Η Βουλγαρία σημείωσε πρόοδο, όμως ανεπαρκή και η κοινωνική εμπιστοσύνη υπονομεύτηκε. Το οργανωμένο έγκλημα και η διαφθορά παραμένουν πρόβλημα. Αυτό σημειώνεται στην τελευταία έκθεση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής στο πλαίσιο του Μηχανισμού συνεργασίας και ελέγχου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.
"Σε ούτε έναν από τους τρεις τομείς που παρακολουθούνται - ανεξαρτησία του δικαστικού συστήματος, καταπολέμηση της διαφθοράς και του οργανωμένου εγκλήματος η Βουλγαρία δε σημείωσε πρόοδο τους τελευταίους 18 μήνες", δήλωσε σε συνέντευξη για τη Βουλγαρική Ραδιοφωνία η διευθύντρια του Ινστιτούτου "Ανοιχτή Κοινωνία", κα Ιβάνκα Ιβανόβα.
"Δεν πρέπει να έχουμε αυταπάτες από τον τόνο, σημαντικό είναι τι αναφέρεται στην έκθεση και ποια είναι η σύγκριση με τη Ρουμανία", συνεχίζει η κα Ιβανόβα. "Θα υπενθυμίσω ότι ορισμένες χώρες μέλη της ΕΕ δήλωσαν πως αναμένουν σειρά θετικών εκθέσεων για τη Βουλγαρία και Ρουμανία, για να λάβουν τις πολιτικές αποφάσεις για την ένταξη τους σε άλλες δομές της ΕΕ, όπως τη ζώνη Σένγκεν π.χ. Κατά τη γνώμη μου, η συμμετοχή μας στην Ευρωζώνη επίσης θα εξαρτάται από την πρόοδο που σημειώνουμε. Είναι γεγονός ότι η Ρουμανία έλαβε μία πολύ θετική έκθεση, ενώ σ' αυτή για τη Βουλγαρία έστω και με μαλακό τόνο σημειώνεται έλλειψη προόδου".
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή εκ νέου έχει 16 συστάσεις προς τη Βουλγαρία. Οι περισσότερες όμως είναι κυριολεκτική αντιγραφή των συστάσεων από τον Ιούλιο του 2012.
"Πρώτα, υπάρχει σαφής σύσταση να τεθεί σε λειτουργία το εγκεκριμένο από τη Βουλή Σχέδιο εκσυγχρονισμού της Στρατηγικής για δικαστική μεταρρύθμιση, στο οποίο προβλέπονται οργανωτικές εγγυήσεις για ανεξαρτησία του δικαστηρίου", σχολιάζει τις συστάσεις της έκθεσης η κα Ιβανόβα. "Διαβάζοντας το κείμενο μένω με την πεποίθηση ότι ο η Ευρωπαϊκή Επιτροπή υποστηρίζει το διαχωρισμό του Ανωτάτου Δικαστικού Συμβουλίου σε δύο ξεχωριστά σώματα. Το ένα – για να παίρνει αποφάσεις για την ανάπτυξη της καριέρας και τον διορισμό εισαγγελέων, ενώ το άλλο – μόνο για τους δικαστές. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή επεσήμανε και πριν ότι βασικό πρόβλημα στο βουλγαρικό Ανώτατο Δικαστικό Συμβούλιο είναι το γεγονός ότι εισαγγελείς που είναι πλευρά στη διαδικασία συμμετέχουν στο διορισμό και σε συνέχεια στην ανάπτυξη της καριέρας των δικαστών. Δεν είναι τυχαίο το γεγονός ότι όταν αραδιάζει τις προτεραιότητες η Επιτροπή αναφέρει σε πρώτη θέση τις εγγυήσεις για ανεξάρτητο δικαστικό σύστημα. Σχετικά με τα μέτρα καταπολέμησης της διαφθοράς συνίσταται συγκεκριμένη σαφήνεια ποιό κρατικό όργανο θα φέρει τη βασική ευθύνη για τη διαμόρφωση της κρατικής πολιτικής για την καταπολέμηση της διαφθοράς, που να συντονίζει τα υπόλοιπα κρατικά όργανα στην κατεύθυνση αυτή. Κατά τη γνώμη μου, συνεχίζει η κα Ιβανόβα, οι πιο σημαντικές συστάσεις αφορούν την εκπλήρωση του πρώτου τμήματος του Σχεδίου εκσυγχρονισμού της Στρατηγικής για δικαστική μεταρρύθμιση που είναι ακριβώς ο διαχωρισμός του Ανώτατου Δικαστικού Συμβουλίου σε δύο σώματα. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή διατηρεί και μάλιστα από προηγούμενη έκθεση της τη σύσταση τα μέλη του Ανωτάτου Δικαστικού Συμβουλίου από το μερίδιο των επαγγελματιών να εκλέγονται με άμεσες εκλογές από τους δικαστές, γεγονός που ήδη προβλέπεται στο νόμο μας. Κατά τη γνώμη μου οι συστάσεις αυτές πρέπει να θεωρούνται προτεραιότητα. Η κυβέρνηση δεν έχει πολιτική πίστωση για να σκορπά δυνάμεις για άλλες συστάσεις που απορρέουν από τα προβλήματα με την ανεξαρτησία του δικαστικού συστήματος".
Σύμφωνα με την κα Ιβανόβα, έστω και με σταθερή κοινοβουλευτική πλειοψηφία, η αντίσταση κατά της επίτευξης πραγματικής ανεξαρτησίας του βουλγαρικού δικαστικού συστήματος είναι τόσο μεγάλη που η μάχη στο εξής θα είναι δύσκολη και διαρκής.
Και όμως μπορούν οι συστάσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής να εκπληρωθούν;
"Θα είχαν πραγματική ευκαιρία να εκπληρωθούν εάν δηλωθεί η κατηγορηματική άποψη του μεγαλύτερου κυβερνόντος κόμματος στο συνασπισμό – του GERB", συνεχίζει η κα Ιβανόβα. "Ο υπουργός Δικαιοσύνης Χρήστο Ιβανόφ έμεινε μόνος να διαπραγματεύεται στη Βουλή την πολιτική υποστήριξη για το Σχέδιο εκσυγχρονισμού της Στρατηγικής για δικαστική μεταρρύθμιση. Κατά τη γνώμη μου η συμπεριφορά του πρωθυπουργού είναι κάπως αποστασιοποιημένη - θαρρείς ανεξάρτητου "δικαστή" μεταξύ των μικρότερων κομμάτων του συνασπισμού σχετικά το ζήτημα αυτό".
Μετάφραση: Σοφία Μπόντσεβα