Kur flitet për marrëdhëniet dypalëshe bullgaro-greke, duhet pasur parasysh një kornizë, e krijuar me fillimin e mijëvjeçarit të ri dhe me pranimin e Bullgarisë në NATO dhe BE në vitin 2004 dhe 2007. Kjo i përfshiu marrëdhëniet bullgaro-greke në politikën panevropiane, thotë Prof. Jura Konstantinova nga Instituti i Studimeve Ballkanike të Akademisë Bullgare të Shkencave.

“Padyshim, ngjarja më e rëndësishme në vitin 2024 nga pikëpamja gjeopolitike është vënia në funksion e terminalit të gazit në Aleksandropolis. Ai duhet të sjellë dhe të kalojë gaz përmes Bullgarisë, i cili më pas do të shpërndahet përmes Rumanisë në Hungari dhe Sllovaki - nga njëra anë, dhe në Ukrainë dhe Moldavi - nga ana tjetër. Nuk ka dyshim se nga pikëpamja e rëndësisë gjeopolitike dhe strategjike, ky projekt është më i rëndësishmi. Nuk është rastësi që u rifillua shpejt dhe me sukses në vitin 2022 pas pushtimit rus të Ukrainës, kur papritmas shumë shpejtë bëmë lidhjen me Greqinë, gjë që mundëson transportimin e këtij gazi. Këtë vit filloi ndërtimi i këtij gazsjellësi vertikal përmes Bullgarisë, i cili duhet të përfundojë në vitin 2025”, shton studiuesi.

Nga këndvështrimi i qytetarëve bullgarë dhe grekë, sigurisht ngjarja më e rëndësishme për vitin 2024 është rënia e kufirit tokësor bullgaro-grek, mendon prof. Konstantinova dhe kujton se edhe përpara se Austria dhe Holanda të jepnin pëlqimin zyrtar për heqjen e kufirit tokësor, shërbimet kufitare bullgare dhe greke i kishin specifikuar tashmë të gjitha detajet se si do të ndodhte kjo.

"Meqenëse jemi duke u kthyer pas në kohë dhe duke bërë lidhje me historinë, më lejoni të dërgoj një urim për marrëdhëniet bullgaro-greke për vitet e ardhshme. Nuk ka dyshim se për vitin e kaluar 2024 ato ishin shumë të suksesshme. Por këto dy arritje të marrëdhënieve bullgaro-greke janë rezultati i situatës ndërkombëtare. Ne e dimë se kjo situatë është e ndryshueshme. Që të mos ketë ndryshim në marrëdhëniet bullgaro-greke, uroj faktorët përgjegjës nga ana bullgare dhe greke, të bëjnë të mundur shkatërrimin e plotë të stereotipeve të mbetura negative në vitet e ardhshme dhe të arrijnë realisht fqinjësinë e mirë të përhershme dhe përfundimtare bullgaro-greke”, uron Prof. Konstantinova.

Kufiri bullgaro-rumun zhduket. Më shumë se kurrë e ardhmja e marrëdhënieve dypalëshe tani varet nga qytetarët e të dy vendeve, mendon gazetari Vlladimir Mitev nga redaksia rumune e Radio Bullgarisë.

“Gjëja më e mirë që ka ndodhur në marrëdhëniet bullgaro-rumune këtë vit, do të ketë efekt pas Vitit të Ri. Ky është vendimi i 12 dhjetorit 2024 i Këshillit të BE-së për anëtarësimin e plotë të dy vendeve. Vendimi përfshin Evropën Juglindore si një rajon që i përket në të njëjtën mënyrë, si të gjithë anëtarët e tjerë, zonës së lëvizjes së lirë të njerëzve dhe mallrave në BE. Kjo do të thotë që shoferët e kamionëve nuk do të presin me orë të tëra në kufij pa pasur nevojë, duke humbur para dhe duke ndotur mjedisin. Përveç kësaj, të dy vendet nuk do të diskriminohen për shkak të statusit të tyre të mëparshëm të ndryshëm në Shengen, në momentin që investitorët e huaj kërkojnë një vendndodhje për uzinat e tyre në rajon”, thekson eksperti për Rumaninë.

“Ndërkohë që vazhdon kriza politike në nivelin qendror në Sofje, e lidhur me pamundësinë e formimit të një qeverie të qëndrueshme, ndërsa sistemi politik rumun është gjithashtu në një moment të vështirë pas anulimit të zgjedhjeve presidenciale, qytetarët e të dy vendeve janë më shumë se kurrë çelësi i ndryshimit në marrëdhëniet rajonale. Rënia e kontrolleve kufitare mund të ofrojë një valë energjie dhe duhet të përdoret për të larguar vetë vendet, nga pozicioni i tyre si periferi e BE-së. Ndërsa urat me fqinjët tanë në BE - përsëri fizike, por edhe virtuale, mund t'u japin njerëzve në vendin tonë ndjenjën se, pavarësisht se jemi në cepin juglindor të BE-së, ne kemi përvojën e duhur dhe ndjekim logjikën e vendeve dhe njerëzve nga brendësia e BE-së”, thotë gazetari.

Foto: BTA, balkanstudies.bg, bulgartransgaz.bg, smolyaninfo.com, friendshipbridge.eu, arkiva

Përgatiti në shqip dhe publikoi: Kostandina Bello