AB’nin yeni üye ülkelerinin durumunu analize etmesinde başlıca bir yöntem “yaklaşma endeksi” göstergesini ölçmektir. Bu gösterge, yeni üyelerin Orta ve Doğu Avrupa standartlarına kısasla erişim kapasitesini belirliyor. Endeks dört noktada yaklaşma göstergesini ölçüyor. Bunlar ekonomi, hayat standartı, yönetim ve demokrasi endeksidir.

“Ne yazık ki Bulgaristan en son sıralarda bulunuyor. Tek teselli son yılda ülkenin Romanya’nın biraz önüne geçmiş olması. Aslında bu da, Bulgaristan’ın iyileleşmesinden kaynaklanmıyor, Kuzey komşumuz Romanya’da durumun kötüleşmesinden kaynaklanıyor” dedi Açık Toplum Enstütüsü ekonomi uzmanı Georgi Angelov.Bulgaristan’dan farklı olarak Vişegrad dörtlüsü- Polonya, Çekya, Macaristan ve Slovakya ve Baltık ülkeleri ekonomi endekslerinde de, yönetim ve demokraside de, hayat standartı alanında da diğer üye ülkelerin kriterlerine erişiyor.

“Bulgaristan klasman olarak uzun zamandır hep aynı yerden- sondan önceki yerde. Ekonomi endeksi %39, fakat hayat kalitesi ve yaşam standartı açısından AB’nin eski üyelerinin kriterlerinin %29’unu kapatıyoruz. Bulgaristan hiç bir göstergede parlak durumda değil”.

Georgi Angelov, Çekya’nın artık Portekiz’den daha zengin olduğunu, Slovakya’nın ise Yunanistan’ı solladığını belirtti. Yunanistan ve Portekiz’in krizden en çok etkilendiğini kaydeden Angelov, başka Doğu Avrupa ülkelerinin de onları geçeceğini söyledi.

“Doğu Avrupa’da bazı ülkelerde uzunvadeli reformlar ve azimle son yirmi yılda Batı Avrupa’nın ekonomi ve yaşam standartlarına erişenler oldu. Gelirler açısından da Batı Avrupa’nın güçlü ülkeleriyle yarışanlar oldu. Çekya bu yönde çok olumlu gelişti. Reform yanlısı hükümetler gelse, ekonomiyi de geliştiren adımalr atar. İstikrarlı ve gelişen ekonomi, iş yerleri sağlıyori gelirleri arttırıyor, iyi bir hayat standartı fırsatları veriyor”.

Angelov açısından Bulgaristan’ın en büyük sorunu idari ve yargı kurumlarında çalışmaların iyileştirilmesi ve iş ikliminin olumlu hale getirilmesidir. Bulgaristan’da yeni iş başlatmak gittikçe zorlaşıyor, eğitim düzeyi düşük, hayat standartı ve gelirler de çok geride kalıyor.

KTB (Korporativ Ticaret Bankası) Banka krizi iş sektörü ve yatırımları nasıl etkileyecek?

“KTB’de hangi kurum, şirket ve şahısların hesapları var konusunda çok az bilgimiz var. Bu problemin çözümü ertelendikçe, olumsuz etkiler de belirginleşecek. Portekiz’de benzeri bir sorun yaşansa da, parlamento acil bir çözüm buldu. Bulgaristan meclisi ise, karar tasarısını redetti, sonra da zaten meclis feshedildi. Bu güvensizlik ortamını yaygınlaştırıyor ve problem büyüyor. Ekonomideki sorunlar artacak. Bu yıl mevcut düşük ekonomik büyüme ortamında finansman erişimleri de zorlaşacak. Devlet bütçesi ve hayat standartı daha büyük sorunlara girecek”.

Yabancı yatırımcılar artık daha temkinli. Ülkedeki politik istikrarsızlık ekonomiyi darboğaza sürüklüyor. İş yatırımları açısından bu güvensizlik Bulgar ekonomisine uzunvadeli problemler oluşturuyor.

Türkçesi: Sevda Dükkancı