Pak ditë më parë u bë e ditur se trëndafili dhe vajrat e tjerë esencialë do të klasifikohen nga KE jo si produkte natyrale, por si produkte kimike që mund të jenë potencialisht toksike. Bullgaria është prodhuesi kryesor në botë i vajit të trëndafilit dhe livandës, produkte me aplikim të gjerë në industri - bullgare dhe globale.

Pas një sërë publikimesh dhe komentesh mediatike në hapësirën publike, ka dalë edhe qëndrimi zyrtar i Komisionit Evropian. Aty thuhet se vajrat esencialë janë përcaktuar tashmë si kimikate dhe si të tillë janë të rregulluar nga legjislacioni evropian dhe se ato nuk do të ndalohen. Për më tepër, rregullat e rishikuara do të ndihmojnë në identifikimin më të mirë të vetive të rrezikshme të substancave kimike dhe për të menaxhuar më mirë rreziqet shoqëruese, aty ku është e nevojshme.“

A mund të jetë “toksik” vaji i trëndafilit bullgar?

Vaji bullgar i trëndafilit është një produkt natyral kompleks që nuk mund të merret në mënyrë sintetike. Ka veprimtari të pasur farmakologjike, të dëshmuar nga shkencëtarë bullgarë dhe të huaj, mësojmë nga Profesoresha e asociuar Ganka Baeva, drejtoreshë e Institutit të trëndafilit dhekulturave të vajrave esenciale në qytetin Kazanlak. Në një intervistë me Bozhidar Alexandrov nga programi "Hristo Botev" i BNR, ajo shpjegon se cilat janë karakteristikat e vajit të trëndafilit të prodhuar në Bullgari:

“Përftohet nëpërmejt distilit me avull uji. Kjo është një metodë e krijuar qindra vjet më parë që është plotësisht ekologjike dhe e sigurt për shëndetin e njeriut dhe mjedisin. Prodhimi i vajit eterik nuk mund të barazohet me atë të substancave kimike. Deri më tani, të paktën në institut, nuk kemi dijeni për ndonjë gjë të dëmshme për njerëzit në përbërësit e vajit të trëndafilit. Bëjmë kremra, parfume dhe nuk kemi marrë asnjë ankesë. Klasifikimi i vajit të trëndafilit dhe të gjithë vajrave të tjerë esencialë jo si një produkt natyral, por si një produkt kimik do të reflektojë menjëherë si në industrinë e parfumerisë ashtu edhe në atë farmaceutike. Do të vendosen kufizime dhe kërkesa, të cilat do të çojnë në një rritje të çmimit të kostos dhe për rrjedhojë në vështirësi në realizimin e tregut. Kjo do të ketë pasoja negative, si për njerëzit ashtu edhe për industrinë. "

Pak ditë më parë eurodeputetja bullgare Atixhe Alieva-Veli sqaroi se sipas propozimit të pritshëm të KE-së, vajrat esencialë, në vend që të konsiderohen si substanca, si më parë, do të klasifikohen si ...përzierje.

A është vaji i trëndafilit një përzierje?

Mendoj se nuk mund të jetë përzierje - thotë prof. Baeva. Është një produkt natyral kompleks që përmban rreth 300 përbërës, por nuk mund të themi me detaje se cilët janë ata. Ne besojmë se nuk është e dëmshme për njerëzit dhe industrinë”.

Ndryshimet e përgatitura në legjislacionin europian ishin rasti që BNR t'i drejtohej Todor Xhikovit, zëvendësministër i Bujqësisë, për një koment:

“Në praktikë do të shprehim mendimin për atë që duan të ndryshojnë në rregulloren e etiketimit. Ne duam që ai të zbatohet vetëm për vajrat me prejardhje kimike. Ndërsa ato natyrale, të përdorura për mijëra vjet në mjekësi dhe në aromaterapi, dhe si qetësues, janë absolutisht të padëmshëm. Madje, aktualisht ka rregullore të BE-së që disa prej tyre i përcaktojnë si aditivë ushqimorë, ndaj vetë rregulloret do të jenë në “luftë” me njëra-tjetrën në nivel europian, nënvizon zëvendësministri Xhikov.

Më shumë informacione:

• Prodhimi organik duke përdorur teknologji inovative bëhet çelësi i suksesit i një kompanie bujqësore vendase
  

• Pandemia kërcënon dhe prodhimin e trëndafilave në Bullgari  

• Para me erë trëndafili

• Lugina me aromë trëndafili, livande dhe... një histori shumëvjeçare

Autore: Veneta Nikollova bazuar në materialin e Bozhidar Aleksandrov nga programi "Hristo Botev" i BNR-së.

Përgatiti në shqip: Kostandina Bello

Foto: EPA/BGNES-arkiv