Pashkët e vitit 2020 mbetën në histori për dy arsye. E para ishte gjendja e jashtëzakonshme, për shkak të Covid-19 që po shpërthente atëherë dhe që na imponoi një sërë kufizimesh, pasojat e të cilave ende po i përballojmë. E dyta, për fat të keq, është përsëri pasojë e gjendjes së jashtëzakonshme. Por ajo vazhdon edhe sot, madje pa shpresë për përfundimin e saj të afërt. Bëhet fjalë për luftën në rrugë, e cila, në 19 prillin e tmerrshëm të vitit sfidues 2020, i mori jetën një gazetari bullgar. Milen Cvetkov ishte nga ato personalitete të forta që nuk bënin kompromis kur bëhej fjalë për mbrojtjen e lirisë së fjalës dhe denoncimin e padrejtësive shoqërore e politike. Ai nuk lejonte që pyetjet e rëndësishme të heshteshin për shkak të presionit të qarqeve me ndikim dhe këmbëngulte që të thuhej e vërteta, edhe nëse kjo nënkuptonte përballje me interesa të fuqishme. Pikërisht ky qëndrim i tij pa kompromis – në emër të gazetarisë objektive dhe të pavarur – e shndërroi atë në simbol të luftës kundër abuzimeve sistematike nga të fuqishmit e ditës. Dyshimet nëse vdekja e tij ishte një përpjekje për vrasje apo një aksident i zakonshëm i fatkeq vazhdojnë të mbeten.

Regjisori Veselin Dimanov dhe redaktori Dimitër Stafidov, me mbështetjen e fëmijëve të Milenit – Kalina dhe Bojan, filluan punën për skenarin e filmit “Milen”, i cili e paraqet gazetarin e dashur pa maskë – ashtu siç ishte gjatë gjithë jetës së tij. Filmi bazohet në mbi 40 intervista, qindra orë arkiv televiziv dhe arkivin personal të gazetarit. Premiera u mbajt më 20 shkurt në Pallatin Kombëtar të Kulturës (NDK).

“Mbi 40 intervista, secila prej tyre nga 1 deri në 3 orë, kryesisht me kolegë të Milenit. Filmi përfaqëson 90% rrëfim për karrierën e tij në të gjitha shfaqjet dhe ngjyrat e saj dhe 10% jetë personale, përmes syve të fëmijëve të tij, sepse ata vetë duan të tregojmë çfarë gazetari ishte Mileni” – shpjegon Dimitër Stafidov.

Ndër kolegët që flisnin për punën dhe miqësinë e tyre me Milen Cvetkov, spikasnin emrat e gazetarëve Llora Krumova, Georgi Millkov, Kamen Vodeniçarov dhe të tjerë.

Dimitër pranoi se të prekësh në këtë mënyrë botën e Milenit dhe të bësh film për të është një nder i jashtëzakonshëm, pasi prindërit e tij kanë qenë shikues të të gjitha emisioneve të Milenit ndër vite, gjë që e ka lejuar ta dëgjojë zërin e tij çdo ditë nga ekrani.

Filmi për Milen Cvetkov nuk është i pari i realizuar nga tandemi profesional Dimanov – Stafidov. Në vitin 2022, në ekran u shfaq filmi “Morali është e mira”, i dedikuar një tjetër personaliteti emblematik të skenës sonë shoqërore-politike – juristit Kristijan Takov, i cili ndërroi jetë nga kanceri në vitin 2017. Megjithëse kanë fat të ndryshëm, ka diçka që i bashkon këta dy bullgarë:

“Tranzicioni që nuk ndodhi dhe mbeti në kujtesën e bullgarëve si diçka që është e keqe, nuk ka ndodhur dhe, sigurisht, dikush ka përfituar prej tij. Këto janë personalitete që i qëndruan përballë ndryshimeve të këtij tranzicioni dhe për ta ia vlen të tregohet” – është i bindur Veselin Dimanov.

Morali në Bullgari po përballet me gjyqe çnjerëzore, tha avokati Kristijan Takov gjatë jetës së tij, i cili u shndërrua në simbol të përpjekjes së një të tërë brezi bullgarësh për një shoqëri më të drejtë. Ndoshta kjo është një nga arsyet për suksesin e jashtëzakonshëm që filmi pati edhe mes komuniteteve bullgare jashtë vendit:

“Unë u përpoqa që gjithçka në film të ishte perfekte, por nuk mendoja se një sukses i tillë, si ai që pati jashtë vendit, ishte i mundur për një film të këtij lloji. Ai është specifik, nuk është i destinuar për publik të gjerë, megjithëse u përpoqëm ta paraqesim në një gjuhë të kuptueshme. Sipas mendimit tim, nevoja e njerëzve për të besuar në diçka me vlerë është ajo që tërheq vëmendjen e publikut si ndaj filmit të mëparshëm, ashtu edhe, shpresojmë, ndaj filmit të tanishëm. Njerëzit thjesht kanë nevojë për diçka që t’u tregojë drejtimin e duhur” – thotë Stafidov.

Të dy shpresojnë se, njësoj si “Morali është e mira”, edhe filmi i tyre “Milen” do të përfshihet në përzgjedhjen e kanaleve televizive ndërkombëtare për filma.

Fotografi: BGNES, Tanja Millusheva (Horizont), afflatus.bg, Facebook /MILEN - Dokumentar

Përgatiti në shqip dhe publikoi: Sindi Nikollofski