Jugu i ftohtë i Argjentinës – kështu quhet zona gjeografike e Patagonisë, e cila shtrihet në territoret më të afërta me Polin e Jugut të Amerikës Latine. Në bregun me erë të Oqeanit Atlantik ndodhet qyteti port i Comodoro Rivadavia, i njohur që nga fillimi i shekullit të 20-të për industrinë e zhvilluar të naftës. Në atë kohë, si rrjedhoja e Depresionit të Madh, këtu u vendosën emigrantë nga e gjithë bota, përfshirë këtu dhe një koloni të shumtë nga Bullgaria.
Mes tyre është edhe gjyshi i Cenka Genovës, e cila është kryetare e shoqatës “Kirill dhe Metodij” në qytet. “Ne jemi shoqata bullgare më jugore në botë. Jetojmë në paralelen e 45-të në provincën Chubut - thotë Cenka dhe nxiton të kërkojë falje për bullgarishten e saj jo shumë të mirë. Ajo ka lindur në qytetin bullgar Trojan 66 vjet më parë. Kur ishte dy vjeçe, Cenka dhe prindërit e saj u larguan nga Bullgaria socialiste dhe u vendosën me gjyshin e saj në qytetin Comodoro Rivadavia, që ndodhet në anën tjetër të globit dhe më saktë 13.300 km larg atdheut.
Qyteti Comodoro Rivadavia është i njohur për popullsinë e tij që përbëhet kryesisht nga emigrantë nga e gjithë bota dhe pasardhësit e tyre. Komuniteti bullgar është një nga më interesantet në qytet. Shikoni videon:
Sot në zonën e qytetit port jetojnë mbi 2000 bullgarë. Këta janë pasardhës të emigrantëve bullgarë ose fëmijë nga martesa të përziera që kanë vetëdije bullgare.
Shumica e bashkatdhetarëve tanë në Comodoro Rivadavia janë të punësuar në industrinë e naftës. Por jo vetëm. Cenka, për shembull, është një mjeke në pension me 35 vjet përvojë në një spital shtetëror. Nga ajo kuptojmë se shoqata bullgare në qytet është themeluar 33 vjet më parë dhe ka rreth 80 anëtarë aktivë.
“Për shembull, në ditët e para të marsit ne festojmë gjithmonë ditën e Çlirimit të Bullgarisë /nga sundimi osman/ në sallonin e shoqatës. Festojmë gjithashtu 1 marsin duke folur për martenicat /veroret/ dhe zakonet bullgare, edhe pse këtu është vjeshtë. në atë kohë. Festa është një rast për të përmendur atdheun tonë të largët, për të nderuar heronjtë bullgarë Vasill Levski dhe Hristo Botev, për të përmendur veprën e shkrimtarit të madh bullgarë Ivan Vazovit etj. Dhe pastaj ftojmë shumë bullgarë, si dhe zyrtarë dhe figura publike nga qyteti", thotë Cenka.
Më 24 maj mblidhen edhe fëmijët e bullgarëve të parë të shpërngulur për të festuar Ditën e Kulturës Bullgare dhe Letërsisë Sllave. Ata kremtojnë së bashku edhe festat e tjera bullgare. Me entuziazëm dhe imagjinatë, gratë promovojnë kuzhinën tonë kombëtare gjatë festivaleve mujore të kuzhinës.
Muzika popullore bullgare kumbon çdo javë në Komodoro Rivadavia. Të rinj nga i gjithë qyteti mblidhen për të provuar vallet popullore bullgare. Ata i mësojnë vallet tona nga nënat dhe gjyshet e tyre, por kryesisht nga … videot në YouTube.
Me përjashtim të pak veshjeve kombëtare të dhuruara nga ambasada jonë disa kohë më parë, njerëzit në Comodoro Rivadavia i presin dhe i qepin vetë kostumet bullgare. Në grupin e këndimin “Orfeu”, si dhe në grupin instrumental të rinjtë mësojnë të luajnë në gajde dhe fyell. “Para pak kohe na sollën një gëdullka, kështu që filloi mësimi edhe në këtë instrument tonën”, thotë Cenka. Pyetjes se çfarë na bashkon dhe na dallon nga argjentinasit, ajo iu përgjigj: “Na bashkon fakti që jemi njerëz të ngrohtë, ajo që na dallon është puna e palodhur”:
“Ne bullgarët jemi mësuar të punojmë që në shtëpi, nga mami dhe babi. Të mos punosh nuk është normale për ne. Këtu në Patagoni, klima është shumë e rëndë. Megjithatë, pothuajse të gjithë ne kemi një kopsht dhe prodhojmë domate, speca, perime. Disa prej nesh madje kultivojnë shtërmen të vërtetë bullgar.”
Përgatiti në shqip: Vesella Mançeva
Foto: Shoqata “Kirill dhe Metodij” në Comodoro Rivadavia
Sipas dokumenteve osmane, afër fshatit të sotëm Bivoljane në komunën e Momçillgradit (Bullgaria Jugore) jetonin më shumë se 500 dervishë , të cilët u trajnuan në teqen Elmala Baba. Qendra fetare dikur ishte e njohur si qendra më e madhe e..
Haga, një qytet në pjesën jugore të Holandës, një qendër administrative dhe një vend ku jeton dhe vepron mbretëresha... Vështirë se dikush e lidh këtë qytet me folklorin dhe traditat bullgare. Megjithatë, është fakt se në Hagë interesimi për vallet..
Produktet e bëra prej leshi ngjallin ndjenjën e rehatisë dhe ngrohtësisë së brendshme tek vizitorët e Muzeut Etnografik Rajonal të Plovdivit. Ekspozita “Qilimat e paendur të Bullgarisë – mesazh nga lashtësia” paraqet një zanat të lashtë, që besohet..