Σύμφωνα με την Eurostat, τα βουλγαρικά δάση είναι από τα λίγα στην Ευρώπη που αυξάνουν τα μεγέθη τους. Παρατηρητές όμως ισχυρίζονται ότι υποβάλλονται σε ασύδοτη υλοτομία. Το παράδοξο είναι ότι και οι δύο ισχυρισμοί ανταποκρίνονται στην αλήθεια, αλλά απαιτούν επεξήγηση. Λόγω της καταστροφής της βουλγαρικής γεωργίας κατά τα τελευταία 25 χρόνια, πολλές από τις ερημωμένες εκτάσεις στις ορεινές περιοχές καλύφθηκαν από νέα δάση, επεκτείνοντας έτσι τις δασικές εκτάσεις. Παράλληλα, οικολόγοι και φυσιολάτρες όπως ο καθηγητής μαθηματικών Μιχαήλ Κωνσταντίνοφ κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου για την αποψίλωση των βουλγαρικών δασών με την κοπή κυρίως αιώνιων δέντρων. Αυτή η δεύτερη εικόνα όμως παραμένει κρυμμένη για τη στατιστική.
Έκθεση για την παράνομη υλοτομία που εκπονήθηκε από το Παγκόσμιο Ταμείο για τη Φύση /WWF/ –Βουλγαρία, δείχνει ότι το κράτος χάνει 100 εκατομμύρια λέβα /50 εκατ. ευρώ/ ετησίως από παράνομη υλοτομία.
«Ο ετήσιος όγκος της παράνομης υλοτομίας ανέρχεται σε ένα τέταρτο από τα συνολικά 7 εκατομμύρια κυβικά μέτρα ξυλείας, δήλωσε στους δημοσιογράφους η Νέλι Ντόντσεβα, επικεφαλής του προγράμματος «Δάση» στο WWF – Βουλγαρία. Σε σύγκριση με την προηγούμενη έκθεσή μας του 2005, διαπιστώνουμε ορισμένο περιορισμό της παράνομης υλοτομίας. Τα προβλήματα όμως παραμένουν και οι ζημιές είναι σοβαρές.»
Σύμφωνα με τον μηχανικό Αλεξάνταρ Ντούντσεφ, εμπειρογνώμονας στο WWF – Βουλγαρία, η ουσία του προβλήματος είναι οι πιέσεις της πολιτικής διαφθοράς, που ευνοούνται από ελαττώματα της νομοθεσίας. Ανάμεσα στα ελαττώματα αυτά είναι το γεγονός που ο ίδιος θεσμός – το Υπουργείο Γεωργίας και Τροφίμων, συγκεντρώνει μέσα του τόσο τις οικονομικές όσο τις ελεγκτικές αρμοδιότητες ως προς τα δάση, δηλαδή πρέπει να ελέγχει τη δική της δραστηριότητα. Η αποτελεσματικότητα από την επιβολή κυρώσεων επίσης είναι αποθαρρυντική – η διοίκηση συλλέγει μόλις το 14% των προστίμων που επιβάλλονται στους παραβάτες.
«Σχεδόν 90% των παραβατών νιώθουν ατιμώρητοι, σχολιάζει ο μηχανικός Ντιμίταρ Μπακάλοφ, επικεφαλής της Διεύθυνσης «Προστασία των Δασών» στην Εκτελεστική Υπηρεσία Δασών. Υπάρχουν παραβάτες που έχουν συλληφθεί 22 φορές για έναν χρόνο χωρίς να τιμωρηθούν. Πώς θέλετε να φοβούνται;»
Πιο ανησυχητικό είναι το γεγονός που τα δάση χάνουν τα πιο πολύτιμα, τα πιο παλιά δέντρα τους, που βεβαίως αποφέρουν τα μεγαλύτερα κέρδη. Η παραγωγικότητα των νέων δασών είναι χαμηλή και για την αποκατάσταση ενός δάσους είναι απαραίτητος ολόκληρος αιώνας.
«Ένα πρόβλημα, που τελευταία γίνεται όλο και πιο σοβαρό, είναι η αποψίλωση των παλιών δασών, παραδέχεται ο υφυπουργός Γεωργίας στην υπηρεσιακή κυβέρνηση, ο υφηγητής Γκεόργκι Κόστοφ. Όλο και περισσότερο κυριαρχούν τα νέα δάση και τα δάση μέσης ηλικίας.»
Σε συνεργασία με οικολογικές και άλλες οργανώσεις των πολιτών, η ομάδα του μηχανικού Κόστοφ προβλέπει μια σειρά μέτρων για την αντιμετώπιση του προβλήματος με την παράνομη υλοτομία. Προτείνονται και τροποποιήσεις στον Ποινικό Κώδικα και κοινωφελής εργασία για τους παραβάτες που δεν μπορούν να πληρώσουν τα πρόστιμά τους. Επίσης, ο μηχανικός Κόστοφ καλεί την Κοινωνία των Πολιτών για αυξημένη επαγρύπνηση.
Μετάφραση: Ντενίτσα Σοκόλοβα
