Përfytyrimi ynë për gjuajtjen zakonisht është lidhur me vrasje, posedim të ligjshëm armësh, hobby, ose shfaqje të vjetruar burrërie. Mirëpo, për një kategori bullgarësh gjuajtja konsiderohet më tepër si një mundësi për t’i harruar problemet, madje bashkëshortet. Prandaj nuk është e rastit se fillimi i stinës së gjuajtjes çdo vit është një festë e vërtetë për mijëra meshkuj te ne. Sivjet ajo u hap më 13 gusht.
Krahas emocioneve të këndshme, adrenalinës së lartë, ikjes nga jeta e përditshme për gjahtarët bullgarë gjuetia do të thotë kujdes për natyrën dhe kafshët. Çdo vit ata investojnë mjete dhe përpjekje për t’u kujdesur për kafshët e egër, marrin pjesë në shuarjen e zjarreve, të cilat çdo vit djegin qindra dynymë pyje. Çdo pranverë ata organizojnë pyllëzim në rajone të ndryshme të vendit. Një pjesë e madhe e pyjeve për të cilat krenohemi janë vepër pikërisht e gjahtarëve bullgarë.
Sipas të dhënave të Lidhjes Kombëtare të Gjahtarëve dhe Peshkatarëve në Bullgari gjithsej 120 mijë veta kanë të drejtën e ushtrimit të gjuajtjes. Në saje të veprimtarisë së tyre ekologjike po ruhet numri i popullatave të gjahut. Madje gjatë 4-5 viteve të fundit vëzhgohet rritje e llojeve të veçanta. Sipas kryetarit të këshillit drejtues të Lidhjes së Gjahtarëve dhe Peshkatarëve “Bashkimi i Gjahtarëve dhe Peshkatarëve në Bullgari” Ivan Petkov:
“Ata lëvizin nga 4 deri në 10 për qind për llojet e ndryshme të gjahut. Është ruajtur numri i popullatës së derrit të egër, i cili është objekt kryesor i gjuajtjes, sidomos në habitatet e tij specifike. Desha të them se popullata e derrit është shumë e madhe në pjesën e mesme të malit Stara Pllanina (rreth Lloveçit, Trojanit, Sevlievos dhe Veliko Tërnovos). Numri i gjahut të egër gjithashtu është në kufijtë e tij natyror, gjë që i detyrohet Programit Kombëtar për Zhvillimin e Qëndrueshëm të depove të gjahut, program ky i cili funksionon 11 vjet në Organizatën Kombëtare. Kjo i përket thëllëzës në Bullgarinë Jugore, si dhe fazanit në Bullgarinë Veriore. Megjithë kohërat e vështira për vendin tonë, gjahtarët bëjnë çmos që ta mirëmbajnë ekuilibrin ndër llojet e ndryshme të gjahut.”
Gjahtarët bullgarë nuk marrin para nga shteti dhe nuk përdorin subvencione evropiane për këtë qëllim. Megjithatë Lidhja e Gjahtarëve Bullgarë investon në natyrën tonë afro 4 mln euro në vit. Kështu qe gjuajtja nuk është thjeshtë një shëtitje, pas së cilës të kthehesh me kafshën e radhës të vrarë, por është para se gjithash përgjegjësi për ruajtjen e natyrës dhe të popullatave. Megjithë kujdeset, gjahtarët kanë jo pak probleme. Një prej tyre është gjuetia pa leje, kundër së cilës ata luftojnë tashmë shumë vite. Në shumë rajone madje njihen njerëzit, të cilët i shkelin rregullat, por emrat e tyre mbeten sekret. Shteti ka abdikuar, kurse kontrolli i tij për lejen e ligjshme të gjahtarëve nuk është i mjaftë. Një problem tjetër është kapja e kafshëve të gjallë nga territoret e lira në kurthe dhe mbyllja e tyre në ekonomitë private, ku vriten nga pseudo-gjahtarët.
Kjo u bë shkas që vitin e kaluar mijëra gjahtarë nga tërë vendi të bllokojnë qendrën e Sofjes, me kërkesa për ndalimin e asgjësimit të natyrës. Ata janë në pritje të ndryshimeve në Ligjin për gjuetinë dhe ruajtjen e gjahut, të cilat do të miratohen nga Parlamenti gjatë muajit shtator, ndryshime të cilat më në fund do të rregullojnë të drejtën e gjuetisë. Ka domosdoshmëri për mbrojtje më të mirë të gjahut, si dhe rregulla të qarta në caktimin e kufijve të rajoneve për gjueti. Ja fjalët e Ivat Petkovit, drejtuar gjahtarëve:
“Stina e gjahut është para nesh me befasimet dhe sfidat e saj. U uroj sukses të gjithë gjahtarëve. Le të jemi të përgjegjshëm dhe të respektojmë ligjet e vendit, të mos ketë shkelje gjatë gjuajtjes. U uroj gjahtarëve bullgarë për të mbajtur në zemrat e tyre dashurinë ndaj natyrës, le të punojmë për ruajtjen e pasurisë së kafshëve, sepse ajo është trashëguar nga stërgjyshërit tanë dhe tashmë 118 vjet organizata kombëtare ndjek shembullin e tyre, duke bërë çmos për ruajtjen e kësaj pasurie.”
Përgatiti në shqip: Vesella Mançeva
Foto: BGNES dhe wikipedia.org
Uzurpimi i trashëgimisë kulturore dhe historike ka qenë dhe vazhdon të jetë një nga pasojat e shumta të pashmangshme të çdo konflikti ushtarak si në të shkuarën, ashtu edhe në ditët e sotme. Deri në përfundim të luftës në Ukrainë, është e pamundur të..
Instituti për Shkenca Kompjuterike, Inteligjencë Artificiale dhe Teknologji (INSAIT) pranë Universitetit të Sofjes “Shën Kliment Ohridski" vuri në dispozicion për përdorim falas Chat aplikacionin BgGPT me inteligjencë artificiale të gjeneratës së..
Me iniciativën e Kishës Ortodokse Bullgare, më 30 shtator dhe 1 tetor të vitit 1998, në Sofje u mblodh një Tubim Panortodoks për të ndihmuar kapërcimin e përçarjes midis klerikëve tanë. Atëherë, megjithë nxitjet e Patrikut të Stambollit Bartolomeu,..
Iluminist - njeri që me veprimet, idetë ose krijimtarinë e tij zgjon shpirtin e popullit, ruan dhe përhap vetëdijen, kulturën dhe edukimin kombëtar. Në..