Kohët e fundit në Bullgari flitet gjithnjë e më shumë për dy dukuri, që janë të ndërlidhur me njëra-tjetrën. E para është pozitive – pagat e të punësuarve shënojnë rritje dhe në fundin e vitit 2017 paga minimale është 10% më e lartë në krahasim me nivelin e saj një vit më parë, duke arritur 560 euro. Në shtetet e tjera evropiane kjo shumë duket është shumë e ulët dhe nuk është e rastit se Bullgaria është në vend të fundit në BE për nga shpërblimi i punës. Dukuria tjetër është më shqetësuese dhe nuk mund të shpjegohet lehtësisht. Bëhet fjalë për rritjen e numrit të nëpunësve në administratën publike, të cilët pavarësisht nga përpjekjet e kryeministrit Borisov për implementimin e qeverisjes elektronike, bëhen gjithnjë e më shumë.
Aktualisht në administratë punojnë 112 865 veta – prej 3 milionë të punësuarve në përgjithësi në tregun bullgar. Për vetëm një vit numri i tyre është shtuar me 2287 veta.
Paga mesatare e zyrtarëve shtetërorë për tërë vendin është pothuaj 600 euro për muaj – 7.4% më shumë se një vit më parë. Por duhet thënë gjithashtu se funksionet e nëpunësve të administratës janë tepër të ndryshme, detyrimet e tyre dhe shpërblimi i punës lëvizen në kufij tepër të gjerë, posaçërisht duke folur për eprorët e saj. Pagat e tyre janë pothuaj të barabarta me ato të kolegëve të tyre evropianë.
Shembuj për këtë janë rrogat e ministrave, deputetëve dhe nëpunësve të tjerë të lartë të administratës. Rroga bruto e një deputeti është 1800 euro. Ndaj kësaj shume shtohen përqindje të përcaktuara suplementare për stazh, shpërblimet për pjesëmarrje në komisione të ndryshme, për bashkëpunim dhe konsultime – d.m.th. kështu paga e një deputeti në shumicën e rasteve tejkalon 3000 euro. Ajo e presidentit është më shumë se 6000 euro, kurse ajo e Kryeministrit 3 600 euro. Duke pasur parasysh se presidenti francez merr çdo muaj 15 mijë euro, kurse një deputet evropian – mbi 12 000 euro, pagat e homologëve të tyre bullgarë nuk janë të larta. Përfitimet e tjera sociale janë automjetet e zyrës, banesat e ofruara nga shteti, shërbimi mjekësor falas në Spitalin e Qeverisë , shpenzimet e mbuluara për transport jashtë shtetit e kështu me radhë.
Por po t’i krahasojmë këto përfitime me të ardhurat e shtetasve të zakonshëm dhe kryesisht me ato të pensionistëve, del në pah një nga problemet e madha të shoqërisë sonë. Paga minimale në shtet është 260 euro, pensionistët marrin mesatarisht 165 euro. Dhe ky hendek thellohet vazhdimisht.
Bollëku i elitës bëhet akoma më irritues në sfondin e korrupsionit të përhapur kudo në nivelet e larta të pushtetit. Nuk mund flasim për përmasat e skemave korruptive, sepse gjithçka mbetet prapa skenës. Por edhe bullgarët e zakonshëm, edhe Komisioni Evropian janë të mendimit se niveli i korrupsionit tek ne është tepër i madh. Dhe nuk është e rastit se që nga viti 2007 shteti ynë është nën vëzhgim të vazhdueshëm dhe KE-ja kontrollon të gjitha masat e ndërmarra nga qeveria për luftimin e korrupsionit. Dhe duket se përparimi ynë në këtë fushë nuk është i konsiderueshëm, meqenëse ky vëzhgim vazhdon më se 10 vjet. Kritikët e Bullgarisë thonë se korrupsioni është arsyeja, për të cilën nuk na pranojnë dhe në Hapësirën Shengen.
Mund të supozohet se pagat e larta në sektorin publik parandalojnë korrupsionin, por tani për tani nuk ka prova për këtë dhe nuk ka shenja për pakësimin e rasteve të korrupsionit në administratë. Prandaj qëndrimi i qytetarëve duket logjik - ata nuk besojnë në institucionet shtetërore dhe në qeveritarët tanë.
Përgatiti në shqip: Jordanka Ivanova
Punëdhënësit po kundërshtojnë në gjykatë rritjen e pagës minimale. Asociacioni i Kapitalit Industrial në Bullgari njoftoi se paraqitën një ankesë në Gjykatën e Lartë Administrative. Rreth 430 000 njerëz në vend marrin pagën minimale. Ka dy arsye për..
Nëse kriza politike vazhdon, përfitimet e humbura do të arrijnë një prag nga i cili biznesi bullgar në mënyrë të pakthyeshme do të fillojë të humbasë aftësinë konkurruese për shkak të deficiteve në rritje në arsim, kujdesin shëndetësor,..
Ne po shkojmë drejt opsionit që të mos kemi një buxhet të miratuar shpejt për vitin 2025, tha për BNR Llëçezar Bogdanov, kryeekonomist nga Instituti për Ekonominë e Tregut. Gjatë prezantimit të opsionit alternativ të institutit për buxhetin e shtetit,..