zamana kadar resmi uygulamalı yasa değişikliğinin yayınlanması bekleniyor. Müzakereler devam edecek. Reformcu Blok eşbaşkanı Radan Kınev “Direkt politik diyalog yoluyla emeklilik sisteminin geleceğine dair kararları netleştireceğiz. HÖH’ün politik idare ve mali sektöre etki göstermesine izin vermeyeceğiz” dedi.

Çeviri: Sevda Dükkancı