Onlar yaratmayı, tasarım yapmayı ve şehir alanlarını hareketlendirmeyi seviyorlar, meydan okumayı, tepki çekmeyi, gönüllü olarak çalışmayı ve kendilerini hayırlı işler yapma güdüsüne kaptırmayı seviyorlarlar. Genç mimarlardan ve yaratıcılardan oluşan bu küçük grubu iyi fikirler ve şehir ortamını daha yaşanası kılmak isteği birleştiriyor. Bundan sadece beş yıl kurulan “Transformatori” (Dönüştürücüler) derneği, toplumda artık iyi tanınıyor. Dernek, başkentin bazı merkez sokaklarında eski ve kötü görünümlü elektrik tablolarına resimlerin yapılması inisyatifi ile büyük polülarite kazandı. Ekipte yer alan mimar Gergana Tileva o inisyatifi hatırlarken şunları paylaştı: “İlk başta insanlar çok şüpheciydiler. Negatif tepkiler çoğunluktaydı. Kendini kuşkuculuğa kaptırmak ve herşeyden elini kolunu çekmesi, çok kolaydır. Fakat şu anda bu başkentlilerin gözde sanat projelerinden biridir”.

Gergana Tileva, “Mükemmel şehir ortamı hangisidir” sorusu üzerine şöyle konuştu: “Bence Sofya için mükemmel şehir ortamı, Paris ile Londra arasında olan bir şeydir. Askında bu kökten farklı iki modeldir. Paris, kart postal gibidir. Paris’te çok sayıda yeni ve enteresan şey oluyor, fakat kültürel mirası korumaya çalışan muhafazakar politikanın kısıtlayıcı etkisi hissediliyor. Londra ise çok dinamik bir kenttir. Londra’da mimari, imar ve sanat alanında modern gelişmeler yaşanıyor. Yani Paris geçmişe dönükken, Londra’nın yüzü geleceğe bakıyor. Sofya’nın kart viziti olan tarih ve kültür mirası ile tam dengeyi bulmamız gerekiyor ve aynı zamanda kent ortamının dinamik gelişmesine gerekli önkoşulları da sağlamamız, gençlere yaratıcı olma imkanını vermemiz gerekir. Bizim yapmaya çalıştığımız şey de budur aslında” diyor mimar Gergana Tileva.

Son yılda ‘Transformatori’ ‘Dönüştürücüler’, yakın geçmişten tartışmalı ilişkilendirmeler ile yüklü anıtlara yeni hayat kazandırarak, başkentlilere iki yaratıcı göz kırpma sundu. Biri Sofya yakınlarında ‘Kambanite’ anıtı ile ilgiliydi. Burada sosyalizm döneminde , Jivkov’un kızı Lüdmila Jivkova’nın organize ettiği ‘Barış bayrağı’ uluslararası çocuk asamblesi düzenleniyordu. Sanatçılar toplumun dikkatini unutulan anıta yöneltmek için orada müzik denemesi ve çocuklar için çok sayıda atölyeler düzenledi. Bir başka göz kırpa da Ulusal Kültür sarayı önündeki ve geleceği hakkında toplumsal uzlaşmaya hala varılmayan ‘1300 yıl Bulgaristan’ anıtına yönelikti. ‘Revizyon’ adındaki girişimleri Sofya belediyesinin ‘kültür’ programının desteği ile gerçekleşti. ‘Elektrick.Me’ den dostlarıyla ortaklaşa çalıştılar. Birkaç saat içinde tartışılan anıt geniş çevreler önünde canlandı ve yüzeyinde özel yaratılan video kliplerin projeksiyonu gerçekleşti.

‘Transformatori’ grubundan Aleksandır şunları ekliyor: ‘Bize göre, yakın geçmişimizden kalan miraslardan bahsederken, mizah duygusu ve hayal gücü eksikliği var. Bazen konular çok radikal bir şekilde sunuluyor, şehir ortamına çok ağır hükümler veriliyor, aynı zamanda yeni neslin, söz konusu sahaları, oluşturma konusunu ve taşıdığı mesajları pek tanımadan, iyi ya da kötü sahip çıkıyor. Bize göre bir şehir tarihsiz var olamaz.Her bir zamanın izleri olmalı ve sokak veya ileri teknoloji animasyonu gibi sanatın çağdaş usulüyle yapılan bir şaka, söz konusu sahaların benimsenmesine yeni imkanlar sağlayabilir.