Para pak ditësh primabalerina e Operës dhe Baletit të Sofjes, Marta Petkova, festoi ditëlindjen e saj të 37-të me dy role të reja – në jetë dhe në art. Nga tetori i vitit 2022, ylli pranoi postin e drejtoreshës artistike të Baletit të Operës së Sofjes - një vendim që alarmoi fansat e saj besnikë. A nuk vendosi Marta, në kulmin e karrierës së saj, të hiqte dorë nga kërcimi për të pranuar këtë post, pyesin adhuruesit e baletit. Marta Petkova nxitoi t'i qetësonte: "Vazhdoj të kërcej!". Disa muaj më vonë ajo shtoi:
“U futa në këtë sipërmarrje timen mjaft befas, pothuajse pa asnjë përgatitje, po mësoj tani, nuk kam pasur një plan-projekt me premiera të planifikuara. Gjërat ndodhin me hapa të shpejtë”.
Si drejtoreshë, Marta Petkova dëshiron të aplikojë traditën e Operës së Madhe Franceze, ku prezantohen solemnisht primabalerinat e reja.
“Për mua është shumë bukur që ky prezantim të bëhet një ngjarje që ndahet me publikun dhe me artistët – një lloj befasie”, shpjegon drejtoresha e Baletit të Operës së Sofjes.
Tani për tani, roli i ri i administratorit nuk ndikon në karrierën artistike të Marta Petkovës. Madje tani ajo shfaqet si Anna Karenina në baletin me të njëjtin emër të koreografit kroat me famë botërore Leo Mujić.
Marta Petkova renditet ndër balerinat më të mëdha bullgare të të gjitha kohërave, por fillimi i saj në artin e baletit është kurioz.
Si fëmijë, ajo u refuzua nga pedagogët e rreptë – ndjekës të shkollës së baletit rus. Megjithë aftësitë e saj koreografike dhe muzikore, Marta 9-vjeçare nuk u miratua nga komisioni i pranimit në Shkollën Kombëtare të Artit Koreografik, jo një, por dy herë!
"U paraqita pa asnjë përgatitje. Kalova në raundin e tretë dhe dështova në "improvizim", thotë ajo. - Nuk jam e sigurt nëse doja të bëhesha balerinë në atë kohë. Por u trishtova që nuk më pranuan.”
Marta shkoi në mësime baleti, u shfaq sërish dhe ... përsëri nuk e miratuan. Këtë herë arsyeja ishte mjekësore – në ekzaminimin e detyrueshëm mjekët kanë konstatuar se shpina e vogëlushes nuk është aq e fortë sa për të kërcyer.
Ndoshta Bullgaria i detyrohet lindjes (dhe jo vetëm fjalë për fjalë) të yllit të madh të baletit ndërhyrjes së babait të Martës - Petko Petkov. Duhet të kujtojmë se Petko Petkov është një muzikant i njohur bullgar pop, themelues i grupit “Tramvaji Numër 5”, në atë kohë në kulmin e famës së tij, ndërsa nëna e saj, Ani, është një balerinë profesioniste.
I zemëruar, babai shkoi të ankohet te ministri i kulturës Georgi Kostov - një mik i tij. Më pas erdhi një takim me drejtorin e shkollës së baletit. Doli që edhe pa ndërmjetësim ajo do të kishte hyrë si një nga rezervat e para. Kështu, në vitin 1995, Marta u regjistrua në Shkollën Kombëtare të Artit Koreografik – në atë kohë me emrin Shkolla Koreografike Shtetërore, në klasën e Rumjana Atanasovës.Talenti i saj u shfaq shpejt dhe në vitin 1999 ajo ishte finaliste në Garat Ndërkombëtare të Baletit në Talin-Estoni dhe në Luksemburg. Vijuan edhe çmime të tjera.
Viti 2002 ishte i mirë për balerinën e re – Marta Petkova mori çmimin e madh në festivalin ndërkombëtar "Fivisiano" /Itali/ dhe u emërua në trupën e Operës dhe Baletit të Sofjes - në atë kohë ajo ishte vetëm 16 vjeç, dhe pesë vjet më vonë u bë primabalerinë.
Për 16 vitet e ardhshme, ajo vallëzoi në mbarë botën, duke interpretuar role kryesore nga i gjithë repertori klasik.
Në vitin 2019, Marta mori çmimin e saj të dytë “Lira e Kristaltë” për kontributin e përgjithshëm në artin e baletit. I pari që mori në 2011 ishte për rolin e saj në baletin "Liqeni i Mjellmave".
“Operën dhe Baletin e Sofjes gjithmonë i kam ndier si shtëpinë dhe familjen time. Pavarësisht ftesave të shumta për të punuar në teatro të mrekullueshëm, për mua kjo është shtëpia ime dhe ndihem jashtëzakonisht e lumtur me njerëzit me të cilët punoj dhe me të gjithë ekipin e operës”, thotë primabalerina.
Por Marta nuk gëzon vetëm familjen e saj të punës. Ajo është nëna e vajzës adoleshente Bozhidara, të cilën e ka rritur vetë... me ndihmën e familjes së saj të vërtetë, sigurisht.
Për momentin ajo është e zhytur në përgatitjen e shfaqjes së Leo Mujić, pasi ka shumë detyra të reja si drejtore artistike.
"Marta punon jashtëzakonisht shumë. Mënyra se si lëvizin këmbët e saj, si duket trupi i saj, sa ekspresive është ... - koreografi kroat Leo Mujić vazhdon ta lavdërojë atë. - Përkushtimi i saj ndaj profesionit është i jashtëzakonshëm. Kjo është një balerinë e madhe. Ju, bullgarët, duhet të jeni të lumtur që kjo vajzë vendosi të qëndrojë këtu dhe nuk e them si kompliment.”
Për fat të mirë të publikut bullgar, Marta Petkova tani për tani nuk ka ndërmend të largohet nga vendi. “Më pëlqen më së shumti kërcimi në Bullgari”, thotë ajo.
Përgatiti në shqip: Vesella Mançeva
Foto: Facebook/marta.petkova,Svetosllav Nikollov, Ani Koliër, Facebook/Pallati Shtetëror i Kremlinit
Si në shumë vende të tjera nëpër botë, edhe në Shqipëri gjuha bullgare studiohet në mënyrë akademike. Lektorati jonë është pjesë e Departamentit të Gjuhëve Sllave dhe Ballkanike të Fakultetit të Gjuhëve të Huaja në Universitetin e Tiranës dhe prej disa..
Pas Çlirimit të Bullgarisë në vitin 1878, vendi ynë filloi të zhvillohet me ritme të shpejta për të kompensuar mungesën pesëshekullore nga harta historike e botës. Të rinjtë bullgarë diplomoheshin në universitete prestigjioze evropiane dhe ktheheshin..
Ndryshimet në Ligjin për Energjinë, të miratuara nga Kuvendi, shtynë fillimin e periudhës së tranzicionit të liberalizimit të tregut të energjisë elektrike për një vit tjetër – deri në 1 korrik 2025. Ndryshimet duhet të ofrojnë një mundësi graduale për..