Emlak piyasasında son gelişmeler ne? Albena tatil beldesinde bulunan bir şato 3,5 milyon avrodan satılırken dünyaca ünlü Fransız sinema oyuncusu Catherine Deneuve'nin Paris'e yakın şatosu 4 milyan avrodan satışta... Bu habere ne dersiniz? Bir diğerini de verelim... Başkent Sofya'nın merkezinde yer alan bir ev, 9,5 milyon avro gibi rekor fiyat üzerinden satılık iken moda ikonu Nicole Richie'nin Los Angelis'te bulunan lüks emlağı, ancak 1,5 milyon avrodan alıcı bekliyor. Hayret veren haberler bununla bitmiyor - eski devlet başkanı Todor Jivkov'un Ruse'de bulunan rezidansı, 200 bin avro gibi cüzi bir fiyat üzerinden alıcı bulamazken en pahalı daire, her ne kadar tuvaleti altın kaplamalı olsa da, Sofya'nın üniversiteliler şehrinde yer alıyor... Bakalım emlak piyasasındaki durum neden bu kadar karışık görünüyor?

Piyasadaki hareketlenme, bir yandan Bulgaristan'ın iş mülklerine yatırım yapan yabancı yatırımcıların haritasına dönmesinden, diğer yandan ise ülkede her 4 vatandaştan birinin yatırım amacı ile emlak edinmesinden kaynaklanıyor. 1,5 yıldır düşüş seyri izleyen daire fiyatları tekrar artışa geçti. Yaşlı vatandaşlar, miras kalan tarlalarını elden çıkarıp aldıkları para ile küçük konutlar ediniyorlar, ardındansa bu daireleri kiraya veriyorlar.

Gayri menkul piyasasında Bulgar şirketleri çoğunluktayken son dönemde yabancı alıcılardan da ilgi var. Batı ve Orta Avrupa'da yatırım getirisi düşerken risk göze almaktan kaçınmayan oyuncular gözlerini doğuya çeviriyorlar. Çünkü bizde iş mülkleri piyasasında getiri oranı yüzde 9-10'u bulurken Polonya ve Çek Cumhuriyetinde kar marjı bu oranın 2 kat altındadır.

Konut piyasasına gelince ise burada da canlanma belirtileri izleniyor. Emlakçılar, Sofya'nın göbeğinde yer alan gayri menkullere büyük talep olduğunu öne sürüyorlar. Alıcılar arasında yürütülen rekabet sonucu satıcı istediği fiyatın 7-10 bin avro üzerinde para alıyor! Anlaşılan varlıklı Bulgarlar kriz zamanında pahalı mülklere yatırım yapılması gerektiği kuralını biliyolar. Aynı kuralı orta sınıf da biliyor olmalı, çünkü yıl başından bu yana yapılan mülk alımlarının yüzde 30'luk bölümünü, 100 bin avroyu aşan alımlar oluşturuyor.

Kaliteli binalarda dairler, sık sık inşaat işleri bitmeden satılıyor. Kutu gibi evlerin zamanı da geçti. Alıcıların tercihi, yüksek tavanlı, genişçe evlerden yanadır artık.

Bu arada Bulgaristan çoktandır emlak mülkiyeti itibari ile AB içinde lider durumundadır, çünkü ülke vatandaşlarının yüzde 90'lık bölümü kendi evlerinde yaşıyorlar.

Çeviri  : Tanya Blagova